ანამნეზი და გასინჯვა
ძირითადი დიაგნოსტიკური ფაქტორები
ხშირი
რისკ-ფაქტორების არსებობა
ძლიერი რისკფაქტორებია: ატოპიური დაავადების მქონე ოჯახის წევრი, ანამნეზში ატოპიური დერმატიტი.
რძის, კვერცხის, თხილის, თევზის, მოლუსკების, ხორბლის ან სოიოს მიღება
რეაქციების 90% გამოწვეულია რძით, კვერცხით, მიწის თხილით, სხვა ტიპის თხილებით, ხორბლით, სოიოთი, თევზითა და მოლუსკებით ბავშვებში, ხოლო მოზრდილებში მიწის თხილით, სხვა ტიპის თხილებით, მოლუსკებით, თევზითა და ბოსტნეულით.[1][38][39]უნდა აღიწეროს რეაქციის განვითარებამდე მიღებული ნებისმიერი საკვები, მათ შორის "დამალული" ინგრედიენტებიც , როგორიცაა სალათის საკმაზი, დესერტი, სოუსი ან სასმელი.
განმეორებადი სიმპტომები
რეაქცია ვითარდება ყოველი მიღების შემდეგ, თუმცა რაოდენობის მიხედვით რეაქცია შეიძლება განსხვავებული იყოს.
კანის წამოწითლება, ურტიკარია ან ანგიოედემა
IgE-ით გაშუალებული რეაქციების შედეგია.
ცემინება, რინორეა ან ცხვირის ღრუს დახშობა.
მეტწილად აღინიშნება ორგანოთა სხვა სისტემის ჩართულობასთან ერთად.
იშვიათად არის ალიმეტარული ალერგიის ერთადერთი პირველი ნიშანი.
დისპნოე, ტაქიპნოე, მსტვინავი სუნთქვა, ხველა ან ციანოზი
IgE-ით გაშუალებული რეაქციების შედეგია.
ხრინწიანობა, სტრიდორი ან მოხრჩობის შეგრძნება.
უჯრედული მედიატორები, რომლებიც ალერგიული რეაქციის დროს გამოთავისუფლდება, იწვევენ ანთებით პასუხს.
გულისრევა და პირღებინება
მიღებიდან რამდენიმე წუთიდა -2 საათში ვლინდება.
დამახასიათებელია გასტროინტესტინური ანაფილაქსიისთვის. ხშირად, თან ახლავს ალერგიული გამოვლინებები სხვა სამიზნე ორგანოებში.
მუცლის სპაზმური ტკივილი ან შებერილობა
დამახასიათებელია გასტროინტესტინური ანაფილაქსიისთვის. ხშირად, თან ახლავს ალერგიული გამოვლინებები სხვა სამიზნე ორგანოებში.
დიარეა
მიღებიდან რამდენიმე წუთიდა -2 საათში ვლინდება.
დამახასიათებელია გასტროინტესტინური ანაფილაქსიისთვის.
კონიუქტივის ჰიპერემია ან ცრემლდენა
IgE-ით გაშუალებული რეაქციების შედეგები.
პერიორბიტალური შეშუპება
IgE-ით გაშუალებული რეაქციების შედეგები.
სიმპტომების სწრაფი გამოვლენა
რეაქცია ვითარდება საკვები პროდუქტის მიღებიდან რამდენიმე წამში, წუთში. იშვიათია 2 საათის პერიოდის შემდეგ რეაქციის გამოვლენა. სიმპტომები, როგორც წესი, სპონტანურად ლაგდება 4-12 საათის შემდეგ ან პასუხობს ეპინეფრინით (ადრენალინით), ანტიჰისტამინური პრეპარატებით ჩარევას.
მცირე რაოდენობით საკვებით გამოწვეული რეაქცია
მცირე რაოდენობით საკვები ცილით გამოწვეული რეაქცია
სხვა ალერგიული დაავადების არსებობა
ატოპიური დერმატიტის, ასთმისა და ალერგიული რინიტის მქონე პაციენტებს საკვებისმიერი ალერგიის უფრო მაღალი რისკი აღენიშნებათ.
იშვიათი
ყელის შეშუპება
IgE-ით გაშუალებული რეაქციების შედეგები.
სხვა დიაგნოსტიკური ფაქტორები
ხშირი
ტაქიკარდია ან ბრადიკარდია
შეიძლება გამოვლინდეს უფრო მძიმე შემთხვევებში.
იშვიათი
რეაქცია მწვავდება ფიზიკური დატვირთვის შედეგად.
ზოგიერთ პაციენტს საკვების მიმართ რეაქცია მხოლოდ ვარჯიშის შემდეგ უვითარდება ან შეიძლება დამძიმდეს ფიზიკური დატვირთვის შემთხვევაში.
ალკოჰოლის ან მედიკამენტების მიღება რეაქციამდე
მედიკამენტებისა და ალკოჰოლის ფონზე იზრდება ალერგენის შეწოვის ხარისხი.
კარდიული არითმია
შეიძლება გამოვლინდეს უფრო მძიმე შემთხვევებში.
ჰიპოტენზია
შეიძლება გამოვლინდეს უფრო მძიმე შემთხვევებში.
რისკფაქტორები
ძლიერი
კვებითი ალერგიის ოჯახური ისტორია
გაერთიანებულ სამეფოში ჩატარებულმა კვლევებმა აჩვენა, რომ მიწის თხილის მიმართ ალერგიის განვითარების რისკი 7-ჯერ მაღალია ზოგად მოსახლეობასთან შედარებით ბავშვებში, რომელთა და-ძმას აღენიშნება იგივე ალერგია.[15] მონოზიგოტურ ტყუპებში აღინიშნა 64%-იანი კონკორდატულობის მაჩვენებელი საკვებისმიერი ალერგიის მხრივ, ხოლო დიზიგოტურ ტყუპებში მონაცემი 6.8%-ს შეადგენდა.[20]
ატოპური დერმატიტი
საშუალო ან მძიმე ატოპიური დერმატიტის მქონე ბავშვების მესამედს აღენიშნება IgE-თი გაშუალებული კლინიკული რეაქტიულობა საკვების ცილების მიმართ. ზოგად მოსახლეობასთან შედარებით საკვებისმიერი ალერგიის პრევალენტობა ამ ჯგუფში გაცილებით უფრო მაღალია.[21] ადრეული გამოვლინებით და მძიმე ატოპიური დერმატიტით დავადებულ ბავშვებს საკვებისმიერი ალერგიის გაცილებით უფრო მაღალი რისკი აქვთ.[22]
ალერგიისა და ინფექციური დაავადებების ეროვნული ინსტიტუტი გვამცნობს, რომ ჩვილები, რომელთაც აღენიშნებათ მძიმე ეგზემა, ალერგია კვერცხზე ან ორივე ერთად, არიან არაქისის მიმართ ალერგიის განვითარების მაღალი რისკის ქვეშ.[23]
სუსტი
ახალშობილები
ახალშობილებში, განსაკუთრებით ატოპიური დაავადების მიმართ გენეტიკურად წინასწარგანწყობილ პირებში, მომატებულია ალერგიის რისკი, ვინაიდან იმუნური სისტემა გადახრილია ალერგიული ან Th2 პასუხის განვითრებისაკენ. ნაწლავების განვლადობა გაზრდილია და აღინიშნება მომნელებელი სისტემის სხვა ასპექტების უმწიფარობა, რაც ხელს უწყობს სენსიბილიზაციას.[24] Th2 აღნიშნავს ალერგიულ ფენოტიპსა და გამოყოფილ ციტოკინებს, მათ შორისაა ინტერლეიკინ(IL)-4, IL-5 და IL-13. ყველა ჩამოთვლილი მედიატორი ხელს უწყობს ალერგიული დაავადების განვითარებას.
პერინატალური ექსპოზიცია მიწის თხილის ზეთზე
ერთ-ერთი კვლევის თანახმად, იმ ბავშვებში, რომლებიც პერინატალურ პერიოდში ექსპოზირებული იყვნენ მიწის თხილის ზეთებზე, მიწის თხილის მიმართ ალერგიის რისკი უფრო მაღალი იყო.[25]
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას