მკურნალობის ალგორითმი

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება

საწყისი

თავდაპირველი გამოვლინება

Back
1-ლი რიგის – 

ვარჯიში და გაუმჯობესებული კვება

ყველა პაციენტს რეკომენდებულია ჯანსაღი დიეტა და ვარჯიში, მათ შორის D ვიტამინის მიღება.[10][67] სხეულის მასური ინდექსის (BMI) მაღალი მაჩვენებლები დაკავშირებულია კეთილსაიმედო გამოსავალთან ზრდასრულებში.[68]

ფიზიკური ვარჯიში განიხილება სასუთქი გზების სანაციის ერთ-ერთ ფორმად. Cochrane-ის ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ სტაბილური ბრონქოექტაზის მქონე ზრდასრულ პაციენტებს გაუუმჯობესდათ ფიზიკური დატვირთვის უნარი და ცხოვრების ხარისხი ვარჯიშის შემდეგ დაუყოვნებლივ, რომელიც გაგრძელდა 4 კვირა, მაგრამ გამოვლინდა შეზღუდული სარგებელი ხველასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხსა და ფსიქოლოგიურ სიმპტომებზე.[69] არ იყო საკმარისი მტკიცებულება რაიმე გრძელვადიანი სარგებელის შესახებ, თუმცა გამწვავებების სიხშირე 1 წელიწადში შემცირდა ფიზიკური დატვირთვის ფონზე, ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით.[70] პაციენტებმა, რომლებიც მონაწილეობას იღებდნენ ვარჯიშებში გამწვავებიდან მალევე, არ აჩვენეს რაიმე სარგებელი.[69] ფიზიკური დატვირთვის სავარჯიშოებს ხშირად სთავაზობენ პაციენტს ფილტვების რეაბილიტაციის პროგრამის ნაწილად, პაციენტის განათლებასთან და თვითმართვის ტრენინგთან კომბინაციაში, რაც სრულდება ამბულატორიულად ან დისტანციურად ტელერეაბილიტაციის გზით.

ბავშვებსა და მოზარდებში არ არის მტკიცებულება ფორმალური ვარჯიშის პროგრამების შესახებ და რეკომენდებულია ვარჯიშის წახალისება მუდმად, როგორც აქტიური ცხოვრების წესის ნაწილი.[10]

Back
პლიუს – 

სასუნთქი გზების სანაციაზე მიმართული თერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპია მოიცავს ორალური ჰიდრატაციის შენარჩუნებას; პერკუსიის, სუნთქვის ან ხველების სტრატეგიებს (მაგ. სუნთქვის აქტიური ციკლი, მიმართული ხველა და აუტოგენური დრენაჟი); პოზიციონირებას და პოსტურალური დრენაჟს; დადებითი ამოსუნთქვის წნევის მოწყობილობებს; და რხევადი მოწყობილობებს. ეს ტექნიკები შეიძლება გამოიყენებოდეს ცალკეულად ან კომბინაციაში.[62]

აღნიშნული თერაპია ზოგადად რეკომენდებულია 15-დან 30-მდე წუთის განმავლობაში, დღეში 2-ჯერ ან 3-ჯერ. აღნიშნული ინტერვენციების დიდი ნაწილი საჭიროებს მომვლელი პირის ჩართულობას. თერაპია მომთხოვნია დროის მიმართ, ხოლო თვით პროცესი ხშირად პაციენტებისთვის უსიამოვნოა.[61] ტექნიკის შერჩევისას აუცილებელია პაციენტის პრიორიტეტების გათვალისწინება.

ბრიტანეთის გულმკერდის საზოგადოების გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ბრონქოექტაზის მქონე მოზრდილებს შეეთავაზოთ სუნთქვის ტექნიკის აქტიური ციკლი ან რხევადი დადებითი ამოსუნთქვის წნევა, გრავიტაციის დახმარებით პოზიციონირებით მათი ეფექტურობის გასაზრდელად.[44] თუმცა, არ არსებობს საკმარისი მტკიცებულება იმისა, რომ სასუნთქი გზების კლირენსის რომელიმე ტექნიკა უკეთესია, ვიდრე ნებისმიერი სხვა.[61][63][64] გრძელვადიანი სარგებელი 1 წლამდე იყო დემონსტრირებული ELTGOL ტექნიკის შემთხხვევაში (ნელი ამოსუნთქვა, როდესაც ყია გახსნილია ლატერალურად) პლაცებოსთან შედარებით ნაკლები გამწვავებების, ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებისა და ხველის ზემოქმედების შემცირების თვალსაზრისით.[65]

ბავშვებსა და მოზარდებში, სასუნთქი გზების რეგულარული კლირენსი უნდა იყოს ინდივიდუალიზებული მათი ასაკისა და განვითარების სტადიის მიხედვით და განიხილებოდეს ყოველწლიურად, სულ მცირე, ორჯერ პედიატრიული გამოცდილების მქონე რესპირატორული ფიზიოთერაპევტის მიერ.[10]

Back
პლიუს – 

თვითმართვის გეგმები

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

თვითმართვის გეგმები მიზნად ისახავს გაზარდოს პაციენტების ნდობა საკუთარი მდგომარეობის მართვაში. ბრიტანეთის გულმკერდის საზოგადოება გვირჩევს, რომ ისინი განიხილებოდეს ბრონქოექტაზის მქონე ყველა ადამიანში და გამოაქვეყნა შაბლონი სამოქმედო გეგმა, რომელიც აწვდის პაციენტებს ინფორმაციას შემანარჩუნებელი თერაპიის, მათი სიმპტომების მონიტორინგის, გამწვავებების ამოცნობის და იმის შესახებ, როდის და როგორ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას. შერჩეულ პაციენტებს შეიძლება მიეცეთ ანტიბიოტიკები, რათა სახლის პირობებში გამწვავების შემთხვევაში ჰქონდეთ მედიკამენტის მარაგი. შეძლებისდაგვარად, ანტიბიოტიკების დაწყებამდე უნდა შეგროვდეს ნახველის ნიმუში კულტურისა და მგრძნობელობის შესამოწმებლად.[44] მიუხედავად იმისა, რომ ამჟამად არასაკმარისი კლინიკური მტკიცებულებაა იმის დასადასტურებლად, არის თუ არა სარგებლიანი თვითმართვის გეგმები ბრონქოექტაზიის მქონე ადამიანებისთვის, ისინი ეფექტურია სხვა პირობებში, როგორიცაა ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება.[72]

Back
განიხილე – 

საინჰალაციო ბრონქოდილატატორები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

აეროზოლირებულ ბრონქოდილატორებს (მაგ. სალბუტამოლი) აძლევენ მუკოაქტიური აგენტებით თერაპიის დაწყებამდე, რაც აძლიერებს ამტანობას, განსაკუთრებით პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ასთმა ან ფქოდი, თუმცა მათი გამოყენების მტკიცებულებები მწირია. ბრონქოდილატორებით მკურნალობა ბრონქოექტაზიის და თანამდევი ფქოდის ან ასთმის მქონე პაციენტებში უნდა განხორციელდეს ფქოდის ან ასთმის მკურნალობის შესახებ გაიდლაინების რეკომენდაციების მიხედვით.[10][44]

ბავშვებში და მოზარდებში გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ასთმის ტიპის რეაქციების მქონე პაციენტებმა შეიძლება ისარგებლონ ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორის გამოყენებით სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპიის დაწყებამდე.[10]

პირველადი პარამეტრები

სალბუტამოლი საინჰალაციო: 4-11 წლის ბავშვები: 2,5-დან 5 მგ-მდე საინჰალაციო ნებულაიზერის საშუალებით დღეში ოთხჯერ, საჭიროების შემთხვევაში; მოზრდილები: 100-200 მიკროგრამი (1-2 შესხურება) დღეში ოთხჯერ საჭიროების შემთხვევაში, ან 2,5-დან 5 მგ-მდე საინჰალაციო ნებულაიზერის მეშვეობით დღეში ოთხჯერ, საჭიროების შემთხვევაში.

Back
განიხილე – 

მუკოაქტიური აგენტი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

აეროზოლირებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებას, როგორიცაა ჰიპერტონული მარილხსნარი (აგენტები, რომელნიც ხელს უწყობენ ნახველის სანაციას ხველის ინდუცირების გზით). აეროზოლიზებული ჰიპერტონული მარილხსნარი, როგორც სჩანს, ამცირებს ანთებითი მედიატორების რაოდენობას, აუმჯობესებს ნახველის ბაქტერიოლოგიურ შემცველობას და ზრდის ცხოვრების ხარისხის მაჩვენებლებს.[92][93] რიგ შემთხვევებში იგი შესაძლოა იწვევედეს გულმკერდში მოჭერის შეგრძნებას და მსტვინავი ხიხინის წარმოშობას. ჰიალურონის მჟავის დამატებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ამტანობა.[94] აეროზოლიზებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებამდე აუცილებელია ბრონქოდილატატორების გამოყენება.

ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების (BTS) გაიდლაინები გვირჩევენ განვიხილოთ დატენიანების გამოყენებას სტერილური წყლით ან ნორმალური ფიზიოლოგიური ხსნარით, ბრონქოექტაზის მქონე მოზრდილებში სასუნთქი გზების გაწმენდის გასაადვილებლად.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე ბავშვებში და მოზარდებში არ არის რეკომენდებული მუკოაქტიური აგენტების რუტინული გამოყენება. ეს მოიცავს ადამიანის რეკომბინანტ დეზოქსირიბონუკლეაზას (rhDNase), ბრომჰექსინს, მანიტოლს და ჰიპერტონულ ფიზიოლოგიურ ხსნარს. შერჩეულ პაციენტებში უფრო მძიმე დაავადებით, შეიძლება განიხილებოდეს საინჰალაციო მანიტოლი ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარი, პირველი დოზის მიღება სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ. ამტანობის შემთხვევაში, მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცხოვრების ხარისხი და გაზარდოს ნახველის რაოდენობა. მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის ინჰალაციის წინ უნდა იქნას გამოყენებული ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორი.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობს გრძელვადიანი მუკოაქტიური მკურნალობის შეთავაზებას (≥3 თვე) ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოდევნა და აწუხებთ ცხოვრების ცუდი ხარისხი, როდესაც სიმპტომები არ კონტროლდება სასუნთქი გზების სტანდარტული კლირენსის მიდგომებით.[75] BTS-ის გაიდლაინები გვთავაზობს მუკოაქტიური მკურნალობის ტესტირებას ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოყოფა.[44] ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები ასევე გვთავაზობენ სასუნთქი გზების რეაქტიულობის პროვოკაციული ტესტის ჩატარებას, როდესაც პირველად ტარდება ინჰალაციური მუკოაქტიური მკურნალობა და წინასწარი მკურნალობის გათვალისწინებას ბრონქოდილატორით საინჰალაციო ან ნებულაიზირებული მუკოაქტიური მკურნალობის ჩატარებამდე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სავარაუდოა ბრონქოკონსტრიქცია.[44]

მიუხედავად იმისა, რომ rhDNase, რომელიც არის მუკოლიზური საშუალება, არ არის რეკომენდებული ბრონქოექტაზის მქონე პაციენტებში, სხვა მუკოლიზური საშუალებები შეიძლება სასარგებლო იყოს ზრდასრული პაციენტების ზოგიერთ ქვეჯგუფში. მათ შორისაა აცეტილცისტეინი, ერდოსტეინი, კარბოცისტეინი და ბრომჰექსინი.[44][99][100][101]

მწვავე

მწვავე გამწვავებები: მსუბუქი ან ზომიერი ფონური დაავადება

Back
1-ლი რიგის – 

ანტიბიოტიკური ერადიკაციული თერაპია

გამწვავებები ხშირად ვლინდება ხველის გაუარესების, ნახველის შეფერილობის შეცვლის, ნახველის მოცულობის ზრდის, ცხელების, და/ან ზოგადი სისუსტის სახით. ფონური დაავადების სიმძიმე ზრდასრულებში შესაძლოა ქულებით შეფასდეს ბრონქოექტაზის სიმძიმის ინდექსის (BSI) გამოყენებით.[44][105][106][107]

ბავშვებში და მოზარდებში მწვავე გამწვავება შეიძლება განისაზღვროს, როგორც რესპირატორული სიმპტომების გაძლიერება (უპირატესად ხველა ნახველის მოცულობის გაზრდით ან მის გარეშე) 3 ან მეტი დღის განმავლობაში. იმუნოდეფიციტის მქონე ბავშვებისთვის და მოზარდებისთვის გამოიყენება უფრო მოკლე დრო. ბავშვები, რომლებსაც აქვთ დისპნოე და/ან ჰიპოქსია ნებისმიერი ხანგრძლივობით, უნდა ჩაითვალონ მძიმე გამწვავების მქონედ და საჭიროებენ სასწრაფო მკურნალობას.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოება (ERS) რეკომენდაციას უწევს ყველა ზრდასრულ პაციენტს შეეთავაზოს ერადიკაციული ანტიბიოტიკოთერაპია P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი გამოვლენისას, თუმცა აღნიშნავს, რომ ეს რეკომენდაცია ეფუძნება ძალიან დაბალი ხარისხის მტკიცებულებებს.[75]

ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოება (BTS) ასევე რეკომენდაციას უწევს ერადიკაციულ ანტიბიოტიკურ მკურნალობას ზრდასრულ პაციენტებში ბრონქოექტაზიით, რომელიც დაკავშირებულია კლინიკური მდგომარეობის გაუარესებასთან და P aeruginosa-ს ახალ გამრავლებასთან. თუ P aeruginosa-ს ახალი გამრავლება გამოვლინდა სტაბილური ბრონქოექტაზიის კონტექსტში, ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს პაციენტთან ერადიკაციული მკურნალობის რისკებისა და სარგებელის განხილვას, ვიდრე მხოლოდ კლინიკურ დაკვირვებას.[44]

არსებობს გარკვეული მტკიცებულება, რომ ნებულაიზირებული ანტიბიოტიკის ჩართვა P aeruginosa-ს ერადიკაციის მკურნალობაში უფრო ეფექტურია, ვიდრე მხოლოდ ინტრავენური მკურნალობა.[75]

ზრდასრული პაციენტებისთვის P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი იზოლაციით, ევროპის რესპირატორული საზოგადოება ხაზს უსვამს მკურნალობის ზოგიერთ ხშირ მიდგომას, მაგრამ*+აღნიშნავს, რომ არ არსებობს მკაფიო მტკიცებულება ერთი რეჟიმის მეორეზე მეტად მხარდასაჭერად. ევროპის რესპირატორული საზოგადოება გამოყოფს სამ შემოთავაზებულ ერადიკაციის რეჟიმს, რომელთა ჯამური ხანგრძლივობაა 3 თვე: (1) ორალური ფტორქინოლონი (როგორიცაა ციპროფლოქსაცინი) საწყისი 2-კვირიანი პერიოდის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ინტრავენური ანტიბიოტიკები (მაგ., ბეტა-ლაქტამი პლუს ამინოგლიკოზიდი), რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები (მაგ. კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი ან გენტამიცინი); (2) ინტრავენური ანტიბიოტიკები (მაგ. ბეტა-ლაქტამი პლუს ამინოგლიკოზიდი) საწყისი 2-კვირიანი პერიოდის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ინჰალირებული ანტიბიოტიკები (მაგ. კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი ან გენტამიცინი); ან (3) პერორალური ფტორქინოლონის ან ინტრავენური ანტიბიოტიკების 2-კვირიანი საწყისი ფაზა, პლუს საინჰალაციო ანტიბიოტიკები (მაგ. ციპროფლოქსაცინი პლუს ინჰალირებული კოლისტიმეტატი), რასაც მოჰყვება მხოლოდ საინჰალაციო ანტიბიოტიკები.[75] ყოველი ფაზის შემდეგ, გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს ნახველის სინჯის აღების გამეორებას და მხოლოდ იმ შემთხვევაში გადასვლას შემდეგ ეტაპზე, თუ კულტურა დადებითია P aeruginosa-ზე.[75]

ცეფეპიმი შესაძლოა გამოვიყენოთ პაციენტებში რომლებსაც ფთორქინოლონების მიმართ რეზისტენტული Pseudomonas აღენიშნებათ. სხვა ინტრავენური ვარიანტები ზრდასრული პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ P aeruginosa, არის ცეფტაზიდიმი, პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი, აზტრეონამი და მეროპენემი. შესაძლოა საჭირო გახდეს კომბინირებული თერაპია ზოგიერთ პაციენტში, რომელსაც აქვს დადასტურებული P aeruginosa და შესაბამისი რეჟიმის არჩევის შესახებ რჩევა უნდა მოიძიოთ ინფექციონისტი სპეციალისტისგან.

BTS გაიდლაინით ბრონქოექტაზიის შესახებ მოზრდილებში რეკომენდირებულია პერორალური ციპროფლოქსაცინი 2 კვირის განმავლობაში, როგორც პირველი რიგის მკურნალობა. როგორც მეორე რიგის მკურნალობას, გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს ინტრავენურ ანტიფსევდომონალურ ბეტა-ლაქტამურ ანტიბიოტიკს, ინტრავენური ამინოგლიკოზიდით ან მის გარეშე, 2 კვირის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ნებულაიზირებული კოლისტიმეტატი, გენტამიცინი ან ტობრამიცინი 3 თვის განმავლობაში.[44]

P aeruginosa-ს დადასტურებული პირველი ან ახალი იზოლაციის მქონე ბავშვებისა და მოზარდებისთვის, ევროპის რესპირატორული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს მკურნალობის ეტაპობრივ მიდგომას იმისდა მიხედვით, არის თუ არა ბავშვი სიმპტომური. უსიმპტომო ბავშვებისთვის რეკომენდებულია პერორალური ციპროფლოქსაცინი და/ან საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 2 კვირის განმავლობაში, შემდეგ საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 4-12 კვირის განმავლობაში (მაგ., კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი). ამას მოჰყვება განმეორებითი ნიმუშის აღება ბავშვის ქვედა სასუნთქი გზებიდან, თუ ეს შესაძლებელია. თუ P aeruginosa კვლავ არსებობს, ან თუ ბავშვი ხდება სიმპტომური, მაშინ ბავშვმა უნდა მიიღოს იგივე მკრუნალობა, რომელიც ზოგადად გამოიყენება სიმპტომური ბავშვების მკურნალობისას.[10]

სიმპტომების გაუარესებით მიმდინარე მდგომარეობის მქონე ბავშვებისთვის რეკომენდებულია ინტრავენური ანტიბიოტიკები 2 კვირის განმავლობაში (მაგ., პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი, ან ცეფტაზიდიმი პლუს ტობრამიცინი), რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 4-12 კვირის განმავლობაში (მაგ., კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი).[10] ანტიბიოტიკების არჩევანი დამოკიდებული იქნება პაციენტის ფაქტორებზე,  Pseudomonas-ის მგრძნობელობის პროფილზე და ანტიბიოტიკების ხელმისაწვდომობაზე.[10] საინჰალაციო ანტიბიოტიკებს უნდა მოჰყვეს განმეორებითი ნიმუშის აღება ბავშვის ქვედა სასუნთქი გზებიდან, თუ ეს შესაძლებელია. თუ P aeruginosa კვლავ არსებობს, კლინიცისტებმა უნდა განიხილონ ინტრავენური ანტიბიოტიკების განმეორება, რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები, სულ მცირე ერთხელ.[10]

გაეცანით თქვენს ადგილობრივ პროტოკოლებს შესაფერისი ერადიკაციული თერაპიის რეჟიმების გაიდლაინების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად.

Back
პლიუს – 

სასუნთქი გზების გაძლიერებული გაწმენდა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

გამწვავებების მკურნალობის პერიოდში, დაავადების ნებისმიერი ფორმის დროს, ძალიან მნიშვნელოვანია და საჭიროებს მეტი სიხშირით ჩატარებას სასუნთქი გზების სანაცია ლორწოვანი სეკრეტის ევაკუაციის მიზნით, ბრონქოდილატატორების დახმარებით ან მათ გარეშე.

Back
პლიუს – 

განაგრძეთ შემანარჩუნებელი თერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს რეკომენდებულია ჯანსაღი დიეტა და ვარჯიში, მათ შორის D ვიტამინის მიღება.[10][67] სხეულის მასური ინდექსის (BMI) მაღალი მაჩვენებლები დაკავშირებულია კეთილსაიმედო გამოსავალთან ზრდასრულებში.[68]

ფიზიკური ვარჯიში განიხილება სასუთქი გზების სანაციის ერთ-ერთ ფორმად. Cochrane-ის ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ სტაბილური ბრონქოექტაზის მქონე ზრდასრულ პაციენტებს გაუუმჯობესდათ ფიზიკური დატვირთვის უნარი და ცხოვრების ხარისხი ვარჯიშის შემდეგ დაუყოვნებლივ, რომელიც გაგრძელდა მინიმუმ 4 კვირა, მაგრამ გამოვლინდა შეზღუდული სარგებელი ხველასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხსა და ფსიქოლოგიურ სიმპტომებზე.[69] არ იყო საკმარისი მტკიცებულება რაიმე გრძელვადიანი სარგებელის შესახებ, თუმცა გამწვავებების სიხშირე 1 წელიწადში შემცირდა ფიზიკური დატვირთვის ფონზე, ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით.[70] პაციენტებმა, რომლებიც მონაწილეობას იღებდნენ ვარჯიშებში გამწვავებიდან მალევე, არ აჩვენეს რაიმე სარგებელი.[69] ფიზიკური დატვირთვის სავარჯიშოებს ხშირად სთავაზობენ პაციენტს ფილტვების რეაბილიტაციის პროგრამის ნაწილად, პაციენტის განათლებასთან და თვითმართვის ტრენინგთან კომბინაციაში, რაც სრულდება ამბულატორიულად ან დისტანციურად ტელერეაბილიტაციის გზით. ბავშვებსა და მოზარდებში არ არის მტკიცებულება ფორმალური ვარჯიშის პროგრამების შესახებ და რეკომენდებულია ვარჯიშის წახალისება მუდმივად, როგორც აქტიური ცხოვრების წესის ნაწილი.[10]

ბრიტანეთის გულმკერდის საზოგადოება გვირჩევს, რომ თვითმართვის გეგმები განიხილებოდეს ბრონქოექტაზის მქონე ყველა ადამიანში და გამოაქვეყნა შაბლონი სამოქმედო გეგმა, რომელიც აწვდის პაციენტებს ინფორმაციას შემანარჩუნებელი თერაპიის, მათი სიმპტომების მონიტორინგის, გამწვავებების ამოცნობის და იმის შესახებ, როდის და როგორ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას.[44]

აეროზოლირებულ ბრონქოდილატორებს აძლევენ მუკოაქტიური აგენტებით თერაპიის დაწყებამდე, რაც აძლიერებს ამტანობას, განსაკუთრებით პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ასთმა ან ფქოდი, თუმცა მათი გამოყენების მტკიცებულებები მწირია. ბრონქოდილატორებით მკურნალობა ბრონქოექტაზიის და თანამდევი ფქოდის ან ასთმის მქონე პაციენტებში უნდა განხორციელდეს ფქოდის ან ასთმის მკურნალობის შესახებ გაიდლაინების რეკომენდაციების მიხედვით.[10][44] ასთმის ტიპის პასუხების მქონე ბავშვებს შეუძლიათ ისარგებლონ მოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორისთ სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპიამდე.[10]

აეროზოლირებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებას, როგორიცაა ჰიპერტონული მარილხსნარი (აგენტები, რომელნიც ხელს უწყობენ ნახველის სანაციას ხველის ინდუცირების გზით). აეროზოლიზებული ჰიპერტონული მარილხსნარი, როგორც სჩანს, ამცირებს ანთებითი მედიატორების რაოდენობას, აუმჯობესებს ნახველის ბაქტერიოლოგიურ შემცველობას და ზრდის ცხოვრების ხარისხის მაჩვენებლებს.[92][93] რიგ შემთხვევებში, იგი შესაძლოა იწვევედეს გულმკერდში მოჭერის შეგრძნებას და მსტვინავი ხიხინის გაჩენას. ჰიალურონის მჟავის დამატებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ამტანობა.[94] აეროზოლიზებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებამდე აუცილებელია ბრონქოდილატატორების გამოყენება.

BTS-ის გაიდლაინები გვირჩევენ ჰუმიდიფიკაციას სტერილური წყლით ან ნორმალური ფიზიოლოგიური ხსნარით, ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში სასუნთქი გზების კლირენსის გასაადვილებლად.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე ბავშვებში და მოზარდებში არ არის რეკომენდებული მუკოაქტიური აგენტების რუტინული გამოყენება. ეს მოიცავს ადამიანის რეკომბინანტ დეზოქსირიბონუკლეაზას (rhDNase), ბრომჰექსინს, მანიტოლს და ჰიპერტონულ ფიზიოლოგიურ ხსნარს. შერჩეულ პაციენტებში უფრო მძიმე დაავადებით, შეიძლება განიხილებოდეს საინჰალაციო მანიტოლი ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარი, პირველი დოზის მიღება სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ. ამტანობის შემთხვევაში, მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცხოვრების ხარისხი და გაზარდოს ნახველის რაოდენობა. მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის ინჰალაციის წინ უნდა იქნას გამოყენებული ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორი.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობს გრძელვადიანი მუკოაქტიური მკურნალობის შეთავაზებას (≥3 თვე) ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოდევნა და აწუხებთ ცხოვრების ცუდი ხარისხი, როდესაც სიმპტომები არ კონტროლდება სასუნთქი გზების სტანდარტული კლირენსის მიდგომებით.[75] BTS-ის გაიდლაინები გვთავაზობს მუკოაქტიური მკურნალობის ტესტირებას ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოყოფა.[44] ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები ასევე გვთავაზობენ სასუნთქი გზების რეაქტიულობის პროვოკაციული ტესტის ჩატარებას, როდესაც პირველად ტარდება ინჰალაციური მუკოაქტიური მკურნალობა და წინასწარი მკურნალობის გათვალისწინებას ბრონქოდილატორით საინჰალაციო ან ნებულაიზირებული მუკოაქტიური მკურნალობის ჩატარებამდე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სავარაუდოა ბრონქოკონსტრიქცია.[44]

მიუხედავად იმისა, რომ rhDNase, რომელიც არის მუკოლიზური საშუალება, არ არის რეკომენდებული ბრონქოექტაზის მქონე პაციენტებში, სხვა მუკოლიზური საშუალებები შეიძლება სასარგებლო იყოს ზრდასრული პაციენტების ზოგიერთ ქვეჯგუფში. მათ შორისაა აცეტილცისტეინი, ერდოსტეინი, კარბოცისტეინი და ბრომჰექსინი.[44][99][100][101]

Back
1-ლი რიგის – 

მოკლევადიანი პერორალური ანტიბიოტიკები

გამწვავებები ხშირად ვლინდება ხველის გაუარესების, ნახველის შეფერილობის შეცვლის, ნახველის მოცულობის ზრდის, ცხელების, და/ან ზოგადი სისუსტის სახით. ფონური დაავადების სიმძიმე ზრდასრულებში შესაძლოა ქულებით შეფასდეს ბრონქოექტაზის სიმძიმის ინდექსის (BSI) გამოყენებით.[44][105][106][107]

ბავშვებში და მოზარდებში მწვავე გამწვავება შეიძლება განისაზღვროს, როგორც რესპირატორული სიმპტომების გაძლიერება (უპირატესად ხველა ნახველის მოცულობის გაზრდით ან მის გარეშე) 3 ან მეტი დღის განმავლობაში. იმუნოდეფიციტის მქონე ბავშვებისთვის და მოზარდებისთვის გამოიყენება უფრო მოკლე დრო. ბავშვები, რომლებსაც აქვთ დისპნოე და/ან ჰიპოქსია ნებისმიერი ხანგრძლივობით, უნდა ჩაითვალონ მძიმე გამწვავების მქონედ და საჭიროებენ სასწრაფო მკურნალობას.[10]

ანტიბიოტიკები წარმოადგენენ მკურნალობის ძირითად საყრდენს და ექვემდებარებიან შერჩევას სავარაუდო პათოგენების წინააღმდეგ მათი აქტიურობის გათვალისწინებით.

მოზრდილებისთვის, რომლებსაც არასდროს ჰქონიათ გამწვავება და არასოდეს ჰქონიათ P aeruginosa ნახველის კულტურებში, შესაბამისი საწყისი არჩევანი იქნება ანტიბიოტიკი Haemophilus influenzae-ს ან S aureus-ის საწინააღმდეგოდ, კულტურის შედეგებიდან გამომდინარე.[44]

მოზრდილებს, რომლებსაც სავარაუდოდ Pseudomonas აქვს, პერორალური ანტიბიოტიკებით უნდა ვუმკურნალოთ. მსუბუქი ან ზომიერი ფონური დაავადების, Pseudomonas დადასტურებული ინფექციის და ბრონქოექტაზიის სიმპტომების გამწვავებების მქონე პაციენტებში ანტიბიოტიკები უნდა დავნიშნოთ Pseudomonas სახეობების მგრძნობელობების მიხედვით. ეს შეეხებოდა პაციენტებს, რომლებიც ქრონიკულად ინფიცირებულები არიან P aeruginosa-თი; P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი იზოლაცია წარმოადგენს ერადიკაციული თერაპიის ჩვენებას. პერორალური თერაპიის ჩატარებისას მიზანშეწონილია ფთორქინოლონების მიმართ მგრძნობელობის დადასტურება.

მოზრდილებისთვის პოტენციურად შესაფერისი სქემების მაგალითები ჩამოთვლილია ზემოთ. ბრიტანეთის გულ-მკერდის საზოგადოების გაიდლაინები ბრონქოექტაზიის შესახებ მოიცავს გავრცელებული იმ მიკროორგანიზმების ჩამონათვალს, რომლებთანაც დაკავშირებულია ბრონქოექტაზიის გამწვავება პირველი და მეორე რიგის ანტიმიკრობულ მედიკამენტებთან ერთად. Streptococcus pneumoniae-სთვის, პერორალური ამოქსიცილინი რეკომენდებულია პირველი რიგის მკურნალობის სახით, ხოლო პერორალური დოქსიციკლინის გამოყენება შესაძლებელია მეორე რიგის მკურნალობის სახით. პერორალური ამოქსიცილინი რეკომენდებულია პირველი რიგის მკურნალობის სახით  H influenzae-თვის, რომელიც ბეტა-ლაქტამაზაზე უარყოფითია, ხოლო მეორე რიგის მკურნალობად შესაძლოა გამოვიყენოთ დოქსიციკლინი და ციპროფლოქსაცინი. ბეტა-ლაქტამაზაზე დადებითი H influenzae-თვის პირველი რიგის მკურნალობის სახით რეკომენდებულია პერორალური ამოქსიცილინი/კლავულანატი, პერორალური დოქსიციკლინით და ციპროფლოქსაცინით მეორე რიგის მკურნალობის სახით. პერორალური ამოქსიცილინი/კლავულანატი ასევე რეკომენდებულია პირველი რიგის მკურნალობის სახით Moraxella catarrhalis-თვის პერორალური კლარითრომიცინით, დოქსიციკლინით და ციპროფლოქსაცინით მეორე რიგის მკურნალობის სახით. მეთიცილინისადმი მგრძნობიარე S aureus-ისთვის (MSSA), ვარიანტები მოიცავს პერორალურ კლარითრომიცინს, დოქსიციკლინს და ამოქსიცილინს/კლავულანატს. მეთიცილინ-რეზისტენტული S aureus (MRSA)-თვის პირველი რიგის მკურნალობა მოიცავს დოქსიციკლინს, რიფამპიცინს და ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლს, ხოლო ლინეზოლიდი მეორე რიგის მკურნალობას წარმოადგენს. კოლიფორმული მიკრობებისთვის, როგორიცაა Klebsiella და Enterobacter, პერორალური ციპროფლოქსაცინი რეკომენდებულია პირველი რიგის მკურნალობის სახით. პერორალური ციპროფლოქსაცინი ასევე რეკომენდებულია პირველი რიგის მკურნალობის სახით Pseudomonas aeruginosa-თვის.[44]

ბავშვებისა და მოზარდებისთვის, უპირატესი ემპირიული ანტიბიოტიკია პერორალური ამოქსიცილინი/კლავულანატი, მაგრამ, როგორც მოზრდილებში, ანტიბიოტიკი უნდა შეირჩეს სასუნთქი გზების კულტურისა და გადატანილი ჰიპერმგრძნობელობის რეაქციების მიხედვით.[10]

თუ პაციენტი უკვე იღებს გრძელვადიან ანტიბიოტიკებს, მაგრამ განიცდის შემდგომი გაუარესებას, მაშინ ამ თემის ავტორი გირჩევთ გააგრძელოთ შემანარჩუნებელი ანტიბიოტიკი, თუ არ არსებობს მედიკამენტური ურთიერთქმედება, რომელიც ხელს უშლის მათ ერთდროულად მიცემას, ან თუ არსებობს ანტიბიოტიკებისადმი მგრძნობელობის მნიშვნელოვანი ცვლილებები.

უნდა აღინიშნოს, რომ ფთორქინოლონური ატიბიოტიკები, როგორიცაა ციპროფლოქსაცინი, დაკავშრებულია სერიოზულ, დამაინვალიდებელ და პოტენციურად შეუქცევად გვერდით ეფექტებთან სისტემატიურად მიღების ან ინჰალაციის შემთხვევაში. აღნიშნულ გვერდით ეფექტებს მიეკუთვნება ტენდინიტი, მყესების გაგლეჯა, ართრალგია, ნეიროპათიები, აორტის განშრევება, მნიშვნელოვანი ჰიპოგლიკემია, მენტალური ჯანმრთელობის გვედით ეფექტები და ძვალკუნთვანი ან ნერვული სისტემის სხვა ეფექტები.[86][87][88]

მკურნალობის კურსი: 14 დღე. ქვემოთ მოყვანილი რეჟიმები მაგალითებია. სადაც შესაძლებელია, ანტიბიოტიკების არჩევანი უნდა ეფუძნებოდეს კულტურას და მგრძნობელობას ნახველის ნიმუშებიდან.[44]

პირველადი პარამეტრები

მოზრდილები

ამოქსიცილინი: 500-875 მგ პერორალურად ორჯერ დღეში, ან 250-500 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში

ან

მოზრდილები

ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 500-875 მგ პერორალურად ორჯერ დღეში, ან 250-500 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში

მეტი

ან

მოზრდილები

დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

ან

მოზრდილები

რიფამპიცინი: 600 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

ან

მოზრდილები

კლარითრომიცინი: 500 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

ან

მოზრდილები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 160/800 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

ან

მოზრდილები

ციპროფლოქსაცინი: 500-750 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

ან

მოზრდილები

ლინეზოლიდი: 600 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

ან

ბავშვები და მოზარდები

ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 3 თვემდე ასაკის ბავშვები: 30 მგ/კგ/დღეში პერორალურად მიღებული 2 გაყოფილ დოზად; ბავშვები ≥3 თვის ასაკი და სხეულის წონა <40 კგ: 25-45 მგ/კგ/დღეში პერორალურად 2 გაყოფილი დოზით, ან 20-40 მგ/კგ/დღეში პერორალურად მიცემული 3 გაყოფილი დოზით; ≥ 3 თვის ასაკის ბავშვები და სხეულის წონა ≥ 40 კგ და მოზარდები: 500-875 მგ პერორალურად ორჯერ დღეში, ან 250-500 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში

მეტი
Back
პლიუს – 

სასუნთქი გზების გაძლიერებული გაწმენდა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

გამწვავებების მკურნალობის პერიოდში, დაავადების ნებისმიერი ფორმის დროს, ძალიან მნიშვნელოვანია და საჭიროებს მეტი სიხშირით ჩატარებას სასუნთქი გზების სანაცია ლორწოვანი სეკრეტის ევაკუაციის მიზნით, ბრონქოდილატატორების დახმარებით ან მათ გარეშე.

Back
პლიუს – 

განაგრძეთ შემანარჩუნებელი თერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს რეკომენდებულია ჯანსაღი დიეტა და ვარჯიში, მათ შორის D ვიტამინის მიღება.[10][67] სხეულის მასური ინდექსის (BMI) მაღალი მაჩვენებლები დაკავშირებულია კეთილსაიმედო გამოსავალთან ზრდასრულებში.[68]

ფიზიკური ვარჯიში განიხილება სასუთქი გზების სანაციის ერთ-ერთ ფორმად. Cochrane-ის ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ სტაბილური ბრონქოექტაზის მქონე ზრდასრულ პაციენტებს გაუუმჯობესდათ ფიზიკური დატვირთვის უნარი და ცხოვრების ხარისხი ვარჯიშის შემდეგ დაუყოვნებლივ, რომელიც გაგრძელდა მინიმუმ 4 კვირა, მაგრამ გამოვლინდა შეზღუდული სარგებელი ხველასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხსა და ფსიქოლოგიურ სიმპტომებზე.[69] არ იყო საკმარისი მტკიცებულება რაიმე გრძელვადიანი სარგებელის შესახებ, თუმცა გამწვავებების სიხშირე 1 წელიწადში შემცირდა ფიზიკური დატვირთვის ფონზე, ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით.[70] პაციენტებმა, რომლებიც მონაწილეობას იღებდნენ ვარჯიშებში გამწვავებიდან მალევე, არ აჩვენეს რაიმე სარგებელი.[69] ფიზიკური დატვირთვის სავარჯიშოებს ხშირად სთავაზობენ პაციენტს ფილტვების რეაბილიტაციის პროგრამის ნაწილად, პაციენტის განათლებასთან და თვითმართვის ტრენინგთან კომბინაციაში, რაც სრულდება ამბულატორიულად ან დისტანციურად ტელერეაბილიტაციის გზით. ბავშვებსა და მოზარდებში არ არის მტკიცებულება ფორმალური ვარჯიშის პროგრამების შესახებ და რეკომენდებულია ვარჯიშის წახალისება მუდმივად, როგორც აქტიური ცხოვრების წესის ნაწილი.[10]

ბრიტანეთის გულმკერდის საზოგადოება გვირჩევს, რომ თვითმართვის გეგმები განიხილებოდეს ბრონქოექტაზის მქონე ყველა ადამიანში და გამოაქვეყნა შაბლონი სამოქმედო გეგმა, რომელიც აწვდის პაციენტებს ინფორმაციას შემანარჩუნებელი თერაპიის, მათი სიმპტომების მონიტორინგის, გამწვავებების ამოცნობის და იმის შესახებ, როდის და როგორ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას.[44]

აეროზოლირებულ ბრონქოდილატორებს აძლევენ მუკოაქტიური აგენტებით თერაპიის დაწყებამდე, რაც აძლიერებს ამტანობას, განსაკუთრებით პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ასთმა ან ფქოდი, თუმცა მათი გამოყენების მტკიცებულებები მწირია. ბრონქოდილატორებით მკურნალობა ბრონქოექტაზიის და თანამდევი ფქოდის ან ასთმის მქონე პაციენტებში უნდა განხორციელდეს ფქოდის ან ასთმის მკურნალობის შესახებ გაიდლაინების რეკომენდაციების მიხედვით.[10][44] ასთმის ტიპის პასუხების მქონე ბავშვებს შეუძლიათ ისარგებლონ მოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორისთ სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპიამდე.[10]

აეროზოლირებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებას, როგორიცაა ჰიპერტონული მარილხსნარი (აგენტები, რომელნიც ხელს უწყობენ ნახველის სანაციას ხველის ინდუცირების გზით). აეროზოლიზებული ჰიპერტონული მარილხსნარი, როგორც სჩანს, ამცირებს ანთებითი მედიატორების რაოდენობას, აუმჯობესებს ნახველის ბაქტერიოლოგიურ შემცველობას და ზრდის ცხოვრების ხარისხის მაჩვენებლებს.[92][93] რიგ შემთხვევებში, იგი შესაძლოა იწვევედეს გულმკერდში მოჭერის შეგრძნებას და მსტვინავი ხიხინის გაჩენას. ჰიალურონის მჟავის დამატებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ამტანობა.[94] აეროზოლიზებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებამდე აუცილებელია ბრონქოდილატატორების გამოყენება.

BTS-ის გაიდლაინები გვირჩევენ ჰუმიდიფიკაციას სტერილური წყლით ან ნორმალური ფიზიოლოგიური ხსნარით, ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში სასუნთქი გზების კლირენსის გასაადვილებლად.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე ბავშვებში და მოზარდებში არ არის რეკომენდებული მუკოაქტიური აგენტების რუტინული გამოყენება. ეს მოიცავს ადამიანის რეკომბინანტ დეზოქსირიბონუკლეაზას (rhDNase), ბრომჰექსინს, მანიტოლს და ჰიპერტონულ ფიზიოლოგიურ ხსნარს. შერჩეულ პაციენტებში უფრო მძიმე დაავადებით, შეიძლება განიხილებოდეს საინჰალაციო მანიტოლი ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარი, პირველი დოზის მიღება სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ. ამტანობის შემთხვევაში, მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცხოვრების ხარისხი და გაზარდოს ნახველის რაოდენობა. მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის ინჰალაციის წინ უნდა იქნას გამოყენებული ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორი.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობს გრძელვადიანი მუკოაქტიური მკურნალობის შეთავაზებას (≥3 თვე) ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოდევნა და აწუხებთ ცხოვრების ცუდი ხარისხი, როდესაც სიმპტომები არ კონტროლდება სასუნთქი გზების სტანდარტული კლირენსის მიდგომებით.[75] BTS-ის გაიდლაინები გვთავაზობს მუკოაქტიური მკურნალობის ტესტირებას ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოყოფა.[44] ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები ასევე გვთავაზობენ სასუნთქი გზების რეაქტიულობის პროვოკაციული ტესტის ჩატარებას, როდესაც პირველად ტარდება ინჰალაციური მუკოაქტიური მკურნალობა და წინასწარი მკურნალობის გათვალისწინებას ბრონქოდილატორით საინჰალაციო ან ნებულაიზირებული მუკოაქტიური მკურნალობის ჩატარებამდე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სავარაუდოა ბრონქოკონსტრიქცია.[44]

მიუხედავად იმისა, რომ rhDNase, რომელიც არის მუკოლიზური საშუალება, არ არის რეკომენდებული ბრონქოექტაზის მქონე პაციენტებში, სხვა მუკოლიზური საშუალებები შეიძლება სასარგებლო იყოს ზრდასრული პაციენტების ზოგიერთ ქვეჯგუფში. მათ შორისაა აცეტილცისტეინი, ერდოსტეინი, კარბოცისტეინი და ბრომჰექსინი.[44][99][100][101]

გამწვავების პერიოდში: მძიმე ფონური დაავადება ან არ რეგირებს/რეზისტენტულია საწყისი ანტიბიოტიკების მიმართ

Back
1-ლი რიგის – 

ანტიბიოტიკური ერადიკაციული თერაპია

გამწვავებები ხშირად ვლინდება ხველის გაუარესების, ნახველის შეფერილობის შეცვლის, ნახველის მოცულობის ზრდის, ცხელების, და/ან ზოგადი სისუსტის სახით. ფონური დაავადების სიმძიმე ზრდასრულებში შესაძლოა ქულებით შეფასდეს ბრონქოექტაზის სიმძიმის ინდექსის (BSI) გამოყენებით.[44][105][106][107]

ბავშვებში და მოზარდებში მწვავე გამწვავება შეიძლება განისაზღვროს, როგორც რესპირატორული სიმპტომების გაძლიერება (უპირატესად ხველა ნახველის მოცულობის გაზრდით ან მის გარეშე) 3 ან მეტი დღის განმავლობაში. იმუნოდეფიციტის მქონე ბავშვებისთვის და მოზარდებისთვის გამოიყენება უფრო მოკლე დრო. ბავშვები, რომლებსაც აქვთ დისპნოე და/ან ჰიპოქსია ნებისმიერი ხანგრძლივობით, უნდა ჩაითვალონ მძიმე გამწვავების მქონედ და საჭიროებენ სასწრაფო მკურნალობას.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოება (ERS) რეკომენდაციას უწევს ყველა ზრდასრულ პაციენტს შეეთავაზოს ერადიკაციული ანტიბიოტიკოთერაპია P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი გამოვლენისას, თუმცა აღნიშნავს, რომ ეს რეკომენდაცია ეფუძნება ძალიან დაბალი ხარისხის მტკიცებულებებს.[75]

ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოება (BTS) ასევე რეკომენდაციას უწევს ერადიკაციულ ანტიბიოტიკურ მკურნალობას ზრდასრულ პაციენტებში ბრონქოექტაზიით, რომელიც დაკავშირებულია კლინიკური მდგომარეობის გაუარესებასთან და P aeruginosa-ს ახალ გამრავლებასთან. თუ P aeruginosa-ს ახალი გამრავლება გამოვლინდა სტაბილური ბრონქოექტაზიის კონტექსტში, ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს პაციენტთან ერადიკაციული მკურნალობის რისკებისა და სარგებელის განხილვას, ვიდრე მხოლოდ კლინიკურ დაკვირვებას.[44]

არსებობს გარკვეული მტკიცებულება, რომ ნებულაიზირებული ანტიბიოტიკის ჩართვა P aeruginosa-ს ერადიკაციის მკურნალობაში უფრო ეფექტურია, ვიდრე მხოლოდ ინტრავენური მკურნალობა.[75]

ზრდასრული პაციენტებისთვის P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი იზოლაციით, ევროპის რესპირატორული საზოგადოება ხაზს უსვამს მკურნალობის ზოგიერთ ხშირ მიდგომას, მაგრამ*+აღნიშნავს, რომ არ არსებობს მკაფიო მტკიცებულება ერთი რეჟიმის მეორეზე მეტად მხარდასაჭერად. ევროპის რესპირატორული საზოგადოება გამოყოფს სამ შემოთავაზებულ ერადიკაციის რეჟიმს, რომელთა ჯამური ხანგრძლივობაა 3 თვე: (1) ორალური ფტორქინოლონი (როგორიცაა ციპროფლოქსაცინი) საწყისი 2-კვირიანი პერიოდის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ინტრავენური ანტიბიოტიკები (მაგ., ბეტა-ლაქტამი პლუს ამინოგლიკოზიდი), რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები (მაგ. კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი ან გენტამიცინი); (2) ინტრავენური ანტიბიოტიკები (მაგ. ბეტა-ლაქტამი პლუს ამინოგლიკოზიდი) საწყისი 2-კვირიანი პერიოდის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ინჰალირებული ანტიბიოტიკები (მაგ. კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი ან გენტამიცინი); ან (3) პერორალური ფტორქინოლონის ან ინტრავენური ანტიბიოტიკების 2-კვირიანი საწყისი ფაზა, პლუს საინჰალაციო ანტიბიოტიკები (მაგ. ციპროფლოქსაცინი პლუს ინჰალირებული კოლისტიმეტატი), რასაც მოჰყვება მხოლოდ საინჰალაციო ანტიბიოტიკები.[75] ყოველი ფაზის შემდეგ, გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს ნახველის სინჯის აღების გამეორებას და მხოლოდ იმ შემთხვევაში გადასვლას შემდეგ ეტაპზე, თუ კულტურა დადებითია P aeruginosa-ზე.[75]

ცეფეპიმი შესაძლოა გამოვიყენოთ პაციენტებში რომლებსაც ფთორქინოლონების მიმართ რეზისტენტული Pseudomonas აღენიშნებათ. სხვა ინტრავენური ვარიანტები ზრდასრული პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ P aeruginosa, არის ცეფტაზიდიმი, პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი, აზტრეონამი და მეროპენემი. შესაძლოა საჭირო გახდეს კომბინირებული თერაპია ზოგიერთ პაციენტში, რომელსაც აქვს დადასტურებული P aeruginosa და შესაბამისი რეჟიმის არჩევის შესახებ რჩევა უნდა მოიძიოთ ინფექციონისტი სპეციალისტისგან.

BTS გაიდლაინით ბრონქოექტაზიის შესახებ მოზრდილებში რეკომენდირებულია პერორალური ციპროფლოქსაცინი 2 კვირის განმავლობაში, როგორც პირველი რიგის მკურნალობა. როგორც მეორე რიგის მკურნალობას, გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს ინტრავენურ ანტიფსევდომონალურ ბეტა-ლაქტამურ ანტიბიოტიკს, ინტრავენური ამინოგლიკოზიდით ან მის გარეშე, 2 კვირის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ნებულაიზირებული კოლისტიმეტატი, გენტამიცინი ან ტობრამიცინი 3 თვის განმავლობაში.[44]

P aeruginosa-ს დადასტურებული პირველი ან ახალი იზოლაციის მქონე ბავშვებისა და მოზარდებისთვის, ევროპის რესპირატორული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს მკურნალობის ეტაპობრივ მიდგომას იმისდა მიხედვით, არის თუ არა ბავშვი სიმპტომური. უსიმპტომო ბავშვებისთვის რეკომენდებულია პერორალური ციპროფლოქსაცინი და/ან საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 2 კვირის განმავლობაში, შემდეგ საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 4-12 კვირის განმავლობაში (მაგ., კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი). ამას მოჰყვება განმეორებითი ნიმუშის აღება ბავშვის ქვედა სასუნთქი გზებიდან, თუ ეს შესაძლებელია. თუ P aeruginosa კვლავ არსებობს, ან თუ ბავშვი ხდება სიმპტომური, მაშინ ბავშვმა უნდა მიიღოს იგივე მკრუნალობა, რომელიც ზოგადად გამოიყენება სიმპტომური ბავშვების მკურნალობისას.[10]

სიმპტომების გაუარესებით მიმდინარე მდგომარეობის მქონე ბავშვებისთვის რეკომენდებულია ინტრავენური ანტიბიოტიკები 2 კვირის განმავლობაში (მაგ., პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი, ან ცეფტაზიდიმი პლუს ტობრამიცინი), რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 4-12 კვირის განმავლობაში (მაგ., კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი).[10] ანტიბიოტიკების არჩევანი დამოკიდებული იქნება პაციენტის ფაქტორებზე,  Pseudomonas-ის მგრძნობელობის პროფილზე და ანტიბიოტიკების ხელმისაწვდომობაზე.[10] საინჰალაციო ანტიბიოტიკებს უნდა მოჰყვეს განმეორებითი ნიმუშის აღება ბავშვის ქვედა სასუნთქი გზებიდან, თუ ეს შესაძლებელია. თუ P aeruginosa კვლავ არსებობს, კლინიცისტებმა უნდა განიხილონ ინტრავენური ანტიბიოტიკების განმეორება, რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები, სულ მცირე ერთხელ.[10]

გაეცანით თქვენს ადგილობრივ პროტოკოლებს შესაფერისი ერადიკაციული თერაპიის რეჟიმების გაიდლაინების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად.

Back
პლიუს – 

სასუნთქი გზების გაძლიერებული გაწმენდა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

გამწვავებების მკურნალობის პერიოდში, დაავადების ნებისმიერი ფორმის დროს, ძალიან მნიშვნელოვანია და საჭიროებს მეტი სიხშირით ჩატარებას სასუნთქი გზების სანაცია ლორწოვანი სეკრეტის ევაკუაციის მიზნით, ბრონქოდილატატორების დახმარებით ან მათ გარეშე.

Back
პლიუს – 

განაგრძეთ შემანარჩუნებელი თერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს რეკომენდებულია ჯანსაღი დიეტა და ვარჯიში, მათ შორის D ვიტამინის მიღება.[10][67] სხეულის მასური ინდექსის (BMI) მაღალი მაჩვენებლები დაკავშირებულია კეთილსაიმედო გამოსავალთან ზრდასრულებში.[68]

ფიზიკური ვარჯიში განიხილება სასუთქი გზების სანაციის ერთ-ერთ ფორმად. Cochrane-ის ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ სტაბილური ბრონქოექტაზის მქონე ზრდასრულ პაციენტებს გაუუმჯობესდათ ფიზიკური დატვირთვის უნარი და ცხოვრების ხარისხი ვარჯიშის შემდეგ დაუყოვნებლივ, რომელიც გაგრძელდა მინიმუმ 4 კვირა, მაგრამ გამოვლინდა შეზღუდული სარგებელი ხველასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხსა და ფსიქოლოგიურ სიმპტომებზე.[69] არ იყო საკმარისი მტკიცებულება რაიმე გრძელვადიანი სარგებელის შესახებ, თუმცა გამწვავებების სიხშირე 1 წელიწადში შემცირდა ფიზიკური დატვირთვის ფონზე, ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით.[70] პაციენტებმა, რომლებიც მონაწილეობას იღებდნენ ვარჯიშებში გამწვავებიდან მალევე, არ აჩვენეს რაიმე სარგებელი.[69] ფიზიკური დატვირთვის სავარჯიშოებს ხშირად სთავაზობენ პაციენტს ფილტვების რეაბილიტაციის პროგრამის ნაწილად, პაციენტის განათლებასთან და თვითმართვის ტრენინგთან კომბინაციაში, რაც სრულდება ამბულატორიულად ან დისტანციურად ტელერეაბილიტაციის გზით. ბავშვებსა და მოზარდებში არ არის მტკიცებულება ფორმალური ვარჯიშის პროგრამების შესახებ და რეკომენდებულია ვარჯიშის წახალისება მუდმივად, როგორც აქტიური ცხოვრების წესის ნაწილი.[10]

ბრიტანეთის გულმკერდის საზოგადოება გვირჩევს, რომ თვითმართვის გეგმები განიხილებოდეს ბრონქოექტაზის მქონე ყველა ადამიანში და გამოაქვეყნა შაბლონი სამოქმედო გეგმა, რომელიც აწვდის პაციენტებს ინფორმაციას შემანარჩუნებელი თერაპიის, მათი სიმპტომების მონიტორინგის, გამწვავებების ამოცნობის და იმის შესახებ, როდის და როგორ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას.[44]

აეროზოლირებულ ბრონქოდილატორებს აძლევენ მუკოაქტიური აგენტებით თერაპიის დაწყებამდე, რაც აძლიერებს ამტანობას, განსაკუთრებით პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ასთმა ან ფქოდი, თუმცა მათი გამოყენების მტკიცებულებები მწირია. ბრონქოდილატორებით მკურნალობა ბრონქოექტაზიის და თანამდევი ფქოდის ან ასთმის მქონე პაციენტებში უნდა განხორციელდეს ფქოდის ან ასთმის მკურნალობის შესახებ გაიდლაინების რეკომენდაციების მიხედვით.[10][44] ასთმის ტიპის პასუხების მქონე ბავშვებს შეუძლიათ ისარგებლონ მოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორისთ სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპიამდე.[10]

აეროზოლირებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებას, როგორიცაა ჰიპერტონული მარილხსნარი (აგენტები, რომელნიც ხელს უწყობენ ნახველის სანაციას ხველის ინდუცირების გზით). აეროზოლიზებული ჰიპერტონული მარილხსნარი, როგორც სჩანს, ამცირებს ანთებითი მედიატორების რაოდენობას, აუმჯობესებს ნახველის ბაქტერიოლოგიურ შემცველობას და ზრდის ცხოვრების ხარისხის მაჩვენებლებს.[92][93] რიგ შემთხვევებში, იგი შესაძლოა იწვევედეს გულმკერდში მოჭერის შეგრძნებას და მსტვინავი ხიხინის გაჩენას. ჰიალურონის მჟავის დამატებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ამტანობა.[94] აეროზოლიზებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებამდე აუცილებელია ბრონქოდილატატორების გამოყენება.

BTS-ის გაიდლაინები გვირჩევენ ჰუმიდიფიკაციას სტერილური წყლით ან ნორმალური ფიზიოლოგიური ხსნარით, ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში სასუნთქი გზების კლირენსის გასაადვილებლად.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე ბავშვებში და მოზარდებში არ არის რეკომენდებული მუკოაქტიური აგენტების რუტინული გამოყენება. ეს მოიცავს ადამიანის რეკომბინანტ დეზოქსირიბონუკლეაზას (rhDNase), ბრომჰექსინს, მანიტოლს და ჰიპერტონულ ფიზიოლოგიურ ხსნარს. შერჩეულ პაციენტებში უფრო მძიმე დაავადებით, შეიძლება განიხილებოდეს საინჰალაციო მანიტოლი ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარი, პირველი დოზის მიღება სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ. ამტანობის შემთხვევაში, მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცხოვრების ხარისხი და გაზარდოს ნახველის რაოდენობა. მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის ინჰალაციის წინ უნდა იქნას გამოყენებული ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორი.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობს გრძელვადიანი მუკოაქტიური მკურნალობის შეთავაზებას (≥3 თვე) ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოდევნა და აწუხებთ ცხოვრების ცუდი ხარისხი, როდესაც სიმპტომები არ კონტროლდება სასუნთქი გზების სტანდარტული კლირენსის მიდგომებით.[75] BTS-ის გაიდლაინები გვთავაზობს მუკოაქტიური მკურნალობის ტესტირებას ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოყოფა.[44] ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები ასევე გვთავაზობენ სასუნთქი გზების რეაქტიულობის პროვოკაციული ტესტის ჩატარებას, როდესაც პირველად ტარდება ინჰალაციური მუკოაქტიური მკურნალობა და წინასწარი მკურნალობის გათვალისწინებას ბრონქოდილატორით საინჰალაციო ან ნებულაიზირებული მუკოაქტიური მკურნალობის ჩატარებამდე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სავარაუდოა ბრონქოკონსტრიქცია.[44]

მიუხედავად იმისა, რომ rhDNase, რომელიც არის მუკოლიზური საშუალება, არ არის რეკომენდებული ბრონქოექტაზის მქონე პაციენტებში, სხვა მუკოლიზური საშუალებები შეიძლება სასარგებლო იყოს ზრდასრული პაციენტების ზოგიერთ ქვეჯგუფში. მათ შორისაა აცეტილცისტეინი, ერდოსტეინი, კარბოცისტეინი და ბრომჰექსინი.[44][99][100][101]

Back
1-ლი რიგის – 

მოკლევადიანი ინტრავენური ანტიბიოტიკები

გამწვავებები ხშირად ვლინდება ხველის გაუარესების, ნახველის შეფერილობის შეცვლის, ნახველის მოცულობის ზრდის, ცხელების, და/ან ზოგადი სისუსტის სახით. ფონური დაავადების სიმძიმე ზრდასრულებში შესაძლოა ქულებით შეფასდეს ბრონქოექტაზის სიმძიმის ინდექსის (BSI) გამოყენებით.[44][105][106][107]

ბავშვებში და მოზარდებში მწვავე გამწვავება შეიძლება განისაზღვროს, როგორც რესპირატორული სიმპტომების გაძლიერება (უპირატესად ხველა ნახველის მოცულობის გაზრდით ან მის გარეშე) 3 ან მეტი დღის განმავლობაში. იმუნოდეფიციტის მქონე ბავშვებისთვის და მოზარდებისთვის გამოიყენება უფრო მოკლე დრო. ბავშვები, რომლებსაც აქვთ დისპნოე და/ან ჰიპოქსია ნებისმიერი ხანგრძლივობით, უნდა ჩაითვალონ მძიმე გამწვავების მქონედ და საჭიროებენ სასწრაფო მკურნალობას.[10]

ანტიბიოტიკები წარმოადგენენ მკურნალობის ძირითად საყრდენს და ექვემდებარებიან შერჩევას სავარაუდო პათოგენების წინააღმდეგ მათი აქტიურობის გათვალისწინებით. პოტენციურად შესაბამისი რეჟიმების ნიმუშები ჩამოთვლილია ზემოთ.

მძიმე დაავადების ან რეზისტენტული ორგანიზმების (ტიპურად Pseudomonas) მქონე პაციენტებს სავარაუდოდ ესაჭიროებათ ინტრავენური ანტიბიოტიკები გამწვავებების დროს. P aeruginosa-ს კონტექსტში, ეს შეეხებოდა პაციენტებს, რომლებიც ქრონიკულად ინფიცირებულები არიან P aeruginosa-თი; P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი იზოლაცია წარმოადგენს ერადიკაციული თერაპიის ჩვენებას. ინტრავენური ანტიბიოტიკები ასევე უნდა იყოს გათვალისწინებული, როდესაც პაციენტები განსაკუთრებით ცუდად არიან ან არ აქვთ პასუხი პერორალურ თერაპიაზე, რაც, ყველაზე სავარაუდოა P aeruginosa-ს მქონე პაციენტებში.[44]

ადექვატური ინიციალური არჩევანი გულისხმობს ანტიბიოტიკებს, რომელთაც გააჩნიათ აქტივობა ბოლო კულტურის შედეგად მიღებული მიკროორგანიზმების წინააღმდეგ.

ცეფეპიმი შესაძლოა გამოვიყენოთ პაციენტებში რომლებსაც ფთორქინოლონების მიმართ რეზისტენტული Pseudomonas აღენიშნებათ. სხვა ინტრავენური ვარიანტები ზრდასრული პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ P aeruginosa, არის ცეფტაზიდიმი, პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი, აზტრეონამი და მეროპენემი. შესაძლოა საჭირო გახდეს კომბინირებული თერაპია ზოგიერთ პაციენტში, რომელსაც აქვს დადასტურებული P aeruginosa და შესაბამისი რეჟიმის არჩევის შესახებ რჩევა უნდა მოიძიოთ ინფექციონისტი სპეციალისტისგან.

ვანკომიცინი და ლაინეზოლიდი შესაფერისია მეთიცილინ-რეზისტენტული Staphylococcus aureus (MRSA)-ის მქონე ზრდასრული პაციენტებისთვის. გენტამიცინის გამოყენებისას აუცილებელია სიფრთხილე თირკმლის ფუნქციის და შრატში მედიკამენტის დონეების მჭიდრო მონიტორინგის პირობებში. შრატში მედიკამენტის დონეების მონიტორინგი აგრეთვე მოთხოვნილია ვანკომიცინის გამოყენებისას.

ინტრავენური ცეფტრიაქსონი არის შესაბამისი მეორე რიგის მკურნალობა Haemophilus influenzae-ს მქონე ზრდასრული პაციენტებისთვის და მათთვის, ვისაც აქვს კოლიფორმები, როგორიცაა  Klebsiella და Enterobacter.

მძიმე გამწვავებების მქონე ბავშვებს და ზრდასრულებს და/ან მათ, რომლებიც არ რეაგირებენ ორალურ ანტიბიოტიკებზე, სავარაუდოდ, დასჭირდებათ ანტიბიოტიკების ინტრავენური გამოყენება.[10] როგორც მოზრდილებში, ანტიბიოტიკი უნდა შეირჩეს სასუნთქი გზების კულტურისა და გადატანილი ჰიპერმგრძნობელობის რეაქციების მიხედვით.[10] ცეფტრიაქსონი ან ცეფოტაქსიმი შეიძლება იყოს შესაფერისი ვარიანტები.

თუ პაციენტი უკვე იღებს გრძელვადიან ანტიბიოტიკებს, მაგრამ განიცდის შემდგომი გაუარესებას, მაშინ ამ თემის ავტორი გირჩევთ გააგრძელოთ შემანარჩუნებელი ანტიბიოტიკი, თუ არ არსებობს მედიკამენტური ურთიერთქმედება, რომელიც ხელს უშლის მათ ერთდროულად მიცემას, ან თუ არსებობს ანტიბიოტიკებისადმი მგრძნობელობის მნიშვნელოვანი ცვლილებები.

მკურნალობის კურსი: 14 დღე.

პირველადი პარამეტრები

მოზრდილები

ცეფეპიმი: 2 გ ინტრავენურად ყოველ 12 საათში

ან

მოზრდილები

ვანკომიცინი: 1 გრ ინტრავენურად ყოველ 8-12 საათში

ან

მოზრდილები

გენტამიცინი: 3-6 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით ყოველ 8 საათში ერთხელ

ან

მოზრდილები

ცეფტრიაქსონი: 2 გ ინტრავენურად, ყოველ 24 სთ-ში

ან

მოზრდილები

ცეფტაზიდიმი: 2 გ ინტრავენურად ყოველ 8 სთ-ში

ან

მოზრდილები

პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი: 4,5 გ ინტრავენურად, ყოველ 6-8 საათში ერთხელ

მეტი

ან

მოზრდილები

აზტრეონამი: 2 გ ინტრავენურად ყოველ 8 სთ-ში

ან

მოზრდილები

მეროპენემი: 2 გ ინტრავენურად ყოველ 8 სთ-ში

ან

მოზრდილები

ლინეზოლიდი: 600 მგ ინტრავენურად, 12 საათში ერთხელ

ან

ბავშვები

ცეფტრიაქსონი: 50-100 მგ/კგ/დღე ინტრავენურად, დაყოფილი დოზების სახით ყოველ 12-24 საათში, მაქსიმუმ 4 გ/დღე

ან

ბავშვები

ცეფოტაქსიმი: 75-200 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად გაყოფილი დოზებით ყოველ 6-8 საათში, მაქსიმუმ 12 გ/დღეში

Back
პლიუს – 

სასუნთქი გზების გაძლიერებული გაწმენდა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

გამწვავებების მკურნალობის პერიოდში, დაავადების ნებისმიერი ფორმის დროს, ძალიან მნიშვნელოვანია და საჭიროებს მეტი სიხშირით ჩატარებას სასუნთქი გზების სანაცია ლორწოვანი სეკრეტის ევაკუაციის მიზნით, ბრონქოდილატატორების დახმარებით ან მათ გარეშე.

Back
პლიუს – 

განაგრძეთ შემანარჩუნებელი თერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს რეკომენდებულია ჯანსაღი დიეტა და ვარჯიში, მათ შორის D ვიტამინის მიღება.[10][67] სხეულის მასური ინდექსის (BMI) მაღალი მაჩვენებლები დაკავშირებულია კეთილსაიმედო გამოსავალთან ზრდასრულებში.[68]

ფიზიკური ვარჯიში განიხილება სასუთქი გზების სანაციის ერთ-ერთ ფორმად. Cochrane-ის ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ სტაბილური ბრონქოექტაზის მქონე ზრდასრულ პაციენტებს გაუუმჯობესდათ ფიზიკური დატვირთვის უნარი და ცხოვრების ხარისხი ვარჯიშის შემდეგ დაუყოვნებლივ, რომელიც გაგრძელდა მინიმუმ 4 კვირა, მაგრამ გამოვლინდა შეზღუდული სარგებელი ხველასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხსა და ფსიქოლოგიურ სიმპტომებზე.[69] არ იყო საკმარისი მტკიცებულება რაიმე გრძელვადიანი სარგებელის შესახებ, თუმცა გამწვავებების სიხშირე 1 წელიწადში შემცირდა ფიზიკური დატვირთვის ფონზე, ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით.[70] პაციენტებმა, რომლებიც მონაწილეობას იღებდნენ ვარჯიშებში გამწვავებიდან მალევე, არ აჩვენეს რაიმე სარგებელი.[69] ფიზიკური დატვირთვის სავარჯიშოებს ხშირად სთავაზობენ პაციენტს ფილტვების რეაბილიტაციის პროგრამის ნაწილად, პაციენტის განათლებასთან და თვითმართვის ტრენინგთან კომბინაციაში, რაც სრულდება ამბულატორიულად ან დისტანციურად ტელერეაბილიტაციის გზით. ბავშვებსა და მოზარდებში არ არის მტკიცებულება ფორმალური ვარჯიშის პროგრამების შესახებ და რეკომენდებულია ვარჯიშის წახალისება მუდმივად, როგორც აქტიური ცხოვრების წესის ნაწილი.[10]

ბრიტანეთის გულმკერდის საზოგადოება გვირჩევს, რომ თვითმართვის გეგმები განიხილებოდეს ბრონქოექტაზის მქონე ყველა ადამიანში და გამოაქვეყნა შაბლონი სამოქმედო გეგმა, რომელიც აწვდის პაციენტებს ინფორმაციას შემანარჩუნებელი თერაპიის, მათი სიმპტომების მონიტორინგის, გამწვავებების ამოცნობის და იმის შესახებ, როდის და როგორ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას.[44]

აეროზოლირებულ ბრონქოდილატორებს აძლევენ მუკოაქტიური აგენტებით თერაპიის დაწყებამდე, რაც აძლიერებს ამტანობას, განსაკუთრებით პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ასთმა ან ფქოდი, თუმცა მათი გამოყენების მტკიცებულებები მწირია. ბრონქოდილატორებით მკურნალობა ბრონქოექტაზიის და თანამდევი ფქოდის ან ასთმის მქონე პაციენტებში უნდა განხორციელდეს ფქოდის ან ასთმის მკურნალობის შესახებ გაიდლაინების რეკომენდაციების მიხედვით.[10][44] ასთმის ტიპის პასუხების მქონე ბავშვებს შეუძლიათ ისარგებლონ მოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორისთ სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპიამდე.[10]

აეროზოლირებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებას, როგორიცაა ჰიპერტონული მარილხსნარი (აგენტები, რომელნიც ხელს უწყობენ ნახველის სანაციას ხველის ინდუცირების გზით). აეროზოლიზებული ჰიპერტონული მარილხსნარი, როგორც სჩანს, ამცირებს ანთებითი მედიატორების რაოდენობას, აუმჯობესებს ნახველის ბაქტერიოლოგიურ შემცველობას და ზრდის ცხოვრების ხარისხის მაჩვენებლებს.[92][93] რიგ შემთხვევებში, იგი შესაძლოა იწვევედეს გულმკერდში მოჭერის შეგრძნებას და მსტვინავი ხიხინის გაჩენას. ჰიალურონის მჟავის დამატებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ამტანობა.[94] აეროზოლიზებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებამდე აუცილებელია ბრონქოდილატატორების გამოყენება.

BTS-ის გაიდლაინები გვირჩევენ ჰუმიდიფიკაციას სტერილური წყლით ან ნორმალური ფიზიოლოგიური ხსნარით, ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში სასუნთქი გზების კლირენსის გასაადვილებლად.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე ბავშვებში და მოზარდებში არ არის რეკომენდებული მუკოაქტიური აგენტების რუტინული გამოყენება. ეს მოიცავს ადამიანის რეკომბინანტ დეზოქსირიბონუკლეაზას (rhDNase), ბრომჰექსინს, მანიტოლს და ჰიპერტონულ ფიზიოლოგიურ ხსნარს. შერჩეულ პაციენტებში უფრო მძიმე დაავადებით, შეიძლება განიხილებოდეს საინჰალაციო მანიტოლი ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარი, პირველი დოზის მიღება სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ. ამტანობის შემთხვევაში, მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცხოვრების ხარისხი და გაზარდოს ნახველის რაოდენობა. მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის ინჰალაციის წინ უნდა იქნას გამოყენებული ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორი.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობს გრძელვადიანი მუკოაქტიური მკურნალობის შეთავაზებას (≥3 თვე) ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოდევნა და აწუხებთ ცხოვრების ცუდი ხარისხი, როდესაც სიმპტომები არ კონტროლდება სასუნთქი გზების სტანდარტული კლირენსის მიდგომებით.[75] BTS-ის გაიდლაინები გვთავაზობს მუკოაქტიური მკურნალობის ტესტირებას ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოყოფა.[44] ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები ასევე გვთავაზობენ სასუნთქი გზების რეაქტიულობის პროვოკაციული ტესტის ჩატარებას, როდესაც პირველად ტარდება ინჰალაციური მუკოაქტიური მკურნალობა და წინასწარი მკურნალობის გათვალისწინებას ბრონქოდილატორით საინჰალაციო ან ნებულაიზირებული მუკოაქტიური მკურნალობის ჩატარებამდე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სავარაუდოა ბრონქოკონსტრიქცია.[44]

მიუხედავად იმისა, რომ rhDNase, რომელიც არის მუკოლიზური საშუალება, არ არის რეკომენდებული ბრონქოექტაზის მქონე პაციენტებში, სხვა მუკოლიზური საშუალებები შეიძლება სასარგებლო იყოს ზრდასრული პაციენტების ზოგიერთ ქვეჯგუფში. მათ შორისაა აცეტილცისტეინი, ერდოსტეინი, კარბოცისტეინი და ბრომჰექსინი.[44][99][100][101]

3 ან მეტი გამწვავება წელიწადში მიუხედავად შემანარჩუნებელი თერაპიისა

Back
1-ლი რიგის – 

ფიზიოთერაპიის გადახედვა ± მუკოაქტიური მკურნალობა

ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები მოიცავს რეკომენდაციებს მოზრდილებში ბრონქოექტაზიის ეტაპობრივი მართვის შესახებ. თუ პაციენტს აქვს წელიწადში 3 ან მეტი გამწვავება, მიუხედავად შემანარჩუნებელი მკურნალობისა (მაგ. რაიმე ფონური მიზეზის მკურნალობა, სასუნთქი გზების კლირენსის ტექნიკა, ფილტვის რეაბილიტაცია, ვაქცინაცია), შემდეგ ფიზიოთერაპია ხელახლა უნდა შეფასდეს და მუკოაქტიური მკურნალობა უნდა დაინიშნოს. მუკოაქტიური მკურნალობა უნდა მოიცავდეს დატენიანებას სტერილური წყლით ან ნორმალური მარილხსნარით სასუნთქი გზების გაწმენდის ფასილიტაციისთვის.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე ბავშვებში და მოზარდებში არ არის რეკომენდებული მუკოაქტიური აგენტების რუტინული გამოყენება. ეს მოიცავს ადამიანის რეკომბინანტ დეზოქსირიბონუკლეაზას (rhDNase), ბრომჰექსინს, მანიტოლს და ჰიპერტონულ ფიზიოლოგიურ ხსნარს. შერჩეულ პაციენტებში უფრო მძიმე დაავადებით, შეიძლება განიხილებოდეს საინჰალაციო მანიტოლი ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარი, პირველი დოზის მიღება სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ. ამტანობის შემთხვევაში, მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცხოვრების ხარისხი და გაზარდოს ნახველის რაოდენობა. მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის ინჰალაციის წინ უნდა იქნას გამოყენებული ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორი.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობს გრძელვადიანი მუკოაქტიური მკურნალობის შეთავაზებას (≥3 თვე) ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოდევნა და აწუხებთ ცხოვრების ცუდი ხარისხი, როდესაც სიმპტომები არ კონტროლდება სასუნთქი გზების სტანდარტული კლირენსის მიდგომებით.[75] BTS-ის გაიდლაინები გვთავაზობს მუკოაქტიური მკურნალობის ტესტირებას ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოყოფა.[44] ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები ასევე გვთავაზობენ სასუნთქი გზების რეაქტიულობის პროვოკაციული ტესტის ჩატარებას, როდესაც პირველად ტარდება ინჰალაციური მუკოაქტიური მკურნალობა და წინასწარი მკურნალობის გათვალისწინებას ბრონქოდილატორით საინჰალაციო ან ნებულაიზირებული მუკოაქტიური მკურნალობის ჩატარებამდე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სავარაუდოა ბრონქოკონსტრიქცია.[44]

მიუხედავად იმისა, რომ rhDNase, რომელიც არის მუკოლიზური საშუალება, არ არის რეკომენდებული ბრონქოექტაზის მქონე პაციენტებში, სხვა მუკოლიზური საშუალებები შეიძლება სასარგებლო იყოს ზრდასრული პაციენტების ზოგიერთ ქვეჯგუფში. მათ შორისაა აცეტილცისტეინი, ერდოსტეინი, კარბოცისტეინი და ბრომჰექსინი.[44][99][100][101]

Back
პლიუს – 

განაგრძეთ შემანარჩუნებელი თერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს რეკომენდებულია ჯანსაღი დიეტა და ვარჯიში, მათ შორის D ვიტამინის მიღება.[10][67] სხეულის მასური ინდექსის (BMI) მაღალი მაჩვენებლები დაკავშირებულია კეთილსაიმედო გამოსავალთან ზრდასრულებში.[68]

ფიზიკური ვარჯიში განიხილება სასუთქი გზების სანაციის ერთ-ერთ ფორმად. Cochrane-ის ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ სტაბილური ბრონქოექტაზის მქონე ზრდასრულ პაციენტებს გაუუმჯობესდათ ფიზიკური დატვირთვის უნარი და ცხოვრების ხარისხი ვარჯიშის შემდეგ დაუყოვნებლივ, რომელიც გაგრძელდა მინიმუმ 4 კვირა, მაგრამ გამოვლინდა შეზღუდული სარგებელი ხველასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხსა და ფსიქოლოგიურ სიმპტომებზე.[69] არ იყო საკმარისი მტკიცებულება რაიმე გრძელვადიანი სარგებელის შესახებ, თუმცა გამწვავებების სიხშირე 1 წელიწადში შემცირდა ფიზიკური დატვირთვის ფონზე, ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით.[70] პაციენტებმა, რომლებიც მონაწილეობას იღებდნენ ვარჯიშებში გამწვავებიდან მალევე, არ აჩვენეს რაიმე სარგებელი.[69] ფიზიკური დატვირთვის სავარჯიშოებს ხშირად სთავაზობენ პაციენტს ფილტვების რეაბილიტაციის პროგრამის ნაწილად, პაციენტის განათლებასთან და თვითმართვის ტრენინგთან კომბინაციაში, რაც სრულდება ამბულატორიულად ან დისტანციურად ტელერეაბილიტაციის გზით. ბავშვებსა და მოზარდებში არ არის მტკიცებულება ფორმალური ვარჯიშის პროგრამების შესახებ და რეკომენდებულია ვარჯიშის წახალისება მუდმივად, როგორც აქტიური ცხოვრების წესის ნაწილი.[10]

ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოება გვირჩევს, რომ თვითმართვის გეგმები განიხილებოდეს ბრონქოექტაზის მქონე ყველა ადამიანში და გამოაქვეყნა შაბლონი სამოქმედო გეგმა, რომელიც აწვდის პაციენტებს ინფორმაციას შემანარჩუნებელი თერაპიის, მათი სიმპტომების მონიტორინგის, გამწვავებების ამოცნობის და იმის შესახებ, როდის და როგორ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას.[44]

აეროზოლირებულ ბრონქოდილატორებს აძლევენ მუკოაქტიური აგენტებით თერაპიის დაწყებამდე, რაც აძლიერებს ამტანობას, განსაკუთრებით პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ასთმა ან ფქოდი, თუმცა მათი გამოყენების მტკიცებულებები მწირია. ბრონქოდილატორებით მკურნალობა ბრონქოექტაზიის და თანამდევი ფქოდის ან ასთმის მქონე პაციენტებში უნდა განხორციელდეს ფქოდის ან ასთმის მკურნალობის შესახებ გაიდლაინების რეკომენდაციების მიხედვით.[10][44] ასთმის ტიპის პასუხების მქონე ბავშვებს შეუძლიათ ისარგებლონ მოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორისთ სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპიამდე.[10]

Back
განიხილე – 

ხანგრძლივმოქმედი ანტიბიოტიკი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

BTS-ის გაიდლაინები ბრონქოექტაზიის შესახებ მოიცავს რეკომენდაციებს საინჰალაციო და გრძელვადიანი ანტიბიოტიკების გამოყენების შესახებ. თუ პაციენტს აღენიშნება 3 ან მეტი გამწვავება წელიწადში, მიუხედავად შემანარჩუნებელი მკურნალობისა (მაგ. გამომწვევი მიზეზის მკურნალობა, სასუნთქი გზების კლირენსის მეთოდები, ფილტვის რეაბილიტაცია, ვაქცინაცია) და ფიზიოთერაპიული შეფასებისა, მუკოაქტიური მკურნალობით ან გარეშე, BTS გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს შემდეგს: (1) თუ P aeruginosa ინფექცია ფიქსირდება, რეკომენდებულია ხანგრძლივი მოქმედების საინჰალაციო ანტიფსევდომონური ანტიბიოტიკი ან ხანგრძლივი მოქმედების მაკროლიდი; თუ ვლინდება სხვა, პოტენციურად პათოგენური მიკროორგანიზმი, რეკომენდებულია ხანგრძლივი მოქმედების მაკროლიდი ან ხანგრძლივი მოქმედების პერორალური ან საინჰალაციო მიზნობრივი ანტიბიოტიკი; თუ პათოგენი არ ვლინდება, რეკომენდებულია ხანგრძლივი მოქმედების მაკროლიდი; გაიარეთ კონსულტაცია ინფექციონისტთან ანტიბიოტიკის შერჩევისა და დოზირების შესახებ; (2) თუ პაციენტს კვლავ აღენიშნება 3 ან მეტი გამწვავება წელიწადში, მიუხედავად ზემოთაღწერილი მკურნალობისა, BTS გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს ხანგრძლივი მოქმედების მაკროლიდს პლუს ხანგრძლივი მოქმედების საინჰალაციო ანტიბიოტიკს; (3) თუ პაციენტს აქვს 5 ან მეტი გამწვავება წელიწადში მიუხედავად ამ მკურნალობისა, გაიდლაინით რეკომენდებულია რეგულარული ინტრავენური ანტიბიოტიკები ყოველ 2-3 თვეში ერთხელ; გაიარეთ კონსულტაცია ინფექციონისტთან ანტიბიოტიკის შერჩევისა და დოზირების შესახებ.[44]

ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინი მოზრდილებში გრძელვადიანი მაკროლიდების შესახებ რეკომენდაციას გასცემს, რომ პაციენტებს წელიწადში 3 ან მეტი გამწვავებით, რომლებსაც შესთავაზეს მაკროლიდები გამწვავების სიხშირის შესამცირებლად, მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს მინიმუმ 6 თვის განმავლობაში. მაკროლიდები ასევე შეიძლება განიხილებოდეს ცხოვრების ხარისხის გასაუმჯობესებლად, მაგრამ შეიძლება საჭირო იყოს ხანგრძლივი კურსი (მაგ., 1 წელი) მნიშვნელოვანი კლინიკური პასუხის გამოვლენამდე.[78]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოება ანალოგიურ რეკომენდაციებს ატარებს ბრონქოექტაზიის მოქნე ზრდასრულებში გრძელვადიანი (≥3 თვე) ანტიბიოტიკოთერაპიის შეთავაზების შესახებ. ამასთან, იგი არ იძლევა რეკომენდაციას რეგულარული ინტრავენური ანტიბიოტიკების შესახებ.[75]

ბავშვებისთვის და მოზარდებისთვის, ევროპის რესპირატორული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს მაკროლიდური ანტიბიოტიკების მიღებას მინიმუმ 6 თვის განმავლობაში არა-ცისტური ფიბროზის ბრონქოექტაზიისა და განმეორებითი გამწვავებისთვის (>1 ჰოსპიტალიზირებული ან ≥3 არაჰოსპიტალიზაციური გამწვავება წინა 12 თვეში). პაციენტები უნდა იმყოფებოდნენ მეთვალყურეობის ქვეშ, რათა დავრწმუნდეთ, რომ ანტიბიოტიკები დარჩეს კლინიკურად სასარგებლო.[10] ეკგ არ არის აუცილებელი ყველა ბავშვის/მოზარდისთვის, მაგრამ თერაპიის დაწყებამდე უნდა შევკრიბოთ სრული კარდიოლოგიური ანამნეზი. მაკროლიდები არ უნდა იქნას გამოყენებული ბავშვებში/მოზარდებში მაკროლიდების მიმართ უკუჩვენებებით (მაგ., პათოლოგიური ეკგ, ღვიძლის ფუნქციის ტესტების დარღვევა, აზითრომიცინის მიმართ ჰიპერმგრძნობელობა).[10]

არსებობს საგულისხმო საკითხები პრეპარატის რეზისტენტობის აღმოცენების რისკთან დაკავშირებით ხანგრძლივი ანტიბიოტიკების გამოყენების ფონზე.[10][76][77] [ Cochrane Clinical Answers logo ] ანტიბიოტიკორეზისტენტობის განვითარების რისკის შემცირების ვარიანტია მაკროლიდების გრძელვადიანად დანიშვნის შეჩერება ყოველწლიურად გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, მაგალითად ზაფხულში.[78]

ნახველში მიკობაქტერიების აღმოჩენა ქმნის მაკროლიდებით მონოთერაპიის დაუყონებლივი შეწყვეტის საჭიროებას, რათა მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი რეზისტენტობის განვითარების რისკი. მაკროლიდები ასოცირდება გულ-სისხლძარღვთა სიკვდილის რისკის ზრდასთან და სხვა სერიოზულ გვერდით მოვლენებთან იმ ადამიანებში, რომლებსაც არ აქვთ ბრონქეექტაზია, და არსებული მონაცემები ვერ გამორიცხავს მსგავს რისკს ბრონქოექტაზიის მქონე პაციენტებში.[79] სიფრთხილით გამოიყენეთ მაკროლიდების დანიშვნისას პაციენტებში, რომლებსაც ანამნეზში აქვთ გულის დაავადებები ან სხვა მდგომარეობები, რამაც შეიძლება გაზარდოს QT ინტერვალის გახანგრძლივების რისკი (ეს მოიცავს პაციენტებს, რომლებიც იღებენ სხვა პრეპარატებს, რომლებიც ახანგრძლივებს QT ინტერვალს ან იწვევს ელექტროლიტურ დისბალანსს). BTS გაიდლაინი გრძელვადიანი მაკროლიდების დანიშვნისას ზრდასრულებში რეკომენდაციას უწევს ეკგ-ს, რათა შეფასდეს QTc ინტერვალი თერაპიის დაწყებამდე და განმეორებით 1 თვის შემდეგ.[78] მოზრდილებს ასევე უნდა ჩაუტარდეთ ღვიძლის ფუნქციის ტესტები საწყის ეტაპზე, მაკროლიდების დაწყებიდან 1 თვის შემდეგ და შემდგომ ყოველ 6 თვეში ერთხელ თერაპიის დროს.[78] დოზები, სპეციფიკური მაკროლიდების ჩამონათვალი და თერაპიის ხანგრძლივობა (თვეების განმავლობაში, თუ განუსაზღვრელი ვადით) სრულად ჩამოყალიბებული ჯერაც არ არის. დოქსიციკლინი შეიძლება ჩაითვალოს ალტერნატივად, თუ პაციენტებს აქვთ მაკროლიდების აუტანლობა, ან თუ ისინი არაეფექტურია.[44] ამოქსიცილინი და ამოქსიცილინი/კლავულანატი ასევე ალტერნატიული ვარიანტებია.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე პაციენტების რესპირატორული ინფექციების გრძელვადიანი მკურნალობა ფთორქინოლონების გამოყენებით შესაძლებელია ახდენდეს ფილტვის აქტიური ტუბერკულოზის მასკირებას. ასეთი პაციენტების პოპულაციისთვის მნიშვნელოვანია ფხიზელი მიკობაქტერიული ეპიდზედამხედველობა.[10][85]

2018 წლის ნოემბერში, ევროპის წამლის სააგენტომ (EMA) დაასრულა სისტემურ და საინჰალაციო ფტორქინოლონებთან დაკავშირებული სერიოზული, უნარშემზღუდველი და პოტენციურად შეუქცევადი არასასურველი ეფექტების მიმოხილვა. ეს გვერდითი ეფექტები მოიცავს ტენდინიტს, მყესის გახევას, ართრალგიას, ნეიროპათიებს და სხვა ეფექტებს ძვალ-კუნთოვანი ან ნერვული სისტემის მხრივ. ამ მიმოხილვის შედეგად EMA იძლევა ფტორქინოლონების შეზღუდვის რეკომენდაციას, მხოლოდ სერიოზული ან სიცოცხლისათვის საშიში ბაქტერიული ინფექციების დროს გამოსაყენებლად.[86] აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტომ (FDA) გამოსცა გაფრთხილებები აორტის აშრევების, მნიშვნელოვანი ჰიპოგლიკემიის და ფსიქიური ჯანმრთელობის მხრივ არასასურველი ეფექტების გაზრდილი რისკის შესახებ იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ფთორქინოლონებს.[87][88]

საინჰალაციო ანტიბიოტიკები (მაგ. გენტამიცინი, ტობრამიცინი, კოლისტიმეტატი) მინიმუმ 1 თვის განმავლობაში კარგად გადაიტანება და შეიძლება მნიშვნელოვნად შეამციროს ბაქტერიული დატვირთვა და შეამციროს გამწვავების სიხშირე ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილ პაციენტებში. ისინი დაკავშირებულია ბაქტერიების რეზისტენტობის განვითარებასთან.[89][90][91]

საინჰალაციო ანტიბიოტიკების გამოყენებამდე მიზანშეწონილია ბაქტერიული მგრძნობელობის დადასტურება. საინჰალაციო ანტიბიოტიკების მიღებამდე აუცილებელია ბრონქოდილატატორების გამოყენება.

პირველადი პარამეტრები

ბავშვები და მოზრდილები

აზიტრომიცინი: ბავშვები: მიმართეთ სპეციალისტს დოზების შესახებ მითითებისთვის; მოზრდილები: 250-500 მგ პერორალურად კვირაში სამჯერ, ან 250 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

ან

ბავშვები და მოზრდილები

ერითრომიცინი: ბავშვებში: დოზასთან დაკავშირებით მიმართეთ სპეციალისტს; ზრდასრულებში: 250 მგ პერორალურად, დღეში ორჯერ

ან

მოზრდილები

საინჰალაციო ტობრამიცინი: ზრდასრულები: 300 მგ-ს ინჰალაცია აეროზოლით დღეში ორჯერ; გამოიყენეთ ციკლურად 28 დღის განმავლობაში და შემდეგ 28 დღით შეისვენეთ

ან

მოზრდილები

გენტამიცინი: მოზრდილები: 80 მგ საინჰალაციო ნებულაიზერის საშუალებით დღეში ორჯერ

ან

მოზრდილები

ნატრიუმის კოლისტიმეთატი: მოზრდილები: 75 მგ საინჰალაციო ნებულაიზერის საშუალებით ყოველ 12 საათში

მეტი

ან

მოზრდილები

დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

ან

მოზრდილები

ამოქსიცილინი: 250 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

ან

მოზრდილები

ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 250 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

მეტი

მეორეული ვარიანტები

მოზრდილები

საინჰალაციო ტობრამიცინი: 300 მგ-ს ინჰალაცია აეროზოლით დღეში ორჯერ; მიეცით ციკლურად 28 დღის განმავლობაში და შემდეგ 28 დღით შეისვენეთ

იყოს

გენტამიცინი: 80 მგ-ის ინჰალაცია აეროზოლით დღეში ორჯერ

იყოს

ნატრიუმის კოლისტიმეთატი: 75 მგ საინჰალაციო ნებულაიზერის საშუალებით ყოველ 12 საათში

მეტი

--და--

აზიტრომიცინი: 250 მგ პერორულრად კვირაში სამჯერ

იყოს

ერითრომიცინი: 250 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

Back
განიხილე – 

ქირურგიული ჩარევა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ქირურგიული რეზექცია განიხილება ლოკალიზებული დაავადების მქონე პაციენტებში, რომელთა სიმპტომები არ კონტროლდება ოპტიმალური მედიკმენტოზური დახმარებით.[44]

ეს მიზანშეწონილია ფილტვის 1 ან ორივე წილის მძიმე, ფოკალური დაავადების მქონე პაციენტებისთვის ანტიბიოტიკოთერაპიის არასაკმარისი ეფექტურობის შემთხვევებში. ბრონქოექტაზიული არეების სრული რეზექცია დაკავშრებულია უკეთეს შედეგებთან. ხანდაზმული ასაკი და თირკმლის უკმარისობა დაკავშირებულია პოსტოპერაციული გართულებების გაზრდილ სიხშირესთან.[108][109]

ქირურგიული ინტერვენცია შეიძლება ნაჩვენები იყოს მასიური ჰემოპტიზისის დროს და, შესაძლოა, ფოკალური არა-ტუბერკულოზური მიკობაქტერიის ან Aspergillus-ის სახეობების მკურნალობის დროს.

ფილტვების ტრანსპლანტაციაზე უნდა გავაგზავნოთ ბრონქოექტაზიის მქონე 65 წლის ან უმცროსი პაციენტები, თუ მათი FEV₁ <30%-ია და კლინიკურად არასტაბილურნი არიან ან თუ მათ აქვთ სწრაფად პროგრესირებადი რესპირატორული დარღვევა ოპტიმალური მედიკამტოზური მკურნალობის მიუხედავად.[44]

ფილტვის სუსტი ფუნქციონირებისას ბრონქოექტაზიის მქონე პაციენტები რაც შეიძლება ადრე უნდა გაიგზავნოს ტრანსპლანტაციაზე, ასევე მათ უნდა ქონდეთ შემდგომი დამატებითი ფაქტორები: მასიური ჰემოფტიზი, ფილტვების მძიმე მეორადი ჰიპერტენზია, ინტენსიურში გადაყვანა, ან რესპირატორული უკმარისობა (განსაკუთრებით, თუ საჭიროებს არაინვაზიურ ვენტილაციას).[44]

ქირურგია ოპერაცია იშვიათად ტარდება ბრონქოექტაზის მქონე ბავშვებში/მოზარდებში და განიხილება მხოლოდ მაშინ, როდესაც მაქსიმალური მედიკამენტური თერაპია წარუმატებელია და პაციენტის ცხოვრების ხარისხი სერიოზულად არის დაქვეითებული.[10] როგორც მოზრდილებში, სარგებელი უფრო დიდია, როდესაც დაავადება ლოკალიზებულია და არ არის განვითარებული პათოლოგიის გამო, რომელიც შესაძლოა განმეორდეს (მაგ., იმუნოდეფიციტი).

Back
განიხილე – 

რესპირატორული უკმარისობის მკურნალობა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

არაინვაზიური ვენტილაციის გამოყენების მტკიცებულებები ცოტაა, მაგრამ შესაძლოა გარკვეული სარგებელი ქონდეს პაციენტებისთვის, რომლებსაც მძიმე ვენტილატორული უკმარისობა აქვთ. სახლის პირობებში არაინვაზიური ვენტილაცია დატენიანებით უნდა ვიფიქროთ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ბრონქოექტაზია და ჰიპერკაპნიასთან დაკავშირებული სუნთვის უკმარისობა, განსაკუთრებით, სადაც ეს დაკავშირებულია სიმპტომებთან ან განმეორებით ჰოსჰიტალიზაციასთან. გრძელვადიანი ოქსიგენოთერაპია უნდა გავითვალისწინოთ ბრონქოექტაზიის და რესპირატორული უკმარისობის მქონე პაციენტებში, იმავე მნიშვნელობის კრიტერიუმების გამოყენებით ისევე, როგორც ფქოდის დროს.[44] ჟანგბადის სატურაცია ექვემდებარება მჭიდრო მონიტორინგს ჰიპერკაპნიული სუნთქვითი უკმარისობის პრევენციის მიზნით.

მიმდინარე

Pseudomonas aeruginosa-ს პირველი ან ახალი იზოლაცია ამბულატორიული მიმოხილვისას

Back
1-ლი რიგის – 

ანტიბიოტიკური ერადიკაციული თერაპია

ევროპის რესპირატორული საზოგადოება (ERS) რეკომენდაციას უწევს ყველა ზრდასრულ პაციენტს შეეთავაზოს ერადიკაციული ანტიბიოტიკოთერაპია P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი გამოვლენისას, თუმცა აღნიშნავს, რომ ეს რეკომენდაცია ეფუძნება ძალიან დაბალი ხარისხის მტკიცებულებებს.[75]

ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოება (BTS) ასევე რეკომენდაციას უწევს ერადიკაციულ ანტიბიოტიკურ მკურნალობას ზრდასრულ პაციენტებში ბრონქოექტაზიით, რომელიც დაკავშირებულია კლინიკური მდგომარეობის გაუარესებასთან და P aeruginosa-ს ახალ გამრავლებასთან. თუ P aeruginosa-ს ახალი გამრავლება გამოვლინდა სტაბილური ბრონქოექტაზიის კონტექსტში, ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს პაციენტთან ერადიკაციული მკურნალობის რისკებისა და სარგებელის განხილვას, ვიდრე მხოლოდ კლინიკურ დაკვირვებას.[44]

არსებობს გარკვეული მტკიცებულება, რომ ნებულაიზირებული ანტიბიოტიკის ჩართვა P aeruginosa-ს ერადიკაციის მკურნალობაში უფრო ეფექტურია, ვიდრე მხოლოდ ინტრავენური მკურნალობა.[75]

ზრდასრული პაციენტებისთვის P aeruginosa-ს პირველი ან ახალი იზოლაციით, ევროპის რესპირატორული საზოგადოება ხაზს უსვამს მკურნალობის ზოგიერთ ხშირ მიდგომას, მაგრამ*+აღნიშნავს, რომ არ არსებობს მკაფიო მტკიცებულება ერთი რეჟიმის მეორეზე მეტად მხარდასაჭერად. ევროპის რესპირატორული საზოგადოება გამოყოფს სამ შემოთავაზებულ ერადიკაციის რეჟიმს, რომელთა ჯამური ხანგრძლივობაა 3 თვე: (1) ორალური ფტორქინოლონი (როგორიცაა ციპროფლოქსაცინი) საწყისი 2-კვირიანი პერიოდის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ინტრავენური ანტიბიოტიკები (მაგ., ბეტა-ლაქტამი პლუს ამინოგლიკოზიდი), რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები (მაგ. კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი ან გენტამიცინი); (2) ინტრავენური ანტიბიოტიკები (მაგ. ბეტა-ლაქტამი პლუს ამინოგლიკოზიდი) საწყისი 2-კვირიანი პერიოდის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ინჰალირებული ანტიბიოტიკები (მაგ. კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი ან გენტამიცინი); ან (3) პერორალური ფტორქინოლონის ან ინტრავენური ანტიბიოტიკების 2-კვირიანი საწყისი ფაზა, პლუს საინჰალაციო ანტიბიოტიკები (მაგ. ციპროფლოქსაცინი პლუს ინჰალირებული კოლისტიმეტატი), რასაც მოჰყვება მხოლოდ საინჰალაციო ანტიბიოტიკები.[75] ყოველი ფაზის შემდეგ, გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს ნახველის სინჯის აღების გამეორებას და მხოლოდ იმ შემთხვევაში გადასვლას შემდეგ ეტაპზე, თუ კულტურა დადებითია P aeruginosa-ზე.[75]

ცეფეპიმი შესაძლოა გამოვიყენოთ პაციენტებში რომლებსაც ფთორქინოლონების მიმართ რეზისტენტული Pseudomonas აღენიშნებათ. სხვა ინტრავენური ვარიანტები ზრდასრული პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ P aeruginosa, არის ცეფტაზიდიმი, პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი, აზტრეონამი და მეროპენემი. შესაძლოა საჭირო გახდეს კომბინირებული თერაპია ზოგიერთ პაციენტში, რომელსაც აქვს დადასტურებული P aeruginosa და შესაბამისი რეჟიმის არჩევის შესახებ რჩევა უნდა მოიძიოთ ინფექციონისტი სპეციალისტისგან.

BTS გაიდლაინით ბრონქოექტაზიის შესახებ მოზრდილებში რეკომენდირებულია პერორალური ციპროფლოქსაცინი 2 კვირის განმავლობაში, როგორც პირველი რიგის მკურნალობა. როგორც მეორე რიგის მკურნალობას, გაიდლაინი რეკომენდაციას უწევს ინტრავენურ ანტიფსევდომონალურ ბეტა-ლაქტამურ ანტიბიოტიკს, ინტრავენური ამინოგლიკოზიდით ან მის გარეშე, 2 კვირის განმავლობაში, რასაც მოჰყვება ნებულაიზირებული კოლისტიმეტატი, გენტამიცინი ან ტობრამიცინი 3 თვის განმავლობაში.[44]

P aeruginosa-ს დადასტურებული პირველი ან ახალი იზოლაციის მქონე ბავშვებისა და მოზარდებისთვის, ევროპის რესპირატორული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს მკურნალობის ეტაპობრივ მიდგომას იმისდა მიხედვით, არის თუ არა ბავშვი სიმპტომური. უსიმპტომო ბავშვებისთვის რეკომენდებულია პერორალური ციპროფლოქსაცინი და/ან საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 2 კვირის განმავლობაში, შემდეგ საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 4-12 კვირის განმავლობაში (მაგ., კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი). ამას მოჰყვება განმეორებითი ნიმუშის აღება ბავშვის ქვედა სასუნთქი გზებიდან, თუ ეს შესაძლებელია. თუ P aeruginosa კვლავ არსებობს, ან თუ ბავშვი ხდება სიმპტომური, მაშინ ბავშვმა უნდა მიიღოს იგივე მკრუნალობა, რომელიც ზოგადად გამოიყენება სიმპტომური ბავშვების მკურნალობისას.[10]

სიმპტომების გაუარესებით მიმდინარე მდგომარეობის მქონე ბავშვებისთვის რეკომენდებულია ინტრავენური ანტიბიოტიკები 2 კვირის განმავლობაში (მაგ., პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი, ან ცეფტაზიდიმი პლუს ტობრამიცინი), რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები 4-12 კვირის განმავლობაში (მაგ., კოლისტიმეტატი, ტობრამიცინი).[10] ანტიბიოტიკების არჩევანი დამოკიდებული იქნება პაციენტის ფაქტორებზე,  Pseudomonas-ის მგრძნობელობის პროფილზე და ანტიბიოტიკების ხელმისაწვდომობაზე.[10] საინჰალაციო ანტიბიოტიკებს უნდა მოჰყვეს განმეორებითი ნიმუშის აღება ბავშვის ქვედა სასუნთქი გზებიდან, თუ ეს შესაძლებელია. თუ P aeruginosa კვლავ არსებობს, კლინიცისტებმა უნდა განიხილონ ინტრავენური ანტიბიოტიკების განმეორება, რასაც მოჰყვება საინჰალაციო ანტიბიოტიკები, სულ მცირე ერთხელ.[10]

გაეცანით თქვენს ადგილობრივ პროტოკოლებს შესაფერისი ერადიკაციული თერაპიის რეჟიმების გაიდლაინების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად.

Back
პლიუს – 

განაგრძეთ შემანარჩუნებელი თერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს რეკომენდებულია ჯანსაღი დიეტა და ვარჯიში, მათ შორის D ვიტამინის მიღება.[10][67] სხეულის მასური ინდექსის (BMI) მაღალი მაჩვენებლები დაკავშირებულია კეთილსაიმედო გამოსავალთან ზრდასრულებში.[68]

ფიზიკური ვარჯიში განიხილება სასუთქი გზების სანაციის ერთ-ერთ ფორმად. Cochrane-ის ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ სტაბილური ბრონქოექტაზის მქონე ზრდასრულ პაციენტებს გაუუმჯობესდათ ფიზიკური დატვირთვის უნარი და ცხოვრების ხარისხი ვარჯიშის შემდეგ დაუყოვნებლივ, რომელიც გაგრძელდა მინიმუმ 4 კვირა, მაგრამ გამოვლინდა შეზღუდული სარგებელი ხველასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხსა და ფსიქოლოგიურ სიმპტომებზე.[69] არ იყო საკმარისი მტკიცებულება რაიმე გრძელვადიანი სარგებელის შესახებ, თუმცა გამწვავებების სიხშირე 1 წელიწადში შემცირდა ფიზიკური დატვირთვის ფონზე, ერთ-ერთი კვლევის მიხედვით.[70] პაციენტებმა, რომლებიც მონაწილეობას იღებდნენ ვარჯიშებში გამწვავებიდან მალევე, არ აჩვენეს რაიმე სარგებელი.[69] ფიზიკური დატვირთვის სავარჯიშოებს ხშირად სთავაზობენ პაციენტს ფილტვების რეაბილიტაციის პროგრამის ნაწილად, პაციენტის განათლებასთან და თვითმართვის ტრენინგთან კომბინაციაში, რაც სრულდება ამბულატორიულად ან დისტანციურად ტელერეაბილიტაციის გზით. ბავშვებსა და მოზარდებში არ არის მტკიცებულება ფორმალური ვარჯიშის პროგრამების შესახებ და რეკომენდებულია ვარჯიშის წახალისება მუდმივად, როგორც აქტიური ცხოვრების წესის ნაწილი.[10]

ბრიტანეთის გულმკერდის საზოგადოება გვირჩევს, რომ თვითმართვის გეგმები განიხილებოდეს ბრონქოექტაზის მქონე ყველა ადამიანში და გამოაქვეყნა შაბლონი სამოქმედო გეგმა, რომელიც აწვდის პაციენტებს ინფორმაციას შემანარჩუნებელი თერაპიის, მათი სიმპტომების მონიტორინგის, გამწვავებების ამოცნობის და იმის შესახებ, როდის და როგორ მიმართონ სამედიცინო დახმარებას.[44]

აეროზოლირებულ ბრონქოდილატორებს აძლევენ მუკოაქტიური აგენტებით თერაპიის დაწყებამდე, რაც აძლიერებს ამტანობას, განსაკუთრებით პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ასთმა ან ფქოდი, თუმცა მათი გამოყენების მტკიცებულებები მწირია. ბრონქოდილატორებით მკურნალობა ბრონქოექტაზიის და თანამდევი ფქოდის ან ასთმის მქონე პაციენტებში უნდა განხორციელდეს ფქოდის ან ასთმის მკურნალობის შესახებ გაიდლაინების რეკომენდაციების მიხედვით.[10][44] ასთმის ტიპის პასუხების მქონე ბავშვებს შეუძლიათ ისარგებლონ მოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორისთ სასუნთქი გზების კლირენსის თერაპიამდე.[10]

აეროზოლირებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებას, როგორიცაა ჰიპერტონული მარილხსნარი (აგენტები, რომელნიც ხელს უწყობენ ნახველის სანაციას ხველის ინდუცირების გზით). აეროზოლიზებული ჰიპერტონული მარილხსნარი, როგორც სჩანს, ამცირებს ანთებითი მედიატორების რაოდენობას, აუმჯობესებს ნახველის ბაქტერიოლოგიურ შემცველობას და ზრდის ცხოვრების ხარისხის მაჩვენებლებს.[92][93] რიგ შემთხვევებში, იგი შესაძლოა იწვევედეს გულმკერდში მოჭერის შეგრძნებას და მსტვინავი ხიხინის გაჩენას. ჰიალურონის მჟავის დამატებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ამტანობა.[94] აეროზოლიზებული ჰიპეროსმოლარული აგენტების გამოყენებამდე აუცილებელია ბრონქოდილატატორების გამოყენება.

BTS-ის გაიდლაინები გვირჩევენ ჰუმიდიფიკაციას სტერილური წყლით ან ნორმალური ფიზიოლოგიური ხსნარით, ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში სასუნთქი გზების კლირენსის გასაადვილებლად.[44]

ბრონქოექტაზიის მქონე ბავშვებში და მოზარდებში არ არის რეკომენდებული მუკოაქტიური აგენტების რუტინული გამოყენება. ეს მოიცავს ადამიანის რეკომბინანტ დეზოქსირიბონუკლეაზას (rhDNase), ბრომჰექსინს, მანიტოლს და ჰიპერტონულ ფიზიოლოგიურ ხსნარს. შერჩეულ პაციენტებში უფრო მძიმე დაავადებით, შეიძლება განიხილებოდეს საინჰალაციო მანიტოლი ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარი, პირველი დოზის მიღება სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ. ამტანობის შემთხვევაში, მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცხოვრების ხარისხი და გაზარდოს ნახველის რაოდენობა. მანიტოლის ან ჰიპერტონული ფიზიოლოგიური ხსნარის ინჰალაციის წინ უნდა იქნას გამოყენებული ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატორი.[10]

ევროპის რესპირატორული საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობს გრძელვადიანი მუკოაქტიური მკურნალობის შეთავაზებას (≥3 თვე) ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოდევნა და აწუხებთ ცხოვრების ცუდი ხარისხი, როდესაც სიმპტომები არ კონტროლდება სასუნთქი გზების სტანდარტული კლირენსის მიდგომებით.[75] BTS-ის გაიდლაინები გვთავაზობს მუკოაქტიური მკურნალობის ტესტირებას ბრონქოექტაზიის მქონე მოზრდილებში, რომლებსაც უჭირთ ნახველის გამოყოფა.[44] ბრიტანეთის თორაკალური საზოგადოების გაიდლაინები ასევე გვთავაზობენ სასუნთქი გზების რეაქტიულობის პროვოკაციული ტესტის ჩატარებას, როდესაც პირველად ტარდება ინჰალაციური მუკოაქტიური მკურნალობა და წინასწარი მკურნალობის გათვალისწინებას ბრონქოდილატორით საინჰალაციო ან ნებულაიზირებული მუკოაქტიური მკურნალობის ჩატარებამდე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სავარაუდოა ბრონქოკონსტრიქცია.[44]

მიუხედავად იმისა, რომ rhDNase, რომელიც არის მუკოლიზური საშუალება, არ არის რეკომენდებული ბრონქოექტაზის მქონე პაციენტებში, სხვა მუკოლიზური საშუალებები შეიძლება სასარგებლო იყოს ზრდასრული პაციენტების ზოგიერთ ქვეჯგუფში. მათ შორისაა აცეტილცისტეინი, ერდოსტეინი, კარბოცისტეინი და ბრომჰექსინი.[44][99][100][101]

back arrow

აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას