მკურნალობის ალგორითმი

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება

მწვავე

უსიმპტომო დივერტიკულოზი

Back
1-ლი რიგის – 

კვების და ცხოვრების სტილის ცვლილებები

უსიმპტომო დივერტიკულოზი, რომელიც შემთხვევით დგინდება, არ საჭიროებს მკურნალობას. არსებობს მტკიცებულებები, რომ ამ პაციენტებში შეიძლება სასარგებლო აღმოჩნდეს საკვებით მეტი ბოჭკოს მიღება, მათ შორის ხილისა და ბოსტნეულის, რაც ამცირებს სიმპტომური დივერტიკულიტის განვითარების რისკს.[33][41][57]

არ არის საჭირო, რომ პაციენტები მოერიდონ თესლების ,თხილეულის, პოპკორნის ან ხილის ქერქის მირთმევას. საკვებში ბოჭკოს მიღების გაზრდამ შესაძლოა ეტაპობრივად შეამციროს შებერილობა.[52]

პაციენტებს უნდა ვურჩიოთ შეწყვიტონ მოწევა და დაიკლონ წონა, თუ აქვთ ჭარბწონიანობა ან სიმსუქნე.[45][52]

სიმპტომური დივერტიკულური დაავადება

Back
1-ლი რიგის – 

კვებითი ცვლილებები + ბოჭკოს დამატება

მსუბუქი სიმპტომების მქონე პაციენტებში (მაგ. მორეციდივე ტკივილი მარცხენა ქვედა კვადრანტში, შებერილობა, ყაბზობა), მკურნალობა გულისხმობს დიეტის მოდიფიკაციას, განსაკუთრებით ბოჭკოვანი დანამატების თანდათან გაზრდას რამდენიმე კვირის განმავლობაში და ჰიდრატაციის გაძლიერებას.[52][57][58]

Back
განიხილე – 

პერორალური ანტიბიოტიკოთერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

თუ არსებობს ინფექციის მტკიცებულება და/ან არსებობს ეჭვი ჭარბ ბაქტერიულ ზრდაზე, ხშირად ინიშნება ფართო სპექტრის ანტიბიოტიკები, რომლებიც ფარავენ როგორც გრამ-დადებით, ასევე გრამ-ურყოფით და ანაერობულ ბაქტერიებს; თუმცა, არსებობს ფსევდომემბრანული კოლიტის რისკი.[59]

ამოქსიცილინ/კლავულანატი მეტრონიდაზოლის და ფთორქინოლონის კომბინაციის მსგავს რისკებთან ასოცირდება (ჰოსპიტალიზაციის, გადაუდებელი ოპერაციის, კლოსტრიდიული ინფექციების, ინფექციების 1 წლიან რისკთან და გეგმიური ქირურგიული ჩარევის 3 წლიან რისკთან) და ფთორქინოლონთან ასოცირებული ზიანის გამო ამბულატორიულ პირობებში უპირატესი არჩევანია.[87]

ფტორქინოლონები, მაგ. ციპროფლოქსაცინი, დაკავშირებულია მძიმე, ქმედუუნარობის გამომწვევ და პოტენციურად შეუქცევად გვერდით მოვლენებთან, როგორიცაა ტენდინიტი, მყესის გაგლეჯა, ართრალგია, ნეიროპათიები და კუნთოვანი ან ნერვული სისტემის სხვა ეფექტები.[88] აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტომ (FDA) გამოსცა გაფრთხილებები აორტის აშრევების, მძიმე ჰიპოგლიკემიის და ფსიქიური ჯანმრთელობის მხრივ არასასურველი ეფექტების გაზრდილი რისკის თაობაზე იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ფთორქინოლონებს.[89][90]

აქ აღწერილია შესაბამისი ანტიბიოტიკოთერაპიის რეჟიმების მაგალითები. ანტიბიოტიკის არჩევანი შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის; გაითვალისწინეთ ადგილობრივი გაიდლაინები.

პირველადი პარამეტრები

ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 875 მგ პერორალურად (დაუყოვნებლივი გამოთავისუფლება) ყოველ 8-12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში; 2000 მგ პერორალურად (გაფართოებული გამოთავისუფლებით) ყოველ 12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში

მეტი

მეორეული ვარიანტები

ციპროფლოქსაცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 12 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

და

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

სიმპტომური დივერტიკულიტი (გაურთულებელი)

Back
1-ლი რიგის – 

ანალგეზია

საწყის ტკივილგამაყუჩებლად უპირატესია პარაცეტამოლის გამოყენება. ტკივილის სიძლიერიდან გამომდინარე, შეიძლება საჭირო გახდეს ტრამადოლი და უფრო მძიმე შემთხვევებში ოპიოიდები, მათ შორის მორფინი (ტიტრაციით). თუმცა, ჩვეულებრივ, თავი უნდა ავარიდოთ იმ ტკივილგამაყუჩებლების გამოყენებას, რომლებიც ყაბზობას იწვევენ.

პირველადი პარამეტრები

პარაცეტამოლი: 500-1000 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროების მიხედვით, მაქსიმალური დოზა შეადგენს 4000 მგ-ს/დღეში

მეორეული ვარიანტები

ტრამადოლი: 50-100 მგ პერორალურად (დაუყოვნებლივი გამოდევნით) ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმ 400 მგ/დღეში

მესამე ვარიანტები

მორფინის სულფატი: 5-10 მგ კანქვეშ/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ

Back
განიხილე – 

პერორალური ანტიბიოტიკოთერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

თუ პაციენტს აღენიშნება მუცლის ტკივილი, ცხელება და ლეიკოციტოზი, ხოლო კტ სკანირებით გამოირიცხება გართულებები, ინიშნება პერორალური ანტიბიოტიკები და შესაძლებელია უსაფრთხოდ მკურნალობა ბინაზე.[60][61]

ანტიბიოტიკები, ჩვეულებრივ, 7-10 დღის განმავლობაში გამოიყენება.[59][62] ჯანდაცვისა და სამედიცინო დახმარების ეროვნული ინსტიტუტების რეკომენდაციაა ანტიბიოტიკების 5-დღიანი კურსი საწყის ეტაპზე, რომელიც კლინიკური შეფასების საფუძველზე შეიძლება გახანგრძლივდეს.[52]

თუ 72 საათში მდგომარეობა არ გაუმჯობესდება და/ან ცხელება და ლეიკოციტოზი რჩება, საჭიროა პაციენტის ჰოსპიტალიზაცია და ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია მდგომარეობის კლინიკურ გაუმჯობესებამდე.[59]

ზოგიერთი მკვლევარი ვარაუდობს, რომ დივერტიკულიტი შეიძლება იყოს ანთებითი და არა ინფექციური და ეჭვქვეშ აყენებს, არის თუ არა ყოველთვის საჭირო ანტიბიოტიკოთერაპია გაურთულებელი დივერტიკულიტის დროს. კვლევების მეტა-ანალიზმა, რომლითაც ანტიბიოტიკებით მკურნალობა ანტიბიოტიკების გარეშე მკურნალობას შედარდა, აჩვენა, რომ გაურთულებელი დივერტიკულიტის მკურნალობა და მონიტორინგი ანტიბიოტიკებით ან მის გარეშე უსაფრთხო და ეფექტურია და რომ ქირურგიული ჩარევის საჭიროების პირველადი შედეგის თვალსაზრისით ობზერვაციული მართვა ანტიბიოტიკოთერაპიისაგან სტატისტიკურად არ განსხვავდებოდა.[63][64][65] კვლევების სისტემურმა მიმოხილვამ, სადაც გაურთულებელი დივერტიკულიტის მქონე პაციენტებთან ანტიბიოტიკოთერაპია ანტიბიოტიკების გარეშე მკურნალობას შედარდა, უშედეგო მკურნალობის, გეგმიური ქირურგიული ჩარევის, რეციდივის და მკურნალობის შემდგომი გართულებების რისკის თვალსაზრისით განსხვავება არ გამოვლინდა.[66] კოხრეინის თანმიმდევრული მიმოხილვის შედეგებით, რომელიც 5 რანდომიზებული კლინიკური კვლევის ლიმიტირებულ მონაცემებს ეყრდობა, გაურთულებელი დივერტიკულიტის დროს გართულებებზე (ადრეულ და გრძელვადიანზე), გადაუდებელ ქირურგიულ ჩარევაზე, რეციდივზე და მსხვილი ნაწლავის გეგმიურ რეზექციაზე ანტიბიოტიკების ეფექტი გაურკევეველია.[67] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

NICE-ის, ამერიკის გასტროენტეროლოგიური ასოციაციის, მსხვილი ნაწლავისა და რექტალური ქირურგიის ამერიკული საზოგადოების და გადაუდებელი ქირურგიის მსოფლიო საზოგადოების გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ მწვავე გაურთულებელი დივერტიკულიტის მქონე სისტემურად კარგად მყოფ, სხვაგვარად ჯანმრთელ პაციენტებთან, ანტიბიოტიკები შერჩევითად უნდა იქნას გამოყენებული, ნაცვლად რუტინული გამოყენებისა.[43][45][46][50][52][68]

ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა დაიწყოს მაღალი რისკის პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ სისტემური ავადმყოფობის ნიშნები, მნიშვნელოვანი თანმხლები დაავადებები ან იმუნოსუპრესია.[45][50][52]

მწვავე მარჯვენამხრივი კოლინჯის დივერტიკულიტის მართვა იმავე პრინციპებს მიჰყვება, რასაც მარცხენა მხრივი დაავადების მართვა.[50]

ამოქსიცილინი/კლავულანატი ასოცირდება მეტრონიდაზოლის და ფთორქინოლონის კომბინაციის მსგავს შედეგებთან (1 წლიანი რისკი სტაციონარში მიღებისთვის, გადაუდებელი ოპერაცია, C difficile ინფექცია და 3 წლიანი რისკი გეგმიური ოპერაციისთვის) და არის სასურველი არჩევანი ამბულატორიულ პირობებში, ფთორქინოლონთან დაკავშირებული საზიანო შედეგების გამო.[87]

ფტორქინოლონები, მაგ. ციპროფლოქსაცინი, დაკავშირებულია მძიმე, ქმედუუნარობის გამომწვევ და პოტენციურად შეუქცევად გვერდით მოვლენებთან, როგორიცაა ტენდინიტი, მყესის გაგლეჯა, ართრალგია, ნეიროპათიები და კუნთოვანი ან ნერვული სისტემის სხვა ეფექტები.[88] აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტომ (FDA) გამოსცა გაფრთხილებები აორტის აშრევების, მძიმე ჰიპოგლიკემიის და ფსიქიური ჯანმრთელობის მხრივ არასასურველი ეფექტების გაზრდილი რისკის თაობაზე იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ფთორქინოლონებს.[89][90]

აქ აღწერილია შესაბამისი ანტიბიოტიკოთერაპიის რეჟიმების მაგალითები. ანტიბიოტიკის არჩევანი შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის; გაითვალისწინეთ ადგილობრივი გაიდლაინები.

პირველადი პარამეტრები

ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 875 მგ პერორალურად (დაუყოვნებლივი გამოთავისუფლება) ყოველ 8-12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში; 2000 მგ პერორალურად (გაფართოებული გამოთავისუფლებით) ყოველ 12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში

მეტი

მეორეული ვარიანტები

ციპროფლოქსაცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 12 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

და

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

Back
განიხილე – 

დაბალნარჩენიანი დიეტა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ნარჩენის დაბალი შემცველობის დიეტით მცირდება განავლის მოცულობა და დეფეკაციის სიხშირე, ხოლო საკვების ნაწლავური გადაადგილების დრო იზრდება. იგი შედგება საკვები პროდუქტებისგან, რომლებიც მინიმალურ ნარჩენს ტოვებს ნაწლავში საჭმლის მონელებისა და შეწოვის შემდეგ (მაგ., რაფინირებული პური, მარცვლეული, თეთრი ბრინჯი, ბოსტნეული და ხილის წვენი რბილობის გარეშე, რძის პროდუქტები). ის მცირე რაოდენობით შეიცავს ბოჭკოებს და მოუნელებელ ნივთიერებებს.

Back
მე-2 რიგის – 

ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია

ინტრავენური ანტიბიოტიკები ინიშნება თუ პერორალური პრეპარატების დაწყებიდან 72 საათში მდგომარეობა არ უმჯობესდება, ან ვლინდება მწვავე დივერტიკულიტის ან მწვავე მუცლის სიმპტომები და/ან ცხელება და ლეიკოციტოზი პერსისტირებს.[59] პაციენტი მოთავსებულია საავადმყოფოში კლინიკურ გაუმჯობესებამდე.

აქ აღწერილია შესაბამისი ანტიბიოტიკოთერაპიის რეჟიმების მაგალითები. ანტიბიოტიკის არჩევანი შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის; გაითვალისწინეთ ადგილობრივი გაიდლაინები.

პირველადი პარამეტრები

ცეფტრიაქსონი: 1-2გ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში

და

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ ინტრავენურად, ყოველ 8 საათში

ან

პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი: 3.375 გ ინტრავენურად, ყოველ 6 საათში

მეტი
Back
პლიუს – 

ანალგეზია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

საწყის ტკივილგამაყუჩებლად უპირატესია პარაცეტამოლის გამოყენება. ტკივილის სიძლიერიდან გამომდინარე, შეიძლება საჭირო გახდეს ტრამადოლი და უფრო მძიმე შემთხვევებში ოპიოიდები, მათ შორის მორფინი (ტიტრაციით). თუმცა, ჩვეულებრივ, თავი უნდა ავარიდოთ იმ ტკივილგამაყუჩებლების გამოყენებას, რომლებიც ყაბზობას იწვევენ.

პირველადი პარამეტრები

პარაცეტამოლი: 500-1000 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროების მიხედვით, მაქსიმალური დოზა შეადგენს 4000 მგ-ს/დღეში

მეორეული ვარიანტები

ტრამადოლი: 50-100 მგ პერორალურად (დაუყოვნებლივი გამოდევნით) ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმ 400 მგ/დღეში

მესამე ვარიანტები

მორფინის სულფატი: 5-10 მგ კანქვეშ/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ

Back
განიხილე – 

დაბალნარჩენიანი დიეტა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ნარჩენის დაბალი შემცველობის დიეტით მცირდება განავლის მოცულობა და დეფეკაციის სიხშირე, ხოლო საკვების ნაწლავური გადაადგილების დრო იზრდება. იგი შედგება საკვები პროდუქტებისგან, რომლებიც მინიმალურ ნარჩენს ტოვებს ნაწლავში საჭმლის მონელებისა და შეწოვის შემდეგ (მაგ., რაფინირებული პური, მარცვლეული, თეთრი ბრინჯი, ბოსტნეული და ხილის წვენი რბილობის გარეშე, რძის პროდუქტები). ის მცირე რაოდენობით შეიცავს ბოჭკოებს და მოუნელებელ ნივთიერებებს.

სიმპტომური დივერტიკულიტი (გართულებული)

Back
1-ლი რიგის – 

ენდოსკოპიური ჰემოსტაზი/ანგიოგრაფიული ემბოლიზაცია

სისხლდენის საწყისი მკურნალობა მოცულობის დაქვეითების ან შოკის დროს არის ჰემოდინამიკური სტაბილობის შენარჩუნება სითხეების ინფუზიით და სისხლის გადასხმით.

კოლონოსკოპია შეიძლება გამოვიყენოთ სწორი დიაგნოსტიკისა და ენდოსკოპური ჰემოსტაზისთვის, რაც შესაძლებელია პაციენტების უმეტესობაში.[40]​ თუ სისხლდენა მეტად პროფუზულია იმისთვის რომ კოლონოსკოპიით გამოვლინდეს, განიხილულ უნდა იქნას CT ანგიოგრამა ან იზოტოპებით მონიშნული სისხლის წითელი უჯრედების ბირთვული სკანირება, და გამოყენებული იყოს ანგიოგრაფიული ემბოლიზაციის მცდელობა.

ქირურგიული ჩარევა შეიძლება განიხილებოდეს ენდოსკოპიური და ანგიოგრაფიული ჰემოსტაზის მიუხედავად მნიშვნელოვანი სისხლდენის შემთხვევაში.

Back
პლიუს – 

დამხმარე თერაპია + ანტიბიოტიკები

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

სისხლდენის საწყისი მკურნალობა მოცულობის დაქვეითების ან შოკის დროს არის ჰემოდინამიკური სტაბილობის შენარჩუნება სითხეების ინფუზიით და სისხლის გადასხმით.

ხშირად რეკომენდებულია ანტიბიოტიკების 7-10-დღიანი კურსი, რადგან ითვლება, რომ სისხლდენა განპირობებულია ფონური ანთებით/ინფექციით.

ფტორქინოლონები, მაგ. ციპროფლოქსაცინი, დაკავშირებულია მძიმე, ქმედუუნარობის გამომწვევ და პოტენციურად შეუქცევად გვერდით მოვლენებთან, როგორიცაა ტენდინიტი, მყესის გაგლეჯა, ართრალგია, ნეიროპათიები და კუნთოვანი ან ნერვული სისტემის სხვა ეფექტები.[88] აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტომ (FDA) გამოსცა გაფრთხილებები აორტის აშრევების, მძიმე ჰიპოგლიკემიის და ფსიქიური ჯანმრთელობის მხრივ არასასურველი ეფექტების გაზრდილი რისკის თაობაზე იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ფთორქინოლონებს.[89][90]

აქ აღწერილია შესაბამისი ანტიბიოტიკოთერაპიის რეჟიმების მაგალითები. ანტიბიოტიკის არჩევანი შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის; გაითვალისწინეთ ადგილობრივი გაიდლაინები.

პირველადი პარამეტრები

ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 875 მგ პერორალურად (დაუყოვნებლივი გამოთავისუფლება) ყოველ 8-12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში; 2000 მგ პერორალურად (გაფართოებული გამოთავისუფლებით) ყოველ 12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში

მეტი

მეორეული ვარიანტები

ციპროფლოქსაცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 12 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

და

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

Back
პლიუს – 

ანალგეზია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

საწყის ტკივილგამაყუჩებლად უპირატესია პარაცეტამოლის გამოყენება. ტკივილის სიძლიერიდან გამომდინარე, შეიძლება საჭირო გახდეს ტრამადოლი და უფრო მძიმე შემთხვევებში ოპიოიდები, მათ შორის მორფინი (ტიტრაციით). თუმცა, ჩვეულებრივ, თავი უნდა ავარიდოთ იმ ტკივილგამაყუჩებლების გამოყენებას, რომლებიც ყაბზობას იწვევენ.

პირველადი პარამეტრები

პარაცეტამოლი: 500-1000 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროების მიხედვით, მაქსიმალური დოზა შეადგენს 4000 მგ-ს/დღეში

მეორეული ვარიანტები

ტრამადოლი: 50-100 მგ ინტრავენურად/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ

მესამე ვარიანტები

მორფინის სულფატი: 5-10 მგ კანქვეშ/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ

Back
პლიუს – 

დაბალნარჩენიანი დიეტა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დაბალნარჩენიანი დიეტა რეკომენდებულია მწვავე ფაზის განმავლობაში, გამოჯანმრთელებამდე.

ნარჩენის დაბალი შემცველობის დიეტით მცირდება განავლის მოცულობა და დეფეკაციის სიხშირე, ხოლო საკვების ნაწლავური გადაადგილების დრო იზრდება. იგი შედგება საკვები პროდუქტებისგან, რომლებიც მინიმალურ ნარჩენს ტოვებს ნაწლავში საჭმლის მონელებისა და შეწოვის შემდეგ (მაგ., რაფინირებული პური, მარცვლეული, თეთრი ბრინჯი, ბოსტნეული და ხილის წვენი რბილობის გარეშე, რძის პროდუქტები). ის მცირე რაოდენობით შეიცავს ბოჭკოებს და მოუნელებელ ნივთიერებებს.

Back
მე-2 რიგის – 

ქირურგიული ჩარევა

ქირურგიული ჩარევა შეიძლება გახდეს საჭირო მასიური ჰემორაგიის დროს, რომელიც ვერ კონტროლდება ენდოსკოპიური და ანგიოგრაფიული მეთოდებით.

Back
პლიუს – 

დამხმარე თერაპია + ანტიბიოტიკები

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

სისხლდენის საწყისი მკურნალობა მოცულობის დაქვეითების ან შოკის დროს არის ჰემოდინამიკური სტაბილობის შენარჩუნება სითხეების ინფუზიით და სისხლის გადასხმით.

ხშირად რეკომენდებულია ანტიბიოტიკების 7-10-დღიანი კურსი, რადგან ითვლება, რომ სისხლდენა განპირობებულია ფონური ანთებით/ინფექციით.

ფტორქინოლონები, მაგ. ციპროფლოქსაცინი, დაკავშირებულია მძიმე, ქმედუუნარობის გამომწვევ და პოტენციურად შეუქცევად გვერდით მოვლენებთან, როგორიცაა ტენდინიტი, მყესის გაგლეჯა, ართრალგია, ნეიროპათიები და კუნთოვანი ან ნერვული სისტემის სხვა ეფექტები.[88] აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტომ (FDA) გამოსცა გაფრთხილებები აორტის აშრევების, მძიმე ჰიპოგლიკემიის და ფსიქიური ჯანმრთელობის მხრივ არასასურველი ეფექტების გაზრდილი რისკის თაობაზე იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ფთორქინოლონებს.[89][90]

აქ აღწერილია შესაბამისი ანტიბიოტიკოთერაპიის რეჟიმების მაგალითები. ანტიბიოტიკის არჩევანი შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის; გაითვალისწინეთ ადგილობრივი გაიდლაინები.

პირველადი პარამეტრები

ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 875 მგ პერორალურად (დაუყოვნებლივი გამოთავისუფლება) ყოველ 8-12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში; 2000 მგ პერორალურად (გაფართოებული გამოთავისუფლებით) ყოველ 12 საათში 4-10 დღის განმავლობაში

მეტი

მეორეული ვარიანტები

ციპროფლოქსაცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 12 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

და

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში

Back
პლიუს – 

ანალგეზია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

მწვავე მდგომარეობაში უპირატესია პარენტერული ანალგეზია, ძირითადად პარაცეტამოლის, ტრამადოლის ან მორფინის სახით.

პირველადი პარამეტრები

პარაცეტამოლი: <51 კგ სხეულის წონაზე: 15 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 4-6 საათში საჭიროების შემთხვევაში, მაქსიმუმ 60 მგ/კგ/დღეში; ≥51 კგ სხეულის წონაზე: 1000 მგ ინტრავენურად ყოველ 4-6 საათში საჭიროების შემთხვევაში, მაქსიმუმ 4000 მგ/დღეში (3000 მგ/დღეში ჰეპატოტოქსიურობის რისკის შემთხვევაში)

მეორეული ვარიანტები

ტრამადოლი: 50-100 მგ ინტრავენურად/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4-6 საათში, საჭიროებისამებრ

მესამე ვარიანტები

მორფინის სულფატი: 5-10 მგ კანქვეშ/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ

Back
პლიუს – 

დაბალნარჩენიანი დიეტა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დაბალნარჩენიანი დიეტა რეკომენდებულია მწვავე ფაზის განმავლობაში, გამოჯანმრთელებამდე.

ნარჩენის დაბალი შემცველობის დიეტით მცირდება განავლის მოცულობა და დეფეკაციის სიხშირე, ხოლო საკვების ნაწლავური გადაადგილების დრო იზრდება. იგი შედგება საკვები პროდუქტებისგან, რომლებიც მინიმალურ ნარჩენს ტოვებს ნაწლავში საჭმლის მონელებისა და შეწოვის შემდეგ (მაგ., რაფინირებული პური, მარცვლეული, თეთრი ბრინჯი, ბოსტნეული და ხილის წვენი რბილობის გარეშე, რძის პროდუქტები). ის მცირე რაოდენობით შეიცავს ბოჭკოებს და მოუნელებელ ნივთიერებებს.

Back
1-ლი რიგის – 

რადიოლოგიური დრენაჟი / ოპერაცია

ქირურგიული ჩარევა შეიძლება განვიხილოთ მედიკამენტური მართვის წარუმატებლობის და გართულებების შემთხვევაში, მათ შორის განმეორებით დივერტიკულიტის, აბსცესის, პერფორაციის, ფისტულის და ოსტრუქციის დროს.

>3 სმ დიამეტრის ლოკალიზებული აბსცესის დრენირება შესაძლებელია კანქვეშ, კომპიუტერული ტომოგრაფიის ან ულტრებგერის კონტროლის ქვეშ; ოპერაცია აუცილებელია, თუ ამის გაკეთება შეუძლებელია.[2][45][52] აბსცესის კანქვეშა დრენაჟისთვის მუცლის CT კონტრასტით წარმოადგენს უპირატეს რადიოლოგიურ მიდგომას.

იმ შემთხვევაში, თუ პირველადი დიაგნოზი ნათელი არ არის, მიმოხილვით ლაპაროტომიამდე უნდა განვიხილოთ დიაგნოსტიკური ლაპაროსკოპიის საკითხი.

ადრეული ლაპაროსკოპიული გამორეცხვა უფრო და უფრო ხშირად გამოიყენება მწვავე დივერტიკულიტის სამკურნალოდ (ჰინჩის ხარისხები I, II, III). აღნიშნული მიდგომა მოიაზრება როცა მედიკამენტური მკურნალობა და კანქვეშა დრენაჟი სეფსისის სამართავად საკმარისი არ არის.[69][73][74][75][76][77] ამასთან, არსებობს მტკიცებულება, რომ ლაპარასკოპიული ამორეცხვა ჰინჩი III დივერტიკულიტის დროს სრულად ვერ აკონტროლებს ინფექციის წყაროს და განაპირობებს რეინტერვენციის მაღალმაჩვენებელს.[78]

მძიმე ან დიფუზური პერიტონიტის მქონე პაციენტებში შეიძლება საჭირო გახდეს ჰარტმანის პროცედურა, კოლექტომია პირველადი ანასტომოზით, ან გადაუდებელი კოლექტომია.[50][52][79] შერჩეული პაციენტებისთვის (ჰინჩი I, II, და III) და ქირურგიული ექსპერტიზის მოლოდინში, პირველადი ანასტომოზის მქონე ლაპარასკოპიული კოლექტომია ან / და ლაპარასკოპიული ჰარტმანის პროცედურა უსაფრთხოა და შეიძლება გააუმჯობესოს პოსტოპერაციული შედეგები. [ Cochrane Clinical Answers logo ] [მტკიცებულების დონე A]

პაციენტმა უნდა განაგრძოს ინტრავენური ანტიბიოტიკების მიღება 7-10 დღიანი კურსით, კლინიკური გაუმჯობესების მიხედვით.

Back
პლიუს – 

ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პაციენტმა უნდა განაგრძოს ინტრავენური ანტიბიოტიკების მიღება 7-10 დღიანი კურსით, კლინიკური გაუმჯობესების მიხედვით.

აქ აღწერილია შესაბამისი ანტიბიოტიკოთერაპიის რეჟიმების მაგალითები. ანტიბიოტიკის არჩევანი შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის; გაითვალისწინეთ ადგილობრივი გაიდლაინები.

პირველადი პარამეტრები

ცეფტრიაქსონი: 1-2გ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში

და

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ ინტრავენურად, ყოველ 8 საათში

ან

პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი: 3.375 გ ინტრავენურად, ყოველ 6 საათში

მეტი
Back
პლიუს – 

ანალგეზია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პაციენტთა ამ ჯგუფში ხშირად საჭიროა პარენტერული ტკივილგამაყუჩებლები, ძირითადად პარაცეტამოლის, ტრამადოლის ან მორფინის სახით.

პირველადი პარამეტრები

პარაცეტამოლი: <51 კგ სხეულის წონაზე: 15 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 4-6 საათში საჭიროების შემთხვევაში, მაქსიმუმ 60 მგ/კგ/დღეში; ≥51 კგ სხეულის წონაზე: 1000 მგ ინტრავენურად ყოველ 4-6 საათში საჭიროების შემთხვევაში, მაქსიმუმ 4000 მგ/დღეში (3000 მგ/დღეში ჰეპატოტოქსიურობის რისკის შემთხვევაში)

მეორეული ვარიანტები

ტრამადოლი: 50-100 მგ ინტრავენურად/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4-6 საათში, საჭიროებისამებრ

მესამე ვარიანტები

მორფინის სულფატი: 5-10 მგ კანქვეშ/კუნთშიდა ინექციით ყოველ 4 საათში ერთხელ, საჭიროებისამებრ

Back
პლიუს – 

დაბალნარჩენიანი დიეტა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დაბალნარჩენიანი დიეტა რეკომენდებულია მწვავე ფაზის განმავლობაში, გამოჯანმრთელებამდე.

ნარჩენის დაბალი შემცველობის დიეტით მცირდება განავლის მოცულობა და დეფეკაციის სიხშირე, ხოლო საკვების ნაწლავური გადაადგილების დრო იზრდება. იგი შედგება საკვები პროდუქტებისგან, რომლებიც მინიმალურ ნარჩენს ტოვებს ნაწლავში საჭმლის მონელებისა და შეწოვის შემდეგ (მაგ., რაფინირებული პური, მარცვლეული, თეთრი ბრინჯი, ბოსტნეული და ხილის წვენი რბილობის გარეშე, რძის პროდუქტები). ის მცირე რაოდენობით შეიცავს ბოჭკოებს და მოუნელებელ ნივთიერებებს.

მიმდინარე

განმეორებითი დივერტიკულიტი

Back
1-ლი რიგის – 

გეგმიური ოპერაცია

განმეორებითი დაავადების შემთხვევაში გეგმიური კოლექტომიის რეკომენდაციის კრიტერიუმები მკაცრად განსაზღვრული არ არის და არ უნდა ეფუძნებოდეს მხოლოდ გადატანილი შეტევების რაოდენობას.[43] ნებისმიერი გადაწყვეტილება ინდივიდუალურად უნდა იქნას მიღებული ასაკის, მორეციდივე სიმპტომების სისხშირის და სიმწვავის, წინა გართულებების, თანმხლები დაავადებების და პაციენტის პრეფერენციებისა და ღირებულებების გათვალისწინებით.[43][45][80][81] დივერტიკულური აბსცესის მკურნალობისას გეგმიური რეზექცია უნდა განიხილებოდეს წარუმატებელი არაქირურგიული ჩარევის შემდეგ, ან პერსისტენტული სიმპტომების მქონე პაციენტებში ობსტრუქციის, სტრიქტურის ან ფისტულის გამო.[45][52] ექიმთა ამერიკული კოლეჯი რეკომენდაციას უწევს გეგმიური ქირურგიის განხილვას პაციენტებთან, რომლებსაც აქვთ ხშირად განმეორებადი (ანუ ≥3 ეპიზოდი 2 წლის განმავლობაში) ან პერსისტირებადი (ანუ, 3 თვეზე მეტად გახანგრძლივებული) დივერტიკულიტი. რეკომენდებულია ერთობლივი გადაწყვეტილების მიღება პაციენტის პრეფერენციების გათვალისწინებით.[47]

გეგმიურ პირობებში მხვილი ნაწლავის ლაპარასკოპული რეზექცია უსაფრთხოა, ახასიათებს სწრაფი გამოჯანმრთელება ოპერაციის შემდეგ და ნაკლები პოსტოპერაციული გართულებები, მათ შორის ქირურგიული ჭრილობის ინფიცირების კუთხით.[82][83][84]

პროფილაქტიკურად პერორალური ანტიბიოტიკების მიღება ქირურგიულ ჩარევამდე 1 დღით ადრე ამცირებს ქირურგიული არის დაინფიცირების ინციდენტობას, მექანიკურად ნაწლავის მომზადების გარეშე.[85]

მეზალამინი, პრობიოტიკები, ან რიფაქსიმინი მორეციდივე დივერტიკულიტის პრევენციისთვის რეკომენდებული არ არის.[43][47] მტკიცებულებები აჩვენებს, რომ მეზალამინი რეციდივის რისკს არ ამცირებს.[86] [ Cochrane Clinical Answers logo ] არ არსებობს საკმარისი მტკიცებულება რიფაქსიმინის, მეზალამინისა და რიფაქსიმინის კომბინაციის, ბალსალაზიდის (5-ამინოსალიცილის მჟავას წამლის წინა ფორმის) და პრობიოტიკების კომბინაციის, ან ბურდოკის ჩაის გამოყენების შესახებ.[47][86]

back arrow

აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას