კოქსიელა ბურნეტით (Coxiella burnetii) გამოწვეული ინფექცია
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
მწვავე ინფექცია, არაორსული, მძიმე იმუნოდეფიციტის გარეშე: პერსისტენტული ფოკალური ინფექციის დაბალი რისკი
განიხილეთ პერორალური ანტიბიოტიკოთერაპია
მწვავე ინფექცია, ჩვეულებრივ, მსუბუქი და თვითგანკურნებადია. როგორც წესი, სპონტანურად კუპირდება 2 კვირის ფარგლებში.[5]Parker NR, Barralet JH, Bell AM. Q fever. Lancet. 2006 Feb 25;367(9511):679-88. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16503466?tool=bestpractice.com [38]Maurin M, Raoult D. Q fever. Clin Microbiol Rev. 1999 Oct;12(4):518-53. https://cmr.asm.org/content/12/4/518.full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10515901?tool=bestpractice.com
ვალვულოპათიის გარეშე მწვავე ინფექციის მქონე ასიმპტომურ პაციენტებში მკურნალობა რეკომენდებული არ არის. თუმცა, სიმპტომების შემთხვევაში, მკურნალობა უნდა განხორციელდეს პერორალური ანტიბიოტიკებით, ვინაიდან მათი გამოყენება ამცირებს დაავადების ხანგრძლივობას და ჰოსპიტალიზაციის რისკს.[85]Dijkstra F, Riphagen-Dalhuisen J, Wijers N, et al. Antibiotic therapy for acute Q fever in The Netherlands in 2007 and 2008 and its relation to hospitalization. Epidemiol Infect. 2011 Sep;139(9):1332-41. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21087542?tool=bestpractice.com მკურნალობა ყველაზე ეფექტურია, თუ ჩატარდება სიმპტომების დაწყებიდან პირველი სამი დღის განმავლობაში.[33]National Association of State Public Health Veterinarians, National Assembly of State Animal Health Officials. Prevention and control of coxiella burnetii infection among humans and animals: guidance for a coordinated public health and animal health response, 2013. 2013 [internet publication]. https://www.nasphv.org/Documents/Q_Fever_2013.pdf
პირველი რიგის რეკომენდებული თერაპია დოქსიციკლინია.[26]Anderson A, Bijlmer H, Fournier PE, et al. Diagnosis and management of Q fever - United States, 2013: recommendations from CDC and the Q fever working group. MMWR Recomm Rep. 2013 Mar 29;62(RR-03):1-23. https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr6203a1.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23535757?tool=bestpractice.com თუ პაციენტი ვერ აიტანს დოქსიციკლინს, მაშინ შეიძლება გამოყენებულ იქნას სხვა ანტიბიოტიკები (მაგ., მოქსიფლოქსაცინი, კლარითრომიცინი, რიფამპიცინი ან ტრიმეტოპრიმი/სულფამეთოქსაზოლი).[2]Hartzell JD, Wood-Morris RN, Martinez LJ, et al. Q fever: epidemiology, diagnosis, and treatment. Mayo Clin Proc. 2008 May;83(5):574-9. https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60733-7/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18452690?tool=bestpractice.com [86]Centers for Disease Control and Prevention. Q fever: information for healthcare providers. Jan 2019 [internet publication]. https://www.cdc.gov/qfever/healthcare-providers/index.html
სისტემურმა ფტორქინოლონებმა, როგორიცაა მოქსიფლოქსაცინი, შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული, გამომწვევი და პოტენციურად ხანგრძლივი ან შეუქცევადი გვერდითი მოვლენები. ეს მოიცავს, მაგრამ არ შემოიფარგლება მხოლოდ: ტენდიოპათია/მყესების გაწყვეტა; პერიფერიული ნეიროპათია; ართროპათია/ართრალგია; აორტის ანევრიზმა და დისექცია; გულის სარქვლის რეგურგიტაცია; დისგლიკემია; და ცენტრალური ნერვული სისტემის ეფექტები, მათ შორის კრუნჩხვები, დეპრესია, ფსიქოზი და სუიციდური აზრები და ქცევა.[87]Rusu A, Munteanu AC, Arbănași EM, et al. Overview of side-effects of antibacterial fluoroquinolones: new drugs versus old drugs, a step forward in the safety profile? Pharmaceutics. 2023 Mar 1;15(3):804. https://www.mdpi.com/1999-4923/15/3/804 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36986665?tool=bestpractice.com დანიშნულების შეზღუდვები ვრცელდება ფტორქინოლონების გამოყენებაზე და ეს შეზღუდვები შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის. ზოგადად, ფტორქინოლონები უნდა შეიზღუდოს, გამოყენებული იქნას მხოლოდ სერიოზული, სიცოცხლისათვის საშიში ბაქტერიული ინფექციებისას. ზოგიერთმა მარეგულირებელმა სააგენტომ შეიძლება ასევე გირჩიოს მათი გამოყენება მხოლოდ იმ სიტუაციებში, როდესაც სხვა ანტიბიოტიკები, რომლებიც ჩვეულებრივ რეკომენდებულია ინფექციისთვის, შეუსაბამოა (მაგ., რეზისტენტობა, უკუჩვენებები, მკურნალობის წარუმატებლობა, მიუწვდომლობა). ვარგისიანობის/მიზანშეწონილობის, უკუჩვენებებისა და სიფრთხილის ზომების შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის მიმართეთ თქვენს ადგილობრივ გაიდლაინებსა და წამლების ფორმულარს.
მკურნალობის კურსი: 14 დღე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
მეორეული ვარიანტები
მოქსიფლოქსაცინი: 400 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ
ან
კლარითრომიცინი: 500 მგ პერორალურად (დაუყოვნებლივი გამოყოფის) დღეში ორჯერ
ან
რიფამპიცინი: 300 მგ პერორალურად, დღეში ორჯერ
ან
ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 160/800 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
დამხმარე მკურნალობა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მწვავე ინფექციის მქონე პაციენტებს უნდა ვურჩიოთ წოლითი რეჟიმი და დიდი რაოდენობით სითხეების მიღება.
შეგვიძლია გამოვიყენოთ ხველის საწინააღმდეგო საშუალებები.
პარაცეტამოლი ან ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები (NSAIDs) ცხელებისათვის და დისკომფორტისთვის რეკომენდებული არ არის, ვინაიდან მათი გამოყენება აუარესებს ღვიძლის დაზიანებასა და ინფექციის სიმძიმეს.
მწვავე ინფექცია, არაორსული, მძიმე იმუნოდეფიციტის გარეშე: პერსისტენტული ფოკალური ინფექციის მაღალი რისკი
დოქსიციკლინი ჰიდროქსიქლოროქვინთან ერთად
მწვავე ინფექციის და იმუნოგლობულინ G ანტიკარდიოლიპინის ანტისხეულების მაღალი დონის მქონე პაციენტები (ე.ი. ≥75 G ანტიფოსფოლიპიდურ ერთეულზე) ვალვულოპათიის, ვეგეტაციების (მწვავე ენდოკარდიტის დროს), ქრონიკულ ენდოკარდიტსა და თრომბოზში გადასვლის რისკის ქვეშ იმყოფებიან.[55]Ordi-Ros J, Selva-O'Callaghan A, Monegal-Ferran F, et al. Prevalence, significance, and specificity of antibodies to phospholipids in Q fever. Clin Infect Dis. 1994 Feb;18(2):213-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8161629?tool=bestpractice.com [57]Million M, Thuny F, Bardin N, et al. Antiphospholipid antibody syndrome with valvular vegetations in acute Q fever. Clin Infect Dis. 2016 Mar 1;62(5):537-44. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26585519?tool=bestpractice.com [71]Million M, Walter G, Bardin N, et al. Immunoglobulin G anticardiolipin antibodies and progression to Q fever endocarditis. Clin Infect Dis. 2013 Jul;57(1):57-64. https://academic.oup.com/cid/article/57/1/57/279982 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23532474?tool=bestpractice.com [77]Million M, Raoult D. The pathogenesis of the antiphospholipid syndrome. N Engl J Med. 2013 Jun 13;368(24):2335. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23758255?tool=bestpractice.com
იმუნომამოდულირებელი სამკურნალო საშუალება ჰიდროქსიქლოროქვინს შეუძლია ანტიფოსფოლიპიდური ანტისხეულების თრომბოგენური ეფექტების პრევენცია.[88]Schmidt-Tanguy A, Voswinkel J, Henrion D, et al. Antithrombotic effects of hydroxychloroquine in primary antiphospholipid syndrome patients. J Thromb Haemost. 2013 Oct;11(10):1927-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23902281?tool=bestpractice.com [89]Espinola RG, Pierangeli SS, Gharavi AE, et al. Hydroxychloroquine reverses platelet activation induced by human IgG antiphospholipid antibodies. Thromb Haemost. 2002 Mar;87(3):518-22. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11916085?tool=bestpractice.com [90]Edwards MH, Pierangeli S, Liu X, et al. Hydroxychloroquine reverses thrombogenic properties of antiphospholipid antibodies in mice. Circulation. 1997 Dec 16;96(12):4380-4. https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/01.cir.96.12.4380 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9416907?tool=bestpractice.com [91]Belizna C. Hydroxychloroquine as an anti-thrombotic in antiphospholipid syndrome. Autoimmun Rev. 2015 Apr;14(4):358-62. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25534016?tool=bestpractice.com ჰიდროქსიქლოროქინს ასევე შეუძლია პერსისტენტულად დადებითი ანტიფოსფოლიპიდური ანტისხეულებისა და მგლურას ანტიკოაგულანტის ჩამოყალიბების რისკის შემცირება.[92]Nuri E, Taraborelli M, Andreoli L, et al. Long-term use of hydroxychloroquine reduces antiphospholipid antibodies levels in patients with primary antiphospholipid syndrome. Immunol Res. 2017 Feb;65(1):17-24. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27406736?tool=bestpractice.com [93]Broder A, Putterman C. Hydroxychloroquine use is associated with lower odds of persistently positive antiphospholipid antibodies and/or lupus anticoagulant in systemic lupus erythematosus. J Rheumatol. 2013 Jan;40(1):30-3. https://www.jrheum.org/content/40/1/30.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22859353?tool=bestpractice.com შესაბამისად, პაციენტებისთვის, რომელთაც აღენიშნებათ იმუნოგლობულინი G ანტიკარდიოლიპინური ანტისხეულების ≥75 G ანტიფოსფოლიპიდური ერთეული, რეკომენდებულია კომბინაციური მკურნალობა დოქსიციკლინითა და ჰიდროქსიქლოროქვინით.
მაღალი რისკის ქვეშ მყოფი პოპულაციების სკრინინგი საჭიროა გლუკოზა-6-ფოსფატას დეჰიდროგენაზას დეფიციტზე, ვიდრე დავიწყებთ ჰიდროქსიქლოროქვინით თერაპიას.
მკურნალობის კურსი: პაციენტებს უნდა მიეწოდოს აღნიშნული კომბინაციური ტერაპია, სანამ იმუნოგლობულინი G ანტიკარდიოლიპინური ანტისხეულების დონე არ დაქვეითდება <75 G ანტიფოსფოლიპიდურ ერთეულამდე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
და
ჰიდროქსიქლოროქინი: 200 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
დამხმარე მკურნალობა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მწვავე ინფექციის მქონე პაციენტებს უნდა ვურჩიოთ წოლითი რეჟიმი და დიდი რაოდენობით სითხეების მიღება.
შეგვიძლია გამოვიყენოთ ხველის საწინააღმდეგო საშუალებები.
პარაცეტამოლი ან ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები ცხელებისათვის და დისკომფორტისთვის რეკომენდებული არ არის, ვინაიდან მათი გამოყენება აუარესებს ღვიძლის დაზიანებასა და ინფექციის სიმძიმეს.
დოქსიციკლინი ჰიდროქსიქლოროქვინთან ერთად
მწვავე ინფექციისა და მძიმე ვალვულოპათიის მქონე პაციენტები (მაგ. ანამნეზში რევმატული ცხელება, ორკარედიანი აორტის სარქველი, გულის თანდაყოლული დაავადება, გულის ხელოვნური სარქველი, აორტის რეგურგიტაცია, სტენოზი ≥II ხარისხით, მიტრალური სარქვლის პროლაფსი) იმყოფებიან ენდოკარდიტის განვითარების მაღალი რისკის ქვეშ, რომელიც მკურნალობის გარეშე შესაძლოა ფატალური აღმოჩნდეს.
ასეთ პაციენტებში რეკომენდებულია დოქსიციკლინისა და ჰიდროქსიქლოროქვინის კომბინაციური მკურნალობა 12 თვის განმავლობაში. ერთ-ერთმა კვლევამ გამოავლინა, რომ ამგვარი მაღალი რისკის ჯგუფში შემავალი პაციენტებისთვის აღნიშნული კომბინაციური თერაპია მაღალი ეფექტურობით გამოირჩევა ენდოკარდიტის პრევენციის მხრივ.[45]Million M, Walter G, Thuny F, et al. Evolution from acute Q fever to endocarditis is associated with underlying valvulopathy and age and can be prevented by prolonged antibiotic treatment. Clin Infect Dis. 2013 Sep;57(6):836-44. https://academic.oup.com/cid/article/57/6/836/330624 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23794723?tool=bestpractice.com
მაღალი რისკის ქვეშ მყოფი პოპულაციების სკრინინგი საჭიროა გლუკოზა-6-ფოსფატას დეჰიდროგენაზას დეფიციტზე, ვიდრე დავიწყებთ ჰიდროქსიქლოროქვინით თერაპიას.
ვალვულოპათიით თანდართული მწვავე ინფექციების ნებისმიერი შემთხვევის დროს სასიცოცხლო მნიშვნელობისაა ყოველთვიური სეროლოგიური და მედიკამენტური მონიტორინგი, ვინაიდან მისი დინამიკა უკავშირდება თერაპიულ წარმატებას.[100]Rolain JM, Mallet MN, Raoult D. Correlation between serum doxycycline concentrations and serologic evolution in patients with Coxiella burnetii endocarditis. J Infect Dis. 2003 Nov 1;188(9):1322-5. https://academic.oup.com/jid/article/188/9/1322/801903 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14593588?tool=bestpractice.com [101]Rolain JM, Boulos A, Mallet MN, et al. Correlation between ratio of serum doxycycline concentration to MIC and rapid decline of antibody levels during treatment of Q fever endocarditis. Antimicrob Agents Chemother. 2005 Jul;49(7):2673-6. https://aac.asm.org/content/49/7/2673.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15980335?tool=bestpractice.com [102]Lecaillet A, Mallet MN, Raoult D, et al. Therapeutic impact of the correlation of doxycycline serum concentrations and the decline of phase I antibodies in Q fever endocarditis. J Antimicrob Chemother. 2009 Apr;63(4):771-4. https://academic.oup.com/jac/article/63/4/771/712547 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19218274?tool=bestpractice.com დოქსიციკლინი უნდა შევინარჩუნოთ 5-10 მგ/ლ-ზე, ხოლო ჰიდროქსიქლოროქვინი 0.8-1.2 მგ/ლ-ზე.[103]van Roeden SE, Bleeker-Rovers CP, Kampschreur LM, et al. The effect of measuring serum doxycycline concentrations on clinical outcomes during treatment of chronic Q fever. J Antimicrob Chemother. 2018 Apr 1;73(4):1068-76. https://academic.oup.com/jac/article/73/4/1068/4792989 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29325142?tool=bestpractice.com მკურნალობის წარუმატებლობის და ინფექციის რეციდივის მთავარი მიზეზებია: ყოველთვიური მედიკამენტური მონიტორინგის შეუსრულებლობა, პლაზმაში მედიკამენტის არასაკმარისი შემცველობა და ქირურგიული ჩაურევლობა სისხლძარღვის ინფექციების მქონე პაციენტებში.
მკურნალობის კურსი: 12 თვე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
და
ჰიდროქსიქლოროქინი: 200 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
დამხმარე მკურნალობა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მწვავე ინფექციის მქონე პაციენტებს უნდა ვურჩიოთ წოლითი რეჟიმი და დიდი რაოდენობით სითხეების მიღება.
შეგვიძლია გამოვიყენოთ ხველის საწინააღმდეგო საშუალებები.
პარაცეტამოლი ან ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები ცხელებისათვის და დისკომფორტისთვის რეკომენდებული არ არის, ვინაიდან მათი გამოყენება აუარესებს ღვიძლის დაზიანებასა და ინფექციის სიმძიმეს.
დოქსიციკლინი ჰიდროქსიქლოროქვინთან ერთად
პაციენტები, რომელთაც აღენიშნებათ მწვავე ინფექცია და ანამნეზში სისხლძარღვის ტრანსპლანტაცია ან ანევრიზმა პლიუს უარყოფითი პასუხი 18-ფთორდეზოქსიგლუკოზას პოზიტრონ-ემისიური ტომოგრაფია/კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე, იმყოფებიან პერსისტენტული ფოკალური ინფექციების განვითარების რისკის ქვეშ (მაგ. ენდოკარდიტი).
მაღალი რისკის ქვეშ მყოფი პოპულაციების სკრინინგი საჭიროა გლუკოზა-6-ფოსფატას დეჰიდროგენაზას დეფიციტზე, ვიდრე დავიწყებთ ჰიდროქსიქლოროქვინით თერაპიას.
მკურნალობის კურსი: 12 თვე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
და
ჰიდროქსიქლოროქინი: 200 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
დამხმარე მკურნალობა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მწვავე ინფექციის მქონე პაციენტებს უნდა ვურჩიოთ წოლითი რეჟიმი და დიდი რაოდენობით სითხეების მიღება.
შეგვიძლია გამოვიყენოთ ხველის საწინააღმდეგო საშუალებები.
პარაცეტამოლი ან ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები ცხელებისათვის და დისკომფორტისთვის რეკომენდებული არ არის, ვინაიდან მათი გამოყენება აუარესებს ღვიძლის დაზიანებასა და ინფექციის სიმძიმეს.
მწვავე ინფექცია, არაორსული, მძიმე იმუნოდეფიციტით
დოქსოციკლინი
პაციენტები, რომელთაც აღენიშნებათ მწვავე ინფექცია და მძიმე იმუნოდეფიციტი (მაგ. ტრანსპლანტის მიმღებ პაციენტებში, ქიმიოთერაპიის ან კორტიკოსტეროიდების მიღების შემდეგ, აივ ინფექციის და <200 CD4+ T უჯრედების მქონე პაციენტებში ან ჰემატოლოგიური ავთვისებიანი სიმსივნის მქონე პირებში), იმყოეფბიან პერსისტენტული ფოკალური ინფექციების, როგორიცაა ენდოკარდიტი განვითარების მაღალი რისკის ქვეშ.[94]Fenollar F, Fournier PE, Carrieri MP, et al. Risks factors and prevention of Q fever endocarditis. Clin Infect Dis. 2001 Aug 1;33(3):312-6. https://academic.oup.com/cid/article/33/3/312/277191 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11438895?tool=bestpractice.com მათი მოვლა უნდა განხორციელდეს ინფექციური დაავადებების სპეციალისტთან კონსულტაციების პარალელურად.
ასეთი პაციენტებისთვის რეკომენდებულია მხოლოდ დოქსიციკლინის გამოყენება. ამგვარ პაციენტებში ჰიდროქსიქლოროქვინი რეკომენდებული არ არის.
დოქსიციკლინის გრძელვადიანი გამოყენება რეკომენდებულია ხანგრძლივი იმუნოდეფიციტის მქონე პაციენტებში, სანამ არ აღმოიფხვრება იმუნოსუპრესია, ვინაიდან იმუნოკომპრომისულ პაციენტებში ინფექცია შესაძლოა რეაქტივირდეს პირველადი ინფექციიდან რამდენიმე თვის შემდეგაც.
დოქსიციკლინით გრძელვადიანი მკურნალობის ქვეშ მყოფ პაციენტებში (მაგ. იმუნოკომპრომისულ პირებში), საკვანძო მნიშვნელობისაა მედიკამენტური მონიტორინგი, რომელიც პირდაპირ დაკავშირებულია თერაპიულ წარმატებასთან.[100]Rolain JM, Mallet MN, Raoult D. Correlation between serum doxycycline concentrations and serologic evolution in patients with Coxiella burnetii endocarditis. J Infect Dis. 2003 Nov 1;188(9):1322-5. https://academic.oup.com/jid/article/188/9/1322/801903 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14593588?tool=bestpractice.com [101]Rolain JM, Boulos A, Mallet MN, et al. Correlation between ratio of serum doxycycline concentration to MIC and rapid decline of antibody levels during treatment of Q fever endocarditis. Antimicrob Agents Chemother. 2005 Jul;49(7):2673-6. https://aac.asm.org/content/49/7/2673.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15980335?tool=bestpractice.com [102]Lecaillet A, Mallet MN, Raoult D, et al. Therapeutic impact of the correlation of doxycycline serum concentrations and the decline of phase I antibodies in Q fever endocarditis. J Antimicrob Chemother. 2009 Apr;63(4):771-4. https://academic.oup.com/jac/article/63/4/771/712547 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19218274?tool=bestpractice.com დოქსიციკლინი უნდა შევინარჩუნოთ 5-10 მგ/ლ-ზე.[103]van Roeden SE, Bleeker-Rovers CP, Kampschreur LM, et al. The effect of measuring serum doxycycline concentrations on clinical outcomes during treatment of chronic Q fever. J Antimicrob Chemother. 2018 Apr 1;73(4):1068-76. https://academic.oup.com/jac/article/73/4/1068/4792989 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29325142?tool=bestpractice.com მედიკამენტის მონიტორინგის ნაკლებობა და/ან მედიკამენტის არასაკმარისი კონცენტრაცია პლაზმაში შეიძლება იყოს მკურნალობის წარუმატებლობისა და რეციდივის მიზეზი.
მკურნალობის კურსი: იმუნოსუპრესიის მოხსნამდე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
დამხმარე მკურნალობა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მწვავე ინფექციის მქონე პაციენტებს უნდა ვურჩიოთ წოლითი რეჟიმი და დიდი რაოდენობით სითხეების მიღება.
შეგვიძლია გამოვიყენოთ ხველის საწინააღმდეგო საშუალებები.
პარაცეტამოლი ან ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები (NSAIDs) ცხელებისათვის და დისკომფორტისთვის რეკომენდებული არ არის, ვინაიდან მათი გამოყენება აუარესებს ღვიძლის დაზიანებასა და ინფექციის სიმძიმეს.
მწვავე ინფექცია, ორსული
ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი
ორსულებში მწვავე ინფექციის დროს საჭიროა კონსულტირება ინფექციონისტთან და მეანთან. ორსულებში ხანგრძლივი თერაპია ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლით დამცავ ეფექტს ავლენს სამეანო გართულებების წინააღმდეგ, როგორიცაა საშვილოსნოსშიდა სიკვდილი, სპონტანური აბორტი და ნაადრევი მშობიარობა.[26]Anderson A, Bijlmer H, Fournier PE, et al. Diagnosis and management of Q fever - United States, 2013: recommendations from CDC and the Q fever working group. MMWR Recomm Rep. 2013 Mar 29;62(RR-03):1-23. https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr6203a1.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23535757?tool=bestpractice.com [95]Carcopino X, Raoult D, Bretelle F, et al. Managing Q fever during pregnancy: the benefits of long term cotrimoxazole therapy. Clin Infect Dis. 2007 Sep 1;45(5):548-55. https://academic.oup.com/cid/article/45/5/548/273863 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17682987?tool=bestpractice.com
ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლით მკურნალობა არ უნდა ჩატარდეს გესტაციის 32 კვირაზე მეტი ხნის განმავლობაში, ახალშობილთა ჰემოლიზის რისკის გამო.
მშობიარობის შემდეგ მწვავე ინფექციის მქონე დედები უნდა შეფასდნენ პერსისტენტულ ფოკალურ ინეფქციაზე (მაგ. ენდოკარდიტი), რის შემდეგაც მათი ადეკვატური მართვაა საჭირო.
პირველადი პარამეტრები
ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 160/800 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
დამხმარე მკურნალობა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მწვავე ინფექციის მქონე პაციენტებს უნდა ვურჩიოთ წოლითი რეჟიმი და დიდი რაოდენობით სითხეების მიღება.
შესაძლოა გამოიყენოთ ხველის საწინააღმდეგო საშუალებები იმ შემთხვევაში, თუ არ არსებობს უკუჩვენება ორსულებში.
პარაცეტამოლი ან ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები ცხელებისათვის და დისკომფორტისთვის რეკომენდებული არ არის, ვინაიდან მათი გამოყენება აუარესებს ღვიძლის დაზიანებასა და ინფექციის სიმძიმეს.
შესაძლო ან დადასტურებული პერსისტენტული ფოკალური ინფექცია, მძიმე იმუნოდეფიციტის გარეშე
დოქსიციკლინი ჰიდროქსიქლოროქვინთან ერთად
ენდოკარდიტი არის ყველაზე ხშირი პერსისტენტული ფოკალური ინფექცია (შემთხვევათა 70%-მდე).[2]Hartzell JD, Wood-Morris RN, Martinez LJ, et al. Q fever: epidemiology, diagnosis, and treatment. Mayo Clin Proc. 2008 May;83(5):574-9. https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60733-7/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18452690?tool=bestpractice.com
ენდოკარდიტის რეკომენდებული მკურნალობა არის პერორალური დოქსიციკლინი ჰიდროქსიქლოროქვინთან ერთად 18 თვის განმავლობაში ბუნებრივი სარქვლის ენდოკარდიტის დროს ან 24 თვის განმავლობაში იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც აღენიშნებათ ხელოვნური სარქვლის ენდოკარდიტი ან უცხო სხეულით გამოწვეული C brunetii-ის ენდოკარდიტი (მაგ. გულ-სისხლძარღვთა იმპლანტირებული ელექტრონული ხელსაწყო/პეისმეიკერი).[2]Hartzell JD, Wood-Morris RN, Martinez LJ, et al. Q fever: epidemiology, diagnosis, and treatment. Mayo Clin Proc. 2008 May;83(5):574-9. https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60733-7/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18452690?tool=bestpractice.com [5]Parker NR, Barralet JH, Bell AM. Q fever. Lancet. 2006 Feb 25;367(9511):679-88. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16503466?tool=bestpractice.com [97]Raoult D, Tissot-Dupont H, Foucault C, et al. Q fever 1985-1998: clinical and epidemiologic features of 1,383 infections. Medicine. 2000 Mar;79(2):109-23. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10771709?tool=bestpractice.com [84]Million M, Thuny F, Richet H, et al. Long-term outcome of Q fever endocarditis: a 26-year personal survey. Lancet Infect Dis. 2010 Aug;10(8):527-35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20637694?tool=bestpractice.com [26]Anderson A, Bijlmer H, Fournier PE, et al. Diagnosis and management of Q fever - United States, 2013: recommendations from CDC and the Q fever working group. MMWR Recomm Rep. 2013 Mar 29;62(RR-03):1-23. https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr6203a1.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23535757?tool=bestpractice.com
პაციენტებში, რომლებსაც იმპლანტირებული ხელოვნური პეისმეიქერი აქვთ, რეკომენდებულია 18F-FDG PET/CT სკანირება.[22]Anderson AD, Baker TR, Littrell AC, et al. Seroepidemiologic survey for Coxiella burnetii among hospitalized US troops deployed to Iraq. Zoonoses Public Health. 2011 Jun;58(4):276-83. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20880090?tool=bestpractice.com თუ სკანირებით ვლინდება ფთორდეზოქსიგლუკოზის მაღალი შეთვისება პეისმეიკერის მიერ, საჭიროა პეისმეიკერის ჯიბის შეცვლა თერაპიის დასრულებიდან 1 თვის შემდეგ. თუ სკანირებით ვლინდება ფთორდეზოქსიგლუკოზის მაღალი შეთვისება ღრუთაშორის განხრებში, მაშინ ჯიბის ამოღების დაუყოვნებლივი საჭირეობა არ არსებობს, თუმცა მკურნალობიდან 2 თვის შემდეგ უნდა შესრულდეს განმეორებითი 18-F-ფთორდეზოქსუგლუკოზის პოზიტრონ-ემისიური/კომპიუტერულ-ტომოგრაფიული სკანირება. იმ შემთხვევაში, თუ ფთორდეზოქსიგლუკოზას შეთვისება დარჩება მაღალი, საჭიროა ექსპერტებთან კონსულტაცია.
C burnetii-ის ენდოკარდიტის დიაგნოზის დადგენა შეიძლება გულის სარქვლის მძიმე დაავადების მქონე (გულის ქირურგიული განყოფილება) იმ პაციენტებში, რომელთა I ფაზის იმუნოგლობულინ G-ის დონე უტოლდება ისეთ დაბალ ნიშნულს, როგორიცაა 1:200.[104]Skiba V, Barner KC. Central nervous system manifestations of Q fever responsive to steroids. Mil Med. 2009 Aug;174(8):857-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19743743?tool=bestpractice.com [105]Fernández-Ruiz M, López-Medrano F, Alonso-Navas F, et al. Coxiella burnetii infection of left atrial thrombus mimicking an atrial myxoma. Int J Infect Dis. 2010 Sep;14 Suppl 3:e319-21. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20932487?tool=bestpractice.com მოცემულ სპეციფიკურ კონტექსტში აუცილებელია ენდოკარდიტისა და სისხლძარღვოვანი ინფექციის მკურნალობის გამოწერა იმ შემთხვევაშიც კი, თუ სახეზე არ გვაქვს ინფექციური სიმპტომები ან არ ვლინდება დადებითი პასუხი C burnetii-ის პოლიმერაზულ ჯაჭვურ რეაქციაზე, ვინაიდან ჩაურევლობის შემთხვევაში სიკვდილობის რისკი მაღალია.
თუ სეროლოგიური შედეგი არასახარბიელოა, (ე.ი. I ფაზაში იმუნოგლობულინი G-ის ხსნარის ტიტრის ორმაგი დაქვეითება, ასევე II ფაზის იმუნოგლობულინი M-ის გაქრობა 1 წლის თავზე) უნდა გაგრძელდეს ანტიბიოტიკოთერაპია.[84]Million M, Thuny F, Richet H, et al. Long-term outcome of Q fever endocarditis: a 26-year personal survey. Lancet Infect Dis. 2010 Aug;10(8):527-35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20637694?tool=bestpractice.com ამ შემთხვევაში მონიტორინგი უნდა გაგრძელდეს და წამლების დონე განმეორებით უნდა გაიზომოს თერაპიული წამლის დონის შესამოწმებლად. თუ ვაღწევთ წამლის თერაპიულ დოზას, თუმცა გაუმჯობესება სეროლოგიური შედეგების კუთხით არ გვაქვს, საჭიროა ექსპერტთა მოსაზრების მოსმენა.
პერსისტენტული ფოკალური ინფექციის ყველა შემთხვევაში კრიტიკული მნიშვნელობისაა ყოველთვიური სეროლოგიური და მედიკამენტური მონიტორინგი. ეს დაკავშირებულია თერაპიულ წარმატებასთან.[100]Rolain JM, Mallet MN, Raoult D. Correlation between serum doxycycline concentrations and serologic evolution in patients with Coxiella burnetii endocarditis. J Infect Dis. 2003 Nov 1;188(9):1322-5. https://academic.oup.com/jid/article/188/9/1322/801903 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14593588?tool=bestpractice.com [101]Rolain JM, Boulos A, Mallet MN, et al. Correlation between ratio of serum doxycycline concentration to MIC and rapid decline of antibody levels during treatment of Q fever endocarditis. Antimicrob Agents Chemother. 2005 Jul;49(7):2673-6. https://aac.asm.org/content/49/7/2673.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15980335?tool=bestpractice.com [102]Lecaillet A, Mallet MN, Raoult D, et al. Therapeutic impact of the correlation of doxycycline serum concentrations and the decline of phase I antibodies in Q fever endocarditis. J Antimicrob Chemother. 2009 Apr;63(4):771-4. https://academic.oup.com/jac/article/63/4/771/712547 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19218274?tool=bestpractice.com დოქსიციკლინი უნდა შევინარჩუნოთ 5-10 მგ/ლ-ზე, ხოლო ჰიდროქსიქლოროქვინი 0.8-1.2 მგ/ლ-ზე.[103]van Roeden SE, Bleeker-Rovers CP, Kampschreur LM, et al. The effect of measuring serum doxycycline concentrations on clinical outcomes during treatment of chronic Q fever. J Antimicrob Chemother. 2018 Apr 1;73(4):1068-76. https://academic.oup.com/jac/article/73/4/1068/4792989 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29325142?tool=bestpractice.com მედიკამენტის მონიტორინგის ნაკლებობა და/ან მედიკამენტის არასაკმარისი კონცენტრაცია პლაზმაში შეიძლება იყოს მკურნალობის წარუმატებლობისა და რეციდივის მიზეზი.
მაღალი რისკის ქვეშ მყოფი პოპულაციების სკრინინგი საჭიროა გლუკოზა-6-ფოსფატას დეჰიდროგენაზას დეფიციტზე, ვიდრე დავიწყებთ ჰიდროქსიქლოროქვინით თერაპიას.
მკურნალობის კურსი: 18 (ენდოკარდიტი ბუნებრივ სარქველზე) ან 24 (ხელოვნური სარქველი ან უცხო სხეულთან დაკავშირებული ენდოკარდიტი) თვე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
და
ჰიდროქსიქლოროქინი: 200 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
სარქველის ჩანაცვლებითი ქირურგია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ენდოკარდიტის მქონე პაციენტებში ქირურგიული ჩარევა რუტინული არ არის.
სარქვლის ჩანაცვლებითი ქირურგიული ოპერაცია უნდა განვიხილოთ ინფექციური ენდოკარდიტის მქონე მხოლოდ იმ პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ ჰემოდინამიკური დარღვევები.
თუ საჭიროა არაურგენტული ქირურგიული ჩარევა, ოპერაცია იგეგმება ანტიბიოტიკოთერაპიიდან 3 კვირაში.
დოქსიციკლინი ჰიდროქსიქლოროქვინთან ერთად
C burnetii-ის ინფექციის მკურნალობის დროს მნიშვნელოვან სირთულეს წარმოადგენს სისხლძარღვის ინფექციები, ვინაიდან ანტიბიოტიკები ვერ ახდენენ სისხლძარღვის გაგლეჯის პრევენციას.
სისხლძარღვოვანი ინფექციების დროს რეკომენდებული მკურნალობა არის პერორალური დოქსიციკლინი ჰიდროქსიქლოროქვინთან ერთად 18 თვის განმავლობაში პაციენტებისთვის, რომელთაც არ აღენიშნებათ სისხლძარღვის ხელოვნური მასალა ან 24 თვე სისხლძარღვის ხელოვნური მასალის მქონე პაციენტებში. მკურნალობის შემდეგი ეტაპია ინფიცირებული სისხლძარღვოვანი ქსოვილის ან ინფიცირებული ხელოვნური სისხლძარღვოვანი მასალის რუტინული ამოკვეთა ანტიბიოტიკებით თერაპიის დაწყებიდან 3-4 თვის შემდეგ გარდა შემთხვევისა, როდესაც ქირურგიული ჩარევის გადაუდებელი ჩვენება გვაქვს.
პერსისტენტული ფოკალური ინფექციის ყველა შემთხვევაში კრიტიკული მნიშვნელობისაა ყოველთვიური სეროლოგიური და მედიკამენტური მონიტორინგი. ეს დაკავშირებულია თერაპიულ წარმატებასთან.[100]Rolain JM, Mallet MN, Raoult D. Correlation between serum doxycycline concentrations and serologic evolution in patients with Coxiella burnetii endocarditis. J Infect Dis. 2003 Nov 1;188(9):1322-5. https://academic.oup.com/jid/article/188/9/1322/801903 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14593588?tool=bestpractice.com [101]Rolain JM, Boulos A, Mallet MN, et al. Correlation between ratio of serum doxycycline concentration to MIC and rapid decline of antibody levels during treatment of Q fever endocarditis. Antimicrob Agents Chemother. 2005 Jul;49(7):2673-6. https://aac.asm.org/content/49/7/2673.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15980335?tool=bestpractice.com [102]Lecaillet A, Mallet MN, Raoult D, et al. Therapeutic impact of the correlation of doxycycline serum concentrations and the decline of phase I antibodies in Q fever endocarditis. J Antimicrob Chemother. 2009 Apr;63(4):771-4. https://academic.oup.com/jac/article/63/4/771/712547 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19218274?tool=bestpractice.com დოქსიციკლინი უნდა შევინარჩუნოთ 5-10 მგ/ლ-ზე, ხოლო ჰიდროქსიქლოროქვინი 0.8-1.2 მგ/ლ-ზე.[103]van Roeden SE, Bleeker-Rovers CP, Kampschreur LM, et al. The effect of measuring serum doxycycline concentrations on clinical outcomes during treatment of chronic Q fever. J Antimicrob Chemother. 2018 Apr 1;73(4):1068-76. https://academic.oup.com/jac/article/73/4/1068/4792989 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29325142?tool=bestpractice.com მედიკამენტის მონიტორინგის ნაკლებობა და/ან მედიკამენტის არასაკმარისი კონცენტრაცია პლაზმაში შეიძლება იყოს მკურნალობის წარუმატებლობისა და რეციდივის მიზეზი.
მაღალი რისკის ქვეშ მყოფი პოპულაციების სკრინინგი საჭიროა გლუკოზა-6-ფოსფატას დეჰიდროგენაზას დეფიციტზე, ვიდრე დავიწყებთ ჰიდროქსიქლოროქვინით თერაპიას.
მკურნალობის კურსი: 18 (ხელოვნური მასალის გარეშე) ან 24 (ხელოვნური მასალით) თვე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
და
ჰიდროქსიქლოროქინი: 200 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
ქირურგიული რეზექცია
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დაინფიცირებული სისხლძარღვოვანი ქსოვილის ან ხელოვნური მასალის ქირურგიული რეზექცია ტარდება რუტინულად პაციენტებში, რომელთაც დადასტურებულად აქვთ ინფექცია, რადგან მხოლოდ ანტიბიოტიკოთერაპიით სისხლძარღვის გაგლეჯის პრევენცია არ ხდება.[99]Eldin C, Mailhe M, Lions C, et al. Treatment and prophylactic strategy for Coxiella burnetii infection of aneurysms and vascular grafts: a retrospective cohort study. Medicine (Baltimore). 2016 Mar;95(12):e2810. https://journals.lww.com/md-journal/fulltext/2016/03220/Treatment_and_Prophylactic_Strategy_for_Coxiella.1.aspx http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27015164?tool=bestpractice.com
სისხლძარღვოვანი ინფექციის დროს ქირურგიული რეზექცია დაკავშირებულია უკეთეს პროგნოზთან.[99]Eldin C, Mailhe M, Lions C, et al. Treatment and prophylactic strategy for Coxiella burnetii infection of aneurysms and vascular grafts: a retrospective cohort study. Medicine (Baltimore). 2016 Mar;95(12):e2810. https://journals.lww.com/md-journal/fulltext/2016/03220/Treatment_and_Prophylactic_Strategy_for_Coxiella.1.aspx http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27015164?tool=bestpractice.com ოპერაციის გარეშე შესაძლებელია მკურნალობის წარუმატებლობა და რეციდივი.
ჩარევა უნდა დაიგეგმოს ანტიბიოტიკოთერაპიის დაწყებიდან 3-4 კვირის შემდეგ, გარდა ურგენტული შემთხვევებისა.
შესაძლო ან დადასტურებული პერსისტენტული ფოკალური ინფექცია, მძიმე იმუნოდეფიციტით
დოქსოციკლინი
ხანგრძლივი ვადით მხოლოდ დოქსიციკლინის დანიშვნა რეკომენდებულია C brunetii-ის ენდოკარდიტის მქონე პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ მძიმე იმუნოდეფიციტი (მაგ. ტრანსპლანტანტის რეციპიენტებში, პაციენტებში, რომელთაც უტარდებათ ქიმიოთერაპია ან კორტიკოსტეროიდული მკურნალობა, აივ ინფექციის და <200 CD4+ T უჯრედების მქონე პაციენტებში ან ჰემატოლოგიური ავთვისებიანი სიმსივნის მქონე პირებში).
ბუნებრივი სარქველის შემთხვევაში მკურნალობის მინიმალური ხანგრძლივობა არის 18 თვე, ხოლო უცხო სხეულთან დაკავშირებული ენდოკარდიტის დროს- 24 თვე.
თუ სეროლოგიური შედეგი არ არის კარგი, (ე.ი. I ფაზაში იმუნოგლობულინი G-ის ხსნარის ტიტრის ორმაგი დაქვეითება, ასევე II ფაზის იმუნოგლობულინი M-ის გაქრობა 1 წლის შემდეგ) უნდა გაგრძელდეს დოქსიციკლინი.[84]Million M, Thuny F, Richet H, et al. Long-term outcome of Q fever endocarditis: a 26-year personal survey. Lancet Infect Dis. 2010 Aug;10(8):527-35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20637694?tool=bestpractice.com ამ შემთხვევაში მონიტორინგი უნდა გაგრძელდეს და წამლის დონე განმეორებით უნდა გაიზომოს თერაპიული პრეპარატის დონის შესამოწმებლად. თუ ვაღწევთ წამლის თერაპიულ დოზას, თუმცა გაუმჯობესება სეროლოგიური შედეგების კუთხით არ გვაქვს, საჭიროა ექსპერტთა მოსაზრების მოსმენა.
პერსისტენტული ფოკალური ინფექციის ყველა შემთხვევაში კრიტიკული მნიშვნელობისაა ყოველთვიური სეროლოგიური და მედიკამენტური მონიტორინგი. ეს დაკავშირებულია თერაპიულ წარმატებასთან.[100]Rolain JM, Mallet MN, Raoult D. Correlation between serum doxycycline concentrations and serologic evolution in patients with Coxiella burnetii endocarditis. J Infect Dis. 2003 Nov 1;188(9):1322-5. https://academic.oup.com/jid/article/188/9/1322/801903 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14593588?tool=bestpractice.com [101]Rolain JM, Boulos A, Mallet MN, et al. Correlation between ratio of serum doxycycline concentration to MIC and rapid decline of antibody levels during treatment of Q fever endocarditis. Antimicrob Agents Chemother. 2005 Jul;49(7):2673-6. https://aac.asm.org/content/49/7/2673.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15980335?tool=bestpractice.com [102]Lecaillet A, Mallet MN, Raoult D, et al. Therapeutic impact of the correlation of doxycycline serum concentrations and the decline of phase I antibodies in Q fever endocarditis. J Antimicrob Chemother. 2009 Apr;63(4):771-4. https://academic.oup.com/jac/article/63/4/771/712547 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19218274?tool=bestpractice.com დოქსიციკლინი უნდა შევინარჩუნოთ 5-10 მგ/ლ-ზე.[103]van Roeden SE, Bleeker-Rovers CP, Kampschreur LM, et al. The effect of measuring serum doxycycline concentrations on clinical outcomes during treatment of chronic Q fever. J Antimicrob Chemother. 2018 Apr 1;73(4):1068-76. https://academic.oup.com/jac/article/73/4/1068/4792989 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29325142?tool=bestpractice.com მედიკამენტის მონიტორინგის ნაკლებობა და/ან მედიკამენტის არასაკმარისი კონცენტრაცია პლაზმაში შეიძლება იყოს მკურნალობის წარუმატებლობისა და რეციდივის მიზეზი.
მკურნალობის კურსი: 18 (ენდოკარდიტი ბუნებრივ სარქველზე) ან 24 (ხელოვნური სარქველი ან უცხო სხეულთან დაკავშირებული ენდოკარდიტი) თვე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
სარქველის ჩანაცვლებითი ქირურგია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ენდოკარდიტის მქონე პაციენტებში ქირურგიული ჩარევა რუტინული არ არის.
სარქვლის ჩანაცვლებითი ქირურგიული ოპერაცია უნდა განვიხილოთ ინფექციური ენდოკარდიტის მქონე მხოლოდ იმ პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ ჰემოდინამიკური დარღვევები.
თუ საჭიროა არაურგენტული ქირურგიული ჩარევა, ოპერაცია იგეგმება ანტიბიოტიკოთერაპიიდან 3 კვირაში.
დოქსოციკლინი
C burnetii-ის ინფექციის მკურნალობის დროს მნიშვნელოვან სირთულეს წარმოადგენს სისხლძარღვის ინფექციები, ვინაიდან ანტიბიოტიკები ვერ ახდენენ სისხლძარღვის გაგლეჯის პრევენციას.
ხანგრძლივი ვადით მხოლოდ დოქსიციკლინის დანიშვნა რეკომენდებულია C brunetii-ით გამოწვეული სისხლძარღვოვანი ინფექციის მქონე პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ მძიმე იმუნოდეფიციტი (მაგ. ტრანსპლანტანტის რეციპიენტებში, პაციენტებში, რომელთაც უტარდებათ ქიმიოთერაპია ან კორტიკოსტეროიდული მკურნალობა, აივ ინფექციის და <200 CD4+ T უჯრედების მქონე პაციენტებში ან ჰემატოლოგიური ავთვისებიანი სიმსივნის მქონე პირებში). მკურნალობის შემდეგი ეტაპია ინფიცირებული სისხლძარღვოვანი ქსოვილის ან ინფიცირებული ხელოვნური სისხლძარღვოვანი მასალის რუტინული ამოკვეთა ანტიბიოტიკებით თერაპიის დაწყებიდან 3-4 თვის შემდეგ გარდა შემთხვევისა, როდესაც ქირურგიული ჩარევის გადაუდებელი ჩვენება გვაქვს.
ბუნებრივი სისხლძარღვის შემთხვევაში მკურნალობის მინიმალური ხანგრძლივობა არის 18 თვე, ხოლო უცხო სხეულთან დაკავშირებული ინფექციის დროს- 24 თვე.
თუ სეროლოგიური შედეგი არ არის კარგი, (ე.ი. I ფაზაში იმუნოგლობულინი G-ის ხსნარის ტიტრის ორმაგი დაქვეითება, ასევე II ფაზის იმუნოგლობულინი M-ის გაქრობა 1 წლის შემდეგ) უნდა გაგრძელდეს დოქსიციკლინი.[84]Million M, Thuny F, Richet H, et al. Long-term outcome of Q fever endocarditis: a 26-year personal survey. Lancet Infect Dis. 2010 Aug;10(8):527-35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20637694?tool=bestpractice.com ამ შემთხვევაში მონიტორინგი უნდა გაგრძელდეს და წამლის დონე განმეორებით უნდა გაიზომოს თერაპიული პრეპარატის დონის შესამოწმებლად. თუ ვაღწევთ წამლის თერაპიულ დოზას, თუმცა გაუმჯობესება სეროლოგიური შედეგების კუთხით არ გვაქვს, საჭიროა ექსპერტთა მოსაზრების მოსმენა.
პერსისტენტული ფოკალური ინფექციის ყველა შემთხვევაში კრიტიკული მნიშვნელობისაა ყოველთვიური სეროლოგიური და მედიკამენტური მონიტორინგი. ეს დაკავშირებულია თერაპიულ წარმატებასთან.[100]Rolain JM, Mallet MN, Raoult D. Correlation between serum doxycycline concentrations and serologic evolution in patients with Coxiella burnetii endocarditis. J Infect Dis. 2003 Nov 1;188(9):1322-5. https://academic.oup.com/jid/article/188/9/1322/801903 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14593588?tool=bestpractice.com [101]Rolain JM, Boulos A, Mallet MN, et al. Correlation between ratio of serum doxycycline concentration to MIC and rapid decline of antibody levels during treatment of Q fever endocarditis. Antimicrob Agents Chemother. 2005 Jul;49(7):2673-6. https://aac.asm.org/content/49/7/2673.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15980335?tool=bestpractice.com [102]Lecaillet A, Mallet MN, Raoult D, et al. Therapeutic impact of the correlation of doxycycline serum concentrations and the decline of phase I antibodies in Q fever endocarditis. J Antimicrob Chemother. 2009 Apr;63(4):771-4. https://academic.oup.com/jac/article/63/4/771/712547 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19218274?tool=bestpractice.com დოქსიციკლინი უნდა შევინარჩუნოთ 5-10 მგ/ლ-ზე.[103]van Roeden SE, Bleeker-Rovers CP, Kampschreur LM, et al. The effect of measuring serum doxycycline concentrations on clinical outcomes during treatment of chronic Q fever. J Antimicrob Chemother. 2018 Apr 1;73(4):1068-76. https://academic.oup.com/jac/article/73/4/1068/4792989 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29325142?tool=bestpractice.com მედიკამენტის მონიტორინგის ნაკლებობა და/ან მედიკამენტის არასაკმარისი კონცენტრაცია პლაზმაში შეიძლება იყოს მკურნალობის წარუმატებლობისა და რეციდივის მიზეზი.
მკურნალობის კურსი: 18 (ხელოვნური მასალის გარეშე) ან 24 (ხელოვნური მასალით) თვე.
პირველადი პარამეტრები
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
ქირურგიული რეზექცია
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დაინფიცირებული სისხლძარღვოვანი ქსოვილის ან ხელოვნური მასალის ქირურგიული რეზექცია ტარდება რუტინულად პაციენტებში, რომელთაც დადასტურებულად აქვთ ინფექცია, რადგან მხოლოდ ანტიბიოტიკოთერაპიით სისხლძარღვის გაგლეჯის პრევენცია არ ხდება.[99]Eldin C, Mailhe M, Lions C, et al. Treatment and prophylactic strategy for Coxiella burnetii infection of aneurysms and vascular grafts: a retrospective cohort study. Medicine (Baltimore). 2016 Mar;95(12):e2810. https://journals.lww.com/md-journal/fulltext/2016/03220/Treatment_and_Prophylactic_Strategy_for_Coxiella.1.aspx http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27015164?tool=bestpractice.com
სისხლძარღვოვანი ინფექციის დროს ქირურგიული რეზექცია დაკავშირებულია უკეთეს პროგნოზთან.[99]Eldin C, Mailhe M, Lions C, et al. Treatment and prophylactic strategy for Coxiella burnetii infection of aneurysms and vascular grafts: a retrospective cohort study. Medicine (Baltimore). 2016 Mar;95(12):e2810. https://journals.lww.com/md-journal/fulltext/2016/03220/Treatment_and_Prophylactic_Strategy_for_Coxiella.1.aspx http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27015164?tool=bestpractice.com ოპერაციის გარეშე შესაძლებელია მკურნალობის წარუმატებლობა და რეციდივი.
ჩარევა უნდა დაიგეგმოს ანტიბიოტიკოთერაპიის დაწყებიდან 3-4 კვირის შემდეგ, გარდა ურგენტული შემთხვევებისა.
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას