განმეორების ალბათობა დიდწილად დამოკიდებულია ღრმა ვენების თრომბოზის ეტიოლოგიაზე: დიდი გარდამავალი რისკფაქტორები (მაგ. ტრავმა, ქირურგიული ჩარევა), მცირე გარდამავალი რისკფაქტორები (ხანგრძლივი ჰოსპიტალიზაცია ან ავადმყოფობა), დიდი პერსისტირებული რისკფაქტორები (მაგ. კიბო), ან რისკფაქტორები არ ვლინდება (არაპროვოცირებული). საწყისი თრომბის მოცულობა და მდებარეობა გავლენას ახდენს პოსტთრომბოზული სინდრომის, (რომელიც ყველაზე მნიშვნელოვან გართულებაა) განვითარების ალბათობაზე. ღრმა ვენების თრომბოზი იშვიათად ახდენს გავლენას პაციენტის საერთო პროგნოზზე; თანმხლები ავთვისებიანი მდგომარეობების და ისეთი სამედიცინო პრობლემების, როგორიცაა ღვიძლის ან თირკმელების ქრონიკული დაავადება, არსებობა ან არარსებობა რჩება პროგნოზის ძირითად განმსაზღვრელ ფაქტორად ღრმა ვენების თრომბოზის მქონე პაციენტებში. კიბოს შემთხვევაში უფრო დაბალია გადარჩენის შანსი, სხვა პაციენტებთან შედარებით. თუ ონკოლოგიური პაციენტს ამავდროულად აქვს ღრმა ვენების თრომბოზი, სიცოცხლის სავარაუდო ხანგრძლივობა უფრო დაბალია, ვიდრე ვენური თრომბოემბოლიის გარეშე (ეს უფრო ხშირად დაკავშირებულია მძიმე ავთვისებიან მდგომარეობასთან, ვიდრე თავად ღრმა ვენების თრომბოზთან). თუ პაციენტის სიკვდილი გამოწვეული ღრმა ვენების თრომბოზით, ეს ჩვეულებრივ უკავშირდება პულმონურ ემბოლიას ან ძლიერ სისხლდენას, როგორც ანტიკოაგულაციური მკურნალობის გართულებას.
სისტემური მიმოხილვის მიხედვით, ანტიკოაგულანტებით პირველადი მკურნალობის 3 თვის განმავლობაში, VTE ფატალური რეციდივის მაჩვენებელი იყო 0.4%, 11.3%-იან ლეტალობის მაჩვენებელით. ფატალური სისხლდენების მაჩვენებელი იყო 0.2%, 11.3%-იანი ლეტალობის მაჩვენებელით. ანტიკოაგულაციის შემდეგ, ფატალური განმეორებითი VTE-ს მაჩვენებელი იყო 0.3% 100 პაციენტ-წელზე შემთხვევის ლეტალობის მაჩვენებელი 3.6%[174]Carrier M, Le Gal G, Wells PS, et al. Systematic review: case-fatality rates of recurrent venous thromboembolism and major bleeding events among patients treated for venous thromboembolism. Ann Intern Med. 2010 May 4;152(9):578-89.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20439576?tool=bestpractice.com
საზოგადოებრივ კოჰორტული კვლევებით, მწვავე განმეორებითი DVT-ს ინციდენტობა 60 დღის განმავლობაში მაღალია - 25%-დან 30%-მდე. ამის მიზეზები არ არის დადგენილი, თუმცა შესაძლებელია გარკვეული წილი ანტიკოაგულანტებით სუბთერაპიულ მკურნალობას ან პაციენტის მიერ თერაპიაზე ცუდად დაქვემდებარებაზე მოდიოდეს.[175]Spencer FA, Emery C, Joffe SW, et al. Incidence rates, clinical profile, and outcomes of patients with venous thromboembolism: the Worcester VTE study. J Thromb Thrombolysis. 2009 Nov;28(4):401-9.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19629642?tool=bestpractice.com
[176]Heit JA, Mohr DN, Silverstein MD, et al. Predictors of recurrence after deep vein thrombosis and pulmonary embolism: a population-based cohort study. Arch Intern Med. 2000 Mar 27;160(6):761-8.
http://archinte.ama-assn.org/cgi/content/full/160/6/761
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10737275?tool=bestpractice.com
პროსპექტულ კოჰორტულ კვლევაში ჩართული მწვავე DVT-ს ან PE-ს მქონე პაციენტებიდან მხოლოდ 5% განუვითარდათ განმეორებითი VTE, ანტიკოაგულანტებით მკურნალობის დაწყებიდან 6 თვის განმავლობაში; თუმცა 30%-ს განმეორებითი VTE განუვითარდა პირველადი მოვლენიდან 6 თვიდან 5 წლის განმავლობაში, თუ ანტიკოაგულანტები შეწყვეტილია.[177]Schulman S, Rhedin AS, Lindmarker P, et al. A comparison of six weeks with six months of oral anticoagulant therapy after a first episode of venous thromboembolism. Duration of Anticoagulation Trial Study Group. N Engl J Med. 1995 Jun 22;332(25):1661-5.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7760866?tool=bestpractice.com
[178]Schulman S, Granqvist S, Holmström M, et al. The duration of oral anticoagulant therapy after a second episode of venous thromboembolism. The Duration of Anticoagulation Trial Study Group. N Engl J Med. 1997 Feb 6;336(6):393-8.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9010144?tool=bestpractice.com
განმეორებითი დაავადების მაჩვენებელი ვარფარინით მკურნალობის განმავლობაში არ იზრდება თრომბოფილური, ერთი ან ორი, დეფექტის არსებობის შემთხვევაში, იმ პაციენტებთან შედარებით, ვისაც ასეთი დეფექტი არ აქვთ.[179]Kearon C, Julian JA, Kovacs MJ, et al. Influence of thrombophilia on risk of recurrent venous thromboembolism while on warfarin: results from a randomized trial. Blood. 2008 Dec 1;112(12):4432-6.
http://bloodjournal.hematologylibrary.org/cgi/content/full/112/12/4432
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18791166?tool=bestpractice.com
ანტიკოაგულაციით გამოწვეული ძლიერი, სიცოცხლისათვის საშიში სისხლდენის ინციდენტობა დაბალია. ზუსტი რისკი ვარირებს ანტიკოაგულანტის ტიპისა და პაციენტის მახასიათებლების მიხედვით.
რეციდივები
ვენური თრომბოემბოლიის ნებისმიერ შემთხვევაში კონსენსუს-გაიდლაინების მიხედვით, რეკომენდებულია პერორული ანტიკოაგულანტის 3-თვიანი კურსი, გარდა უკუჩვენებისა (მაგ. სისხლდენა). შესაძლებელია შეფასების საფუძველზე თერაპიის გაგრძელება 3 თვის შემდეგაც.[180]Louzada ML, Majeed H, Wells PS. Efficacy of low- molecular- weight- heparin versus vitamin K antagonists for long term treatment of cancer-associated venous thromboembolism in adults: a systematic review of randomized controlled trials. Thromb Res. 2009 Apr;123(6):837-44.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18977517?tool=bestpractice.com
თუ ღრმა ვენების თრომბოზი განვითარდა ძლიერი ან სუსტი გარდამავალი მაპროვოცირებელი ფაქტორის ფონზე, ჩვეულებრივ შესაძლებელია ანტიკოაგულანტის მოხსნა სულ მცირე 3 თვის შემდეგ. არაპროვოცირებული ან იდიოპათიური თრომბოზის მკურნალობის დანიშვნა განუსაზღვრელი ვადით განიხილება.[181]Kearon C. Extended anticoagulation for unprovoked venous thromboembolism: a majority of patients should be treated. J Thromb Thrombolysis. 2011 Apr;31(3):295-300.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21331558?tool=bestpractice.com
კიბოს შემთხვევაში გრძელდება ანტიკოაგულაცია მანამდე, სანამ მიმდინარეობს თერაპია და კიბო აქტიურია. სისხლდენის რისკი დაბალი-საშუალოა და ძლიერი სისხლდენის ეპიზოდები არ ფიქსირდება.[14]Stevens SM, Woller SC, Baumann Kreuziger L, et al. Executive summary: antithrombotic therapy for VTE disease: second update of the CHEST guideline and expert panel report. Chest. 2021 Dec;160(6):2247-59.
https://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(21)01507-5/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34352279?tool=bestpractice.com
რეგულარული გადაფასება აუცილებელია კიბოთი დაავადებულ პაციენტებში, რადგან ღრმა ვენების თრომბოზი და სისხლდენის რისკები რეგულარულად იცვლება ფარმაკოთერაპიულ, ქირურგიულ და სხივურ თერაპიებში ცვლილებების გათვალისწინებით.[15]National Institute for Health and Care Excellence. Venous thromboembolic diseases: diagnosis, management and thrombophilia testing. Aug 2023 [internet publication].
https://www.nice.org.uk/guidance/ng158
[137]Key NS, Khorana AA, Kuderer NM, et al. Venous thromboembolism prophylaxis and treatment in patients with cancer: ASCO guideline update. J Clin Oncol. 2023 Jun 1;41(16):3063-71.
https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.23.00294
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/37075273?tool=bestpractice.com
მრავალი კვლევის დრს ცდილობდნენ პაციენტების ჯგუფების გამოყოფას, რომელთაც ჰქონდათ არაპროვოცირებული თრომბოემბოლია, მაგრამ არ იქნებოდა საჭირო მუდმივი პერორალური ანტიკოაგულაცია. არსებობს მყარი მტკიცებულება, რომ რეციდივის რისკი უფრო მაღალია პაციენტებში, რომელთა: სქესი-მამრობითია; დიაგნოზი-ფილტვის ემბოლია ან პროქსიმული ღრმა ვენების თრომბოზი (და არა წვივის თრომბი); ექოსკოპიური კვლევით ვლინდება ნარჩენი თრომბის ნიშნები; აქვთ D-დიმერის მაღალი დონე 3-6 თვიანი პერორალური ანტიგულაციის შემდეგ, ღრმა ვენების თრომბოზი არაპროვოცირებულია.[14]Stevens SM, Woller SC, Baumann Kreuziger L, et al. Executive summary: antithrombotic therapy for VTE disease: second update of the CHEST guideline and expert panel report. Chest. 2021 Dec;160(6):2247-59.
https://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(21)01507-5/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34352279?tool=bestpractice.com
[130]Mazzolai L, Aboyans V, Ageno W, et al. Diagnosis and management of acute deep vein thrombosis: a joint consensus document from the European Society of Cardiology working groups of aorta and peripheral circulation and pulmonary circulation and right ventricular function. Eur Heart J. 2018 Dec 14;39(47):4208-18. [Erratum in: Eur Heart J. 2018 Apr 14;39(15):1316.]
https://academic.oup.com/eurheartj/article-lookup/doi/10.1093/eurheartj/ehx003
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28329262?tool=bestpractice.com
შექმნილია რისკის შეფასების რამდენიმე მოდელი, მათ შორის DASH ქულათა სისტემა, ვენის პროგნოზული მოდელი და 'Men Continue და HER-DOO2' მოდელი.[159]Kyrle PA, Eichinger S. Clinical scores to predict recurrence risk of venous thromboembolism. Thromb Haemost. 2012 Dec;108(6):1061-4.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22872143?tool=bestpractice.com
ეს უკანასკნელი გამოყოფს ქალთა ქვეჯგუფს, რომელთაც განმეორებითი ემბოლიის რისკი დაბალი აქვთ თავდაპირველი არაპროვოცირებული მოვლენის შემდეგ. გამოქვეყნებულია მოდელის პროსპექტული ვალიდაციის კვლევა.[160]Rodger MA, Le Gal G, Anderson DR; REVERSE II Study Investigators. Validating the HERDOO2 rule to guide treatment duration for women with unprovoked venous thrombosis: multinational prospective cohort management study. BMJ. 2017 Mar 17;356:j1065.
https://www.bmj.com/content/356/bmj.j1065.long
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28314711?tool=bestpractice.com