მიდგომა
ღრმა ვენების თრომბოზის თანამედროვე მართვა ეფუძნება ალგორითმულ დიაგნოსტიკურ მიდგომას. ანამნეზი და პაციენტის გასინჯვა არამგრძნობიარე და არასპეციფიკური მეთოდებია, შესაბამისად საჭიროა მათი კომბინირება სხვა დიაგნოსტიკურ ტესტებთან ერთად კლინიკის პირობებში გადაწყვეტილების მიღების პროცესის დროს. დიაგნოზის დადასტურებისთვის აუცილებელია სისხლის კოლტის დაფიქსირება ქვედა კიდურის ან მენჯის ღრმა ვენებში, ასევე ღრუ ვენაში რადიოლოგიური გამოკვლევის შედეგად (დუპლექს ულტრაბგერა ან სისხლძარღვების გამოკვლევა საკონტრასტო საშუალებით, როგორებიცაა კომპიტერულ-ტომოგრაფიული ვენოგრაფია). თუმცა, ღრმა ვენების თრომბოზის გამორიცხვა შესაძლებელია რადიოლოგიური კვლევების გარეშეც, რაც პაციენტს დამატებით ხარჯს აარიდებს (ასევე დასხივების რისკს და ვენოგრაფიისას გამოყენებულ საკონტრასტო ნივთიერებას). ამგვარად, ღრმა ვენების თრომბოზის დიაგნოსტიკის პირველ ეტაპზე საჭიროა მისი არსებობის ალბათობის დადასტურება რისკის შეფასების ისეთი მოდელის საშუალებით, როგორიცაა მაგ. ველსის ქულა D-დიმერის ტესტთან კომბინაციაში. ამ მიდგომის გამოყენებით ღრმა ვენების თრომბოზის მქონე პაციენტთა მესამედზე მეტში შეგვიძლია უსაფრთხოდ გამოვრიცხოთ თრომბოზის დიაგნოზი რადიოლოგიური კვლევების ჩატარების გარეშე.[86]
ანამნეზი
განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია შეგროვდეს ინფორმაცია, ხომ არ ჰქონია პაციენტს წარსულში ღრმა ვენური თრომბოემბოლია / ფილტვის ემბოლია ან ხომ არ აღენიშნება მაპროვოცირებელი რისკფაქტორებიდან რომელიმე (იხ. რისკფაქტორები).
პაციენტები შესაძლოა უჩიოდნენ კანჭის ტყუპი კუნთების მიდამოს შეშუპებას (ან, უფრო იშვიათად, მთელი ქვედა კიდურის შეშუპებას), ლოკალიზებულ ტკივილს ღრმა ვენურ სისტემაში, შეშუპებას ან ზედაპირული ვენების გაგანიერებას ფეხის ტერფისა და ფეხის ზედაპირზე. სიმპტომები ზოგჯერ სუსტადაა გამოხატული და პაციენტი ასიმპტომურია.
ნიშნები და გასინჯვა
ფეხისა ცალმხრივი შეშუპების შეფასება შეგვიძლია დიდი წვივის ბორცვიდან 10 სანტიმეტრის ქვემოთ ფეხის გარშემოწერილობის გაზომვით. ნებისმიერი განსხვავება სიმპტომურ და არასიმპტომურ ქვემო კიდურს შორის ზრდის ღრმა ვენების თრომბოზის ალბათობას, ოლო >3 სმ-იანი განსხვავება კიდურებს შორის დამატებით ზრდის თრომბოზის რისკს.
დაზიანებულ მხარეს შეიძლება გამოხატული იყოს შეშუპება და ზედაპირული ვენების კოლატერალების დილატირება. ასევე, შეიძლება აღინიშნებოდეს მტკივნეულობა ღრმა ვენების პროექციის გასწვრივ (წვივის უკანა ზედაპირზე, მუხლქვეშ ფოსოს და ბარძაყის შიდა წინა ზედაპირზე საზარდულიდან ბარძაყ-მუხლქვეშა არხის მიმართულებით კომპრესის დროს )
არსებობს გასინჯვის ორი მანევრი – რომლის შედეგადაც შესაძლოა გამოვლინდეს მტკინეულობა ტერფის დორსალურად მოხრის დროს (ჰომანსის ნიშანი) ან კანჭის ტკივილი პალპაციით (პრატის ნიშანი); – თუმცა ამ ნიშნების მგრძნობელობა და სპეციფიკურობა დაბალია, შესაბამისად, ისინი არ არის რისკის შეფასების მოდელის შემადგენელი კომპონენტები.[87]
თრომბოზის მაღალი დატვირთვის დროს, განსაკუთრებით თეძოს და ბარძაყის ვენებში, შეშუპებამ შეიძლება დაახშოს ღრმა და ზედაპირული ვენური დინება და არტერიული შემოდინება, რაც იწვევს მტკივნეულ ლურჯ ფლეგმაზიას. ამ შემთხვევაში, ფეხი შეშუპებული, მტკივნეული და იშემიურია.
ღრმა ვენების თრომბოზი ვლინდება არასპეციფიკური ნიშნებით და შესაძლოა ასევე განვითარდეს სხვა მდგომარეობების დროს, როგორიცაა დიდი ზომის ან გახეთქილი მუხლქვეშა ცისტა (ბეიკერის ცისტა), მორეციდივე ცელულიტი და ძვალ-კუნთოვანი ტრავმული დაზიანება (სისხლდენა ან ჰემატომა კანჭის მიდამოში, აქილევსის მყესის გაგლეჯა ან ტერფძირის მყესის გაგლეჯა).[88] არაერთ შემთხვევაში ცელულიტისა და ძვალ-კუნთოვანი დაზიანების დიაგნოზი თვალსაჩინოა, თუმა ამ მდგომარეობებთან ერთად შეიძლება განვითარებული იყოს ღრმა ვენების თრომბოზი.
პრეტესტული ალბათობა (ველსის ქულა)
ღრმა ვენების თრომბოზის ალბათობის შესაფასებლად არაერთი რისკის შეფასების მოდელი არსებობს; თუმცა ველსის ქულა გვთაზობს მეთოდს ღრმა ვენების თრომბოზის კლინიკური ალბათობის განსაზღვრისთვის და დღესდღეობით დიაგნოსტიკისათვის ყველაზე ფართოდ მიღებული ალგორითმია.[89][90] [ ველსის მოდიფიცირებული შკალა ღრმა ვენების თრომბოზისთვის Opens in new window ]
[Figure caption and citation for the preceding image starts]: Wells' ქულაMazzolai L, et al. Diagnosis and management of acute deep vein thrombosis. Eur Heart J. 2018 Dec 14;39(47):4208-18 [Citation ends].
D-დიმერის დონის რაოდენობრივი განსაზღვრა
D-დიმერის დონის განსაზღვრა ნაჩვენებია ყველა პაციენტთან, რომელთა ველსის ქულაც <2-ზე. D-დიმერი არის ჯვარედინად შეკავშირებული ფიბრინის დაშლის პროდუქტი; შესაბამისად მწვავე კოლტის არსებობის შემთხვევაში მისი დონე, სავარაუდოდ, მომატებულია. ამგვარად, ღრმა ვენების მწვავე თრომბოზის გამოსარიცხად რაოდენობრივი ან მაღალი მგრძნობელობის D-დიმერის ტესტირება საჭირო გამოკვლევაა. თუმცა, D-დიმერის მომატებული დონე არ არის სპეციფიკური და ის ხშირად პათოლოგიურია ასაკოვან, ავადმყოფ, ღვიძლის ფონური დაავადების, ინფექციის მქონე პაციენტებსა და ორსულებში. D-დიმერის დონის გაზომვის მრავალი ტესტი არსებობს, თუმცა საუკეთესო მგრძნობელობით გამოირჩევა ენზიმშეკავშირებული იმუნოსორბენტული ანალიზი (ELISA). ყველა ტესტს, რომელიც ბაზარზე არის წარმოდგენილი, აქვს თავისი ნორმის ზღვრული მაჩვენებელი (cut-off ). D-დიმერის აღრიცხვა შესაძლებელია სხვადასხვა ერთეულებში, შესაბამისად, საჭიროა მივუთითოთ ჩვენ მიერ გამოყენებული სპეციფიკური ზღვრული მაჩვენებელი.[91]
D-დიმერის ნორმალური მაჩვენებლის შემთხვევაში შეგვიძლია გამოვრიცხოთ ღრმა ვენების თრომბოზის დიაგნოზი, თუ პაციენტს აღენიშნება თრომბოზის არსებობის დაბალი კლინიკური ალბათობა (ე.ი. ველსის ქულა არის <2). აღნიშნული მაჩვენებელი ხასიათდება მაღალი უარყოფითი პროგნოზული ღირებულებით, რაც საჭიროა დამატებითი უსარგებლო რადიოლოგიური კვლევებისგან ან დაუყოვნებლივი ანტიკოაგულაციისგან (თანმდევი რისკებით) თავის არიდებისთვის. D-დიმერის ტესტის მომატებული რაოდენობის შემთხვევაში ღრმა ვენების თრომბოზის დაბალი კლინიკური ალბათობის პირობებშიც კი საჭიროა პაციენტს ჩაუტარდეს რადიოლოგიური გამოკვლევები.
პაციენტთა ჯგუფის მიუხედავად, D-დიმერის დადებითი პროგნოზული მაჩვენებლი დაბალია. D-დიმერის დაბალი სპეციფიკურობის გადასაფარად არსებულ მიდგომებში აკორექტირებენ ნორმის ზღვრულ მაჩვენებლებს პაციენტის ასაკის (მაგ. ასაკი [წლები] x 10 მიკროგრამი/ლ [D-დიმერის ანალიზის გმაოყენებით, რომლის ზღრულ მაჩვენებლად აღებულია 500 მიკროგრამი/ლ] 50 წელს გადაცილებულ პაციენტებში) ან პრეტესტული პროგნოზირების მიხედვით (თუ ვიყენებთი 3 კატეგორიის მქონე რისკის შეფასების მოდელს).[92][93]
ვენების დუპლექს ულტრაბგერითი გამოკვლევა (DUS)
ვენების დუპლექს ულტრაბგერითი გამოკვლევა არის პირველი რიგის რეკომენდებული ტესტი ველსის >2 ქულის მქონე ნებისმიერი პაციენტისთვის ან მათთვის, რომელთა ველსის ქულა არის <2, თუმცა D-დიმერის დონე მომატებულია. მწვავე კოლტის დიაგნოზი დგინდება მაშინ, როდესაც ექიმს არ შეუძლია გადამცემის ვენაზე კომპრესიით სრულად შეკუმშოს ვენის კედლები განივ ჭრილში (თრომბის არსებობა ხელს უშლის კომპრესიას).[Figure caption and citation for the preceding image starts]: მოკლე ღერძული ულტრაბგერითი გამოკვლევა გვიჩვენებს ბარძაყის ვენასა(FV) და ბარძაყის ღრმა ვენას(PFV) ბარძაყის არტერიასთან ახლოს, კომპრესიამდე(მარცხნივ) და კომპრესიის შემდეგ(მარჯვნივ)Jeffrey W. Olin -ის კოლექციიდან; გამოყენება ნებადართულია [Citation ends].
ფეხის ულტრაბგერითი გამოკვლევისთვის არსებობს ორი ვალიდური ტექნიკა. ქვემო კიდურების სრული ულტრაბგერითი გამოკვლევით ფასდება როგორც ქვემო კიდურის ზედა ნაწილის, ასევე წვივის ვენები. საჭიროა მეტი დრო და ტექნიკური ექსპერტიზა. ვლინდება წვივის ღრმა ვენების თრომბოზი, რომელიც შეიძლება მკურნალობის გარეშეც ალაგდეს (ანუ შეიძლება ადგილი ჰქონდეს ჰიპერდიაგნოსტიკას და ჭარბ მკურნალობას ანტიკოაგულანტებით, სისხლდენის გართულებების რისკის მატებას). თუმცა, ერთეული სესიის ფარგლებში ამ მეთოდით შესაძლებელია დიაგნოსტიკური დასკვნის გაკეთება. პროქსიმალური დუპლექს ულტრასონოგრაფიით ფასდება მხოლოდ წვივის ზემოთ არსებული ვენები. მიუხედავად იმისა, რომ ეს მეთოდი უფრო სწრაფი და მარტივია, უარყოფითი პასუხის შემთხვევაში, საჭიროა მისი განმეორება 5-7 დღის შემდეგ, რათა გამოვრიცხოთ წვივის ღრმა ვენის შეუმჩნეველი თრომბოზი, რომელიც გავრცელებული შეიძლება იყოს პროქსიმალურად.
უარყოფითი დიაგნოსტიკური შეფასების შემდეგ, ვენური თრომბოემბოლიის(VTE) სიხშირე მნიშვნელოვნად არ განსხვავდება მთლიანი კიდურის ულტრაბგერითა და პროქსიმალური ულტრაბგერით გამოკვლევის შედეგებისგან.[94]
DVT-ს დიაგნოსტიკური ალგორითმი
ამჟამად, ღრმა ვენების თრომბოზის გამოსარიხცად საუკეთესო საშუალება არის დამტკიცება იმისა, რომ ღრმა ვენების თრომბოზის კლინიკური ალბათობა დაბალია და მაღალი მგრძნობელობის ტესტის გამოყენების შედეგად D-დიმერის დონე ნორმაშია. სრული კიდურის ერთი ულტრაბგერითი გამოკვლევის ან ორი პროქსიმალური დუპლექს ულტრასონოგრაფიის შემდეგ უარყოფითი შედეგის შემთხვევაში, უსაფრთხოდ შეგვიძლია დიაგნოზის გამორიცხვა D-დიმერის მომატებული დონის შემთხვევაში ან ველსის ქულის ≥2 შემთხვევაში. რადიოლოგიური გამოკვლევები ადასტურებს ღრმა ვენების თრომბოზის დიაგნოზს.
[Figure caption and citation for the preceding image starts]: ღრმა ვენების თრომბოზის დიაგნოსტირების ალგორითმიშექმნილია BMJ ცოდნის ცენტრის მიერ [Citation ends].
სხვა კვლევები
ღრმა ვენების მწვავე თრომბოზის დიაგნოსტიკისთვის სხვა ლაბორატორიული ტესტები პრაქტიკულ ღირებულებას არ ატარებს. ზოგჯერ, ლაბორატორიული კვლევებით შეიძლება გამოიკვეთოს ახლადდიაგნოსტირებული ღრმა ვენების თრომბოზის გამომწვევი მიზეზები, მაგ. დარღვევები, რომლებიც მიუთითებს ავთვისებიანი დაავადებების არსებობაზე (მაგ. ანემია ან ლეიკოპენია სისხლის საერთო ანლიზით). თრომბოციტების მომატებული რაოდენობა შესაძლოა მიუთითებდეს ესენციურ თრომბოციტოზზე ან მიელოპროლიფერაციულ დაავადებაზე. ანტიკოაგულაციის დაწყებამდე, შერჩეულ ანტიკოაგულანტზე დაყრდნობით საჭიროა განისაზღვროს თრომბოციტების საბაზისო რაოდენობა, აქტივირებული ნაწილობრივი თრომბოპლასტინის დრო, საერთაშორისო ნორმალიზებული შეფარდება, შარდოვანა და კრეატინინი. ღვიძლის ფუნქციური ტესტები შეიძლება იყოს დარღვეული, რაც გამორიცხავს ზოგიერთი ანტიკოაგულანტის დანიშვნას, რადგან დამტკიცებული არ არის ღვიძლის უკმარისობის გარკვეული ხარისხის ფონზე.
ფერადი დინების დოპლერი და პულს-ტალღური კვლევა ხანდახან B-მოდალურ ულტრასონოგრაფიასთან ერთად ტარდება. შედეგები მოიცავს სპონტანური ნაკადის შემცირებას ან შეწყვეტას, სუნთქვითი ფაზურობის ნაკლებობას, ინტრალუმინურ ექოგენობა ან ნაკადის შეფერვის (colour flow) დარღვევების გამოვლენას. მრუდხაზოვანი ხელსაწყოს გამოყენება შესაძლებელია თეძოს ვენების ვიზუალიზაციისთვის, თუმცა აღნიშნული საშუალება კომპრესიის შესაძლებლობას არ იძლევა. პულს-ტალღური დოპლ სუნთქვითი ფაზურობის არ არსებობამ შეიძლება წამოწიოს პროქსიმული ვენების ობსტრუქციის არსებობის საკითხი. ამ მეთოდს აქვს დაბალი მგრძნობელობა (75%) და საშუალი სპეციფიკურობა (85%).[95][96] კომპიუტერული ტომოგრაფია საკონტრასტო ნივთიერებით (CT ვენოგრაფია) შესაძლოა იყოს ულტრაბგერით გამოკლვევაზე ზუსტი თრომბოზის აღმოჩენის დროს მუცლისა და მენჯის ღრუს დიდი ზომის ვენებში. მისი გამოყენება შესაძლებელია აგრეთვე შედარებით პროქსიმულ თრომბოზზე ეჭვის მიტანის დროს ან იმ შემთხვევაში, თუ დოპლერის ულტრაბგერით გამოკვლევაზე დინების სურათი მიუთითებს პროქსიმულ თრომბოზზე.[95]
ორსულობა
ღრმა ვენების თრომბოზზე კლინიკური ეჭვის მიtანა ორსულ ქალებში სადაო საკითხია, ვინაიდან ორსულობის და თრომბოზის სიმპტომები ერთმანეთს ფარავს. მეტიც, ორსულებში, არაორსულ ქალებთან შედარებით, თეძოს ვენის თრომბოზის პრევალენტობა უფრო მეტია, რაც კიდევ უფრო ართულებს ზუსტ დიაგნოსტირებას.[97] D-დიმერის კვლევის როლი ლიმიტირებულია, ყოველი ტრიმესტრის პროპორციულად მისი ფიზიოლოგიური მატების გამო.[98] თუმცა, ასეთ პაციენტებში D-დიმერის ნეგატიური შედეგი შესაძლებელია დაგვეხმაროს DVT-ს გამორიცხვაში.[99] ველსის ქულის ვალიდაცია ორსულებისთვის არ მომხდარა, რის გამოც ის რუტინულად არ უნდა გამოვიყენოთ ორსულებში ღრმა ვენების თრომბოზის რისკის სტრატიფიცირებისათვის. სპეციალურად ორსულთა პოპულაციისთვის შექმნილია კლინიკური პროგნოზირების პრინციპი, რომელიც LEFt ქულის სახელით მოიხსენიება. ეს პრინციპი ჯერ კიდევ საჭიროებს მკაცრ ვალიდაციას და ამიტომ მისი რუტინული გამოყენებაც არ არის რეკომენდებული.[100] დიაგნოზის მართებულობა ეყრდნობა ალბათობის მაღალ ინდექსსა და ინტენსიურ მეთვალყურეობას. ღრმა ვენების თრომბოზზე საეჭვო ორსულებში ვენების DUS რჩება უპირატეს, პირველი რიგის კვლევის მეთოდად. რამდენიმე კვლევით შედარდა ერთეული, მთელი ფეხის ულტრაბგერის და სერიული, პროქსიმალური კომპრესიული ულტრასონოგრაფიის როლი ღრმა ვენების თრომბოზის დიაგნოსტიკისთვის (მეტა-ანალიზი).[101][102][103][104][105] ამ მიდგომის ცრუ უარყოფითი მაჩვენებელი დაბალია. თუმცა, კვლევებში პაციენტის საკმარისი რაოდენობა შეიძლება არ ყოფილიყო ჩართული. ვინაიდან ორსულ პაციენტებში იზოლორებული მენჯის ღრუს თრომბების მაღალი პრევალენტობაა, გაიდლაინების მიხედვით, რეკომენდებულია უფრო დაბალი ზღვრული მაჩვენებლები დამატებითი რადიოლოგიური კვლევების დასაწყებად (როგორებიცაა თეძოს ვენის ულტრაბგერითი გამოკვლევა ან მუცლის ღრუს მაგნიტურ-რეზონანსული ვენოგრაფია) პაციენტებში, რომლებზეც არსებობს მუცლის/მენჯის ვენის თრომბოზის ეჭვი (ე.ი. სრულიად ქვედა კიდურის შეშუპება და დუნდულოს ან ზურგის ტკივილი).[22]
ძირითადი დაავადების დიაგნოსტიკური ტესტები
თუ პაციენტს აქვს ობიექტურად დოკუმენტირებული ღრმა ვენების თრომბოზი, მნიშვნელოვანია კლასიფიკაცია პროვოცირებულ (ცნობილი რისკფაქტორის შედეგი) ან არაპროვოცირებულ ფორმებად (იდიოპათიური, რისკფაქტორი უცნობია). არაპროვოცირებული თრომბოზის მქონე პაციენტებს ანამნეზში არ აღენიშნებათ შესაბამისი მაპროვოცირებელი ფაქტორები(მაგ. ფეხის მძიმე ტრავმული დაზიანება, ქირურგიული ჩარევა უკანასკნელ პერიოდში, აქტიური კიბო, იმობილიზაცია უკანასკნელ პერიოდში). უფრო ადვილია პროვოცირებული ღრმა ვენების თრომბოზის განსაზღვრა,რადგან არსებობს გამომწვეევად აღიარებული რისკფაქტრორები და ფართოდ გამოიყენება დიაგნოსტირებისათვის. ღრმა ვენების თრომბოზის ძლიერი და სუსტი რისკფაქტორები (მაპროვოცირებელი ფაქტორები) აღწერილია რისკფაქტორების ნაწილში.
ფარული კიბო გვხვდება არაპროვოცირებული ღრმა ვენებს თრომბოზის მქონე პაციენტთა დაახლოებით 3-5%-ში.[106] თუმცა, კიბოს აღმოსაჩენად ღრმა გამოკვლევების (რუტინული ლაბორატორიული ტესტებისა და ასაკის შესაბამისი სკრინინგული კვლევების მიღმა) ჩატარება არ არის რეკომენდებული პირველადი არაპროვოკაციული DVT-ს დროს, რადგანაც ამ შემთხვევაში არ აუმჯობესედება პროგნოზი და სიკვდილიანობა.[107][108][109] შესაძლო ავთვისებიანი დაავადების სიმპტომები შემთხვევაში აუცილებელია მივყვეთ პრობლემას და გამოვიკლვიოთ.
თრომბოფილია, როგორც წესი, გვხვდება 5 მემკვიდრული დაავადების (ფაქტორი V Leiden, პროთრომბინის გენი 20210A, ანტითრომბინის დეფიციტი, ცილა C-ის დეფიციტი და ცილა S-ის დეფიციტი) და ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომის დროს (შეძენილი მდგომარეობა). თუმცა, გენის მრავალი ვარაინტი და შეძენილი დაავადება ცვლის თრომბოზის რისკს.[110] სკრინინგის ჩვენებები დავის საგანს წარმოადგენს.[110][111] მემკვიდრული თრომბოფილია იმდენად საკმარისად არ ცვლის მორეციდივე თრომბოზის პროგნოზულ რისკს, რომ ზეგავლენა იქონიოს მკურნალობის შესახებ გადაწყვეტილების მიღებაზე და, შესაბამისად, მიზანშეწონილია ტესტირების მიმართ კონსერვატიული მიდგომის გამოყენება.[14] ზოგიერთი გაიდლაინის იხედვით, ტესტირება რეკომენდებულია მხოლოდ იმ პირობებში, როდესაც ტესტირების პასუხი ზეგავლენას იქონიებს კლინიკურ გადაწყვეტილებაზე (მაგ არაპროვოცირებული ღრმა ვენის თრობოზის მქონე პაციენტებში, როდესაც განიხილება ანტიკოაგულანტების გამოყენების შეწყვეტა).[15] ვინაიდან, მემკვიდრეობითი თრომბოფილიის არსებობა მნიშვნელოვნად არ ზრდის განმეორებითი თრომბოემბოლიის პროგნოზულ რისკს პროვოცირებული ღრმა ვენების თრომბოზის შემდეგ, გაიდლაინების მიხედვით, ამ შემთხვევაში ტესტირება არ არის რეკომენდებული.[112]
ვენური თრომბოემბოლიის პირველი შემთხვევის შემდეგ, ანტიფოსფოლიპიდური ანტისხეულების რაოდენობით განისაზღვრება სამომავლოდ თრომბოზის განვითარების რისკი და შესაძლოა ზეგავლენა ჰქონდეს ანტიკაგულანტით თერაპიის შერჩევაზე.[44] სადავოა, თუ რომელია უპირატესი: ფართო სკრინინგი თუ კლინიკურ ეჭვზე დაფუძნებული სკრინინგი.[113][114] ზოგიერთი გაიდლაინის მიხედვით, ტესტირება რეკომენდებულია მხოლოდ იმ პირობებში, როდესაც ტესტირების პასუხი ზეგავლენას იქონიებს კლინიკურ გადაწყვეტილებაზე. (მაგ. პაციენტებში არაპროვოცირებული DVT, რომლებიც განიხილავენ ანტიკოაგულანტების შეწყვეტას).[15] ამერიკული ჰემატოლოგიის საზოგადოების ერთი გაიდლაინი ასახავს შეზღუდულ გარემოებებს, როდესაც ცალკეული (ან ჯგუფური) მემკვიდრეობითი თრომბოფილიის ტესტირება შეიძლება სასარგებლო იყოს და ვარაუდობს ინფორმაციის გავლენას კლინიკურ გადაწყვეტილებებზე.[41]
თრომბოფილიის სკრინინგი არ არის ნაჩვენები ვენური თრომბოემბოლიის ყველა ახალი შემთხვევისთვის; თუმცა მისი გამოყენება შესაძლებელია, თუ თრომბის ადგილი უჩვეულოა, თუ არის დიდი ზომის თრომბი, ან განმეორებითი შემთხვევები. იმ შემთხვევაში, თუ ნაჩვენებია სკრინინგი მემკვიდრულ თრომბოფილიაზე, ის უნდა გადაიდოს ანტიკოაგულაციური თერაპიის დასრულებიდან მინიმუმ 3 თვით, რადგან თრომბოფილიის ტესტზე გავლენა ექნება მწვავე თრომბოზს ან ანტიკოაგულაციურ თერაპიას.[110] ანტიფოსფოლიპიდური ანტისხეულების სკრინინგის შემთხვევაში, კარდიოლიპინის და ბეტა-2 გლიკოპროტეინი-I-ის ანტისხეულების სკრინინგი ტარდება ანტიკოაგულანტების არსებობის გათვალისწინების გარეშე, თუმცა ანტიკოაგულანტების უმრავლესობა ხელს უშლის მგლურას ანტიკოაგულანტების ანალიზებს.[44]
სავარაუდო PE
თუ პაციენტს აქვს დადგენილი ღრმა ვენების თრომბოზი და იტარებს სტანდარტულ მკურნალობას, ჰეპარინით ან დაბალმოლეკულური ჰეპარინით, შემდეგ კი ვარფარინით ან პირდაპირი მოქმედების პერორული ანტიკოაგულანტით (აპიქსაბანი, რივაროქსაბანი, ედოქსაბანი ან დაბიგატრანი) სულ მცირე 3 თვე მაინც პულმონური ემბოლიის დოკუმენტირება რუტინულად ნაჩვენები არ არის. თუმცა, პულმონურ ემბოლიაზე ტესტის ჩატარების საკითხი არის გათვალისწინებელი, თუ კლინიკური ნიშნები და სიმპტომები მიგვანიშნებს მისი არსებობის შესაძლებლობაზე და არსებობს კლინიკურად მნიშვნელოვანი კარდიოპულმონური დარღვევა, როგორიც არის ჰიპოტენზია, სინკოპე, მარჯვენამხრივი გულის უკმარისობის ნიშნები ან ჰიპოქსიის გაღრმავება (შეიძლება ნაჩვენები იყოს დამატებითი მკურნალობა, მაგ. რეპერფუზიული თერაპია).
ფილტვის ემნბოლიის დიაგნოსტირებისთვის ყველაზე გავრცელებული კვლევა არის სწრაფ-სეკვენსირებადი CT ანგიოგრაფია და ვენტილაცია/პერფუზიის ფილტვის სკანირება. ვენტილაცია/პერფუზიის სკანირება ხშირად გამოიყენება თირკმლის უკმარისობის დროს ან იოდის შემცველ საკონტრასტო ნივთიერებებზე ალერგიის შემთხვევაში.
დიაგნოზისა და მართვის შესახებ დეტალური ინფორმაციისთვის იხილეთ ჩვენი თემა "პულმონური ემბოლია".
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას