საშარდე გზების ინფექცია ბავშვებში
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
ვეზიკოურეტერული რეფლუქსი: ფებრილური საშარდე გზების ინფექციების ანამნეზის გარეშე
განიხილეთ პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკების გამოყენება
ამერიკის უროლოგიური ასოციაცია რეკომენდაციას უწევს ანტიბიოტიკურ პროფილაქტიკას <1 წლის ასაკის მქონე ბავშვებში, რომელთაც სკრინინგის შედეგად უვლინდებათ მე-3-5 ხარისხის ვეზიკოურეტერული რეფლუქსი, თუმცა არ აქვთ ფებრილური საშარდე გზების ინფექციის ანამნეზი. ანტიბიოტიკური პროფილაქტიკა შეიძლება განვიხილოთ სკრინინგის შედეგად გამოვლენილი 1-ლი/მე-2 ხარისხის ვეზიკოურეტერული რეფლუქსის მქონე ბავშვებში, რომელთაც არ აქვთ ფებრილური საშარდე გზების ინფექციის ანამნეზი.[37]Peters CA, Skoog SJ, Arant BS Jr, et al; American Urological Association. Management and screening of primary vesicoureteral reflux in children: AUA guideline. 2017 [internet publication]. https://www.auanet.org/guidelines-and-quality/guidelines/vesicoureteral-reflux-guideline
პროფილაქტიკისთვის შესაფერისი არჩევანია პირველი ან მეორე თაობის ცეფალოსპორინი, ტრიმეტოპრიმი, ტრიმეტოპრიმი/სულფამეთოქსაზოლი ან ნიტროფურანტოინი.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [80]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection (recurrent): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng112 ნიტროფურანტოინი და ტრიმეთოპრიმი სასურველია იქ, სადაც შესაძლებელია.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction
ტრიმეტოპრიმი/სულფამეთოქსაზოლი აქტიურია მრავალი ანტიბიოტიკებისადმი მდგრადი ბაქტერიების მიმართ, მათ შორის გაფართოებული სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას (ESBL) მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიების, როგორიცაა E coli და AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას წარმომქმნელი ენტერობაქტერიების, როგორიცაა Klebsiella სახეობები.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance ნიტროფურანტოინი აქტიურია ცისტიტის წინააღმდეგ, რომელიც გამოწვეულია ESBL-ის წარმომქმნელი Enterobacterales და AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას წარმომქმნელი Enterobacterales-ით.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
იქ, სადაც შესაძლებელია, პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკის არჩევანი უნდა ეფუძვნებოდეს კულტურის და მგრძნობელობის უახლოეს შედეგებს. გამოყენებული პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკის როტაციამ შეიძლება გაზარდოს ანტიბიოტიკორეზისტენტობის რისკი. თუ ბავშვს პროფილაქტიკის მიღების დროს განუვითარდა მწვავე საშარდე გზების ინფექცია, უნდა დაინიშნოს სხვა ანტიბიოტიკი.[80]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection (recurrent): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng112
რეზისტენტობის რისკი იმატებს ანტიბიოტიკოთერაპიის ხანგრძლივობასთან ერთად. პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკების კურსი, როგორც წესი, გრძელდება 3-6 თვის განმავლობაში, რის შემდეგაც ხელახლა უნდა შეფასდეს მკურნალობა.[37]Peters CA, Skoog SJ, Arant BS Jr, et al; American Urological Association. Management and screening of primary vesicoureteral reflux in children: AUA guideline. 2017 [internet publication]. https://www.auanet.org/guidelines-and-quality/guidelines/vesicoureteral-reflux-guideline [38]Robinson JL, Finlay JC, Lang ME, et al. Prophylactic antibiotics for children with recurrent urinary tract infections. Paediatr Child Health. 2015 Jan-Feb;20(1):45-51. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4333755 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25722643?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ნიტროფურანტიონი: 1 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, დაძინებამდე
ან
ტრიმეტოპრიმი: 2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, დაძინებამდე
მეორეული ვარიანტები
ცეფალექსინი: 10-15 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ ძილის წინ
ან
ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ბავშვები ≥2 თვის ასაკიდან: 1-2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ ძილის წინ
მეტი ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლიდოზა მიეკუთვნება ტრიმეტოპრიმის კომპონენტს.
≤2 თვის ასაკი
პარენტერალური ან პერორალური ანტიბიოტიკები.
ახალშობილებში და ≤2 თვემდე ასაკის ჩვილებში სერიოზული ბაქტერიული ინფექციის და სეფსისის მაღალი რისკია.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [40]Robinson JL, Finlay JC, Lang ME, et al. Urinary tract infections in infants and children: diagnosis and management. Paediatr Child Health. 2014 Jun;19(6):315-25. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4173959 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25332662?tool=bestpractice.com ამ ასაკობრივ ჯგუფში სიმპტომები არასპეციფიკურია, რაც ართულებს საშარდე გზების ინფექციის განსხვავებას სხვა მძიმე ბაქტერიული ინქფეციებისგან საწყისი შეფასების დროს.[41]Kaufman J, Temple-Smith M, Sanci L. Urinary tract infections in children: an overview of diagnosis and management. BMJ Paediatr Open. 2019 Sep 24;3(1):e000487. https://bmjpaedsopen.bmj.com/content/3/1/e000487 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31646191?tool=bestpractice.com [54]Pantell RH, Roberts KB, Adams WG, et al. Evaluation and management of well-appearing febrile infants 8 to 60 days old. Pediatrics. 2021 Aug;148(2):e2021052228. https://www.doi.org/10.1542/peds.2021-052228 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34281996?tool=bestpractice.com ეს ბავშვები უნდა გადაიყვანონ საავადმყოფოში შეფასებისთვის და უმეტესობამ უნდა მიიღოს ემპირიული პარენტერალური ანტიბიოტიკოთერაპია. იხ სეფსისი ბავშვებში დამატებითი ინფორმაციისთვის.
ორალური ანტიბიოტიკები შეიძლება იყოს შესაფერისი ცხელებიან, 29-60 დღის ასაკის დროული ჩვილებისათვის, რომლებიც კარგად გამოიყურებიან, აქვთ შარდის ანალიზის დადებითი შედეგი და ნორმალური ანთებითი მარკერები.[54]Pantell RH, Roberts KB, Adams WG, et al. Evaluation and management of well-appearing febrile infants 8 to 60 days old. Pediatrics. 2021 Aug;148(2):e2021052228. https://www.doi.org/10.1542/peds.2021-052228 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34281996?tool=bestpractice.com
ემპირიული თერაპიის არჩევანი ეფუძვნება გადატანილ ინფექციებს და მათთან დაკავშირებულ ანტიბიოტიკების მიმართ მგრძნობელობის მონაცემებს ბოლო 6 თვის განმავლობაში, ანტიბიოტიკების ზემოქმედებას ბოლო 30 დღის განმავლობაში და ლოკალურ ანტიმიკრობული რეზისტენტობის დამახასიათებელ სურათს.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance შესაფერისი რეჟიმი მოიცავს ამპიცილინს პლუს გენტამიცინს ან ამპიცილინს პლიუს მესამე თაობის ცეფალოსპორინს (მაგ. ცეფოტაქსიმი, ცეფეპიმი, ცეფტრიაქსონი).[62]Leung AKC, Wong AHC, Leung AAM, et al. Urinary tract infection in children. Recent Pat Inflamm Allergy Drug Discov. 2019;13(1):2-18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6751349 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30592257?tool=bestpractice.com [68]World Health Organization. Recommendations for management of common childhood conditions. Jan 2012 [internet publication]. https://www.who.int/publications/i/item/9789241502825 ბრიტანეთის ჯანმრთელობისა და კლინიკური დახელოვნების ნაციონალური ინსტიტუტი (NICE) რეკომენდაციას უწევს მესამე თაობის ცეფალოსპორინს პლუს ლისტერიას საწინააღმდეგოდ აქტიურ ანტიბიოტიკს (მაგ. ამპიცილინი) სამ თვემდე ასაკის ჩვილებში, რომლებიც საავადმყოფოში ცხელებით ხვდებიან.[69]National Institute for Health and Care Excellence. Fever in under 5s: assessment and initial management. Nov 2021 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng143
გენტამიცინი აქტიურია მრავალი ანტიბიოტიკებისადმი რეზისტენტული ბაქტერიების მიმართ, მათ შორის გაფართოებული სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიების, როგორიცაა Escherichia coli, AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიები, როგორიცაა Klebsiella სახეობები და Pseudomonas aeruginosa რთულად სამკურნალო რეზისტენტობით.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance ცეფეპიმი აქტიურია AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას წარმომქმნელი ენტერობაქტერიების წინააღმდეგ.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
პათოგენისა და მის მიმართ მგრძნობელობის საბოლოო იდენტიფიცირების შემდეგ თერაპია უნდა დაკორექტირდეს ანტიბიოტიკების ყველაზე ახლო სპექტრით.
მიმართეთ სპეციალისტს ანტიბიოტიკის შესარჩევად პენიცილინის მიმართ ალერგიის მქონე პაციენტებში, რომლებსაც აღენიშნებათ იმუნოსუპრესია, თირკმელების ფუნქციის დარღვევა ან რომლებიც სათანადოდ ვერ პასუხობენ საწყის მკურნალობას. პენიცილინზე ალერგიის მქონე პაციენტების მკურნალობა დამოკიდებულია პაციენტის ასაკზე, წამლისმიერი ალერგიის ანამნეზზე და დაავადების სიმძიმეზე. თუმცა, ახალშობილებში და პატარა ასაკის ჩვილებში პენიცილინზე ალერგია ზოგადად პრობლემას არ წარმოადგენს, რადგან მათ ადრე ეს პრეპარატი არ მიუღიათ.
საწყის თერაპიაზე პასუხის არარსებობა შეიძლება მიუთითებდეს, რომ მიკროორგანიზმი არ არის მგრძნობიარე ანტიმიკრობული აგენტის მიმართ ან ვითარდება პიონეფროზი, თირკმლის აბსცესი ან შარდის დრენაჟის ობსტრუქცია. კულტურის შედეგები უნდა გადაისინჯოს და ჩატარდეს გადაუდებელი ექოსკოპია.
მკურნალობა, როგორც წესი, 7-14 დღე გრძელდება.[40]Robinson JL, Finlay JC, Lang ME, et al. Urinary tract infections in infants and children: diagnosis and management. Paediatr Child Health. 2014 Jun;19(6):315-25. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4173959 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25332662?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ამპიცილინიამპიცილინი: ახალშობილები: გაიარეთ კონსულტაცია სპეციალისტთან დოზის შესახებ; ჩვილები: 50-200 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით ყოველ 6 სთ-ში, მაქსიმუმ 8 გ/დღე
--და--
გენტამიცინი: ახალშობილები: დოზის შესახებ კონსულტაცია გაიარეთ სპეციალისტთან; ჩვილები: 5-7 მგ/კგ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში ერთხელ
მეტი გენტამიცინიმოარგეთ დოზა შრატში გენტამიცინის დონეს. აწარმოეთ თირკმელების ფუნქციის მონიტორინგი მკურნალობის დროს.
იყოს
ცეფოტაქსიმი: ახალშობილები: გაიარეთ კონსულტაცია სპეციალისტთან დოზის შესახებ; ჩვილები: 150-180 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით ყოველ 8 სთ-ში, მაქსიმუმ 8 გ/დღე
იყოს
ცეფტრიაქსონი: ახალშობილები: გაიარეთ კონსულტაცია სპეციალისტთან დოზის შესახებ; ჩვილები: 50-75 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით ყოველ 12-24 სთ-ში
იყოს
ცეფეპიმი: ახალშობილები: გაიარეთ კონსულტაცია სპეციალისტთან დოზის შესახებ; ჩვილები: 50-200 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით ყოველ 6 სთ-ში, მაქსიმუმ 8 გ/დღე
ან
ამოქსიცილინ/კლავულანატი: ახალშობილები: მიმართეთ სპეციალისტს დოზის შერჩევის შესახებ რეკომენდაციებისათვის; ჩვილები: 30 მგ/კგ/დღეში პერორალურად დაყოფილი დოზა 2 მიღებაზე.
მეტი ამოქსიცილინ/კლავულანატიდოზა ეხება ამოქსიცილინის კომპონენტს.
დამხმარე მკურნალობა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ზოგიერთ პაციენტს შესაძლოა დასჭირდეს დამხმარე ტიპის მოვლა ინტრავენური სითხეებით და/ან სიცხის დამწევი საშუალებებით (მაგ. პარაცეტამოლი).
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: 10-15 მგ/კგ პერორალურად, ყოველ 4-6 საათში საჭიროებისამებრ, მაქსიმალური დოზა 75 მგ/კგ/დღეში
სოკოს საწინააღმდეგო თერაპია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
შესაძლოა საჭირო გახდეს იმუნოსუპრესირებულ პაციენტებში. სოკოს საწინააღმდეგო რეჟიმის შესარჩევად გაეცანით ადგილობრივ გაიდლაინებს.
>2 თვის ასაკი
პერორალური ანტიბიოტიკები
გაურთულებელი UTI -არის იინფექცია, რომელიც გვხვდება პაციენტში, რომელსაც აქვს სტრუქტურულად და ფუნქციურად ნორმალური საშარდე გზები, ნორმალური თირკმლის ფუნქცია და კომპეტენტური იმუნური სისტემა. გაურთულებელი საშარდე გზების ინფექციები ძირითადად მოიცავს ქვედა საშარდე გზებს (ცისტიტი), ვიდრე ზედა საშარდე გზებს.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction
გაურთულებელი ინფექციის მქონე ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს მსუბუქი პირექსია და დეჰიდრატაცია, მაგრამ არ ვლინდება ღებინება ან სეფსისის სხვა ნიშნები, დეჰიდრატაცია ან ჰემოდინამიკური არასტაბილურობა.
ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპიის დაწყების გადაწყვეტილება მიიღება ბავშვის საშარდე გზების ინფექციის არსებობის ალბათობის და მათი საერთო კლინიკური მდგომარეობის გათვალისწინებით. ბავშვები, რომლებსაც აქვთ დადებითი შარდის ანალიზი, მაგრამ არ აქვთ სისტემური დარღვევები, შეიძლება იმყოფებოდნენ დაკვირვების ქვეშ შარდის კულტურის შედეგების მიღებამდე.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [4]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection in under 16s: diagnosis and management. Jul 2022 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng224
უმკურნალეთ ფებრილურ საშარდე გზების ინფექციას რაც შეიძლება მალე (48-72 საათის განმავლობაში), რათა თავიდან აიცილოთ თირკმლის შემდგომი დანაწიბურება.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [26]Shaikh N, Mattoo TK, Keren R, et al. Early antibiotic treatment for pediatric febrile urinary tract infection and renal scarring. JAMA Pediatr. 2016 Sep 1;170(9):848-54. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27455161?tool=bestpractice.com
ემპირიული თერაპიის არჩევანი ეფუძნება ანტიბიოტიკების რეზისტენტობის ადგილობრივ მაჩვენებლებს. თერაპია უნდა გადაიხედოს როცა მიკროორგანიზმი და მისი რეზისტენტობის პროფილი დადასტურებულია კულტურაზე. აუცილებელია შეცვლა უფრო ვიწრო სპექტრის აგენტით, შეძლებისდაგვარად. ანტიბიოტიკებით განკურნების სიხშირე აჭარბებს 95%-ს.[64]Vazouras K, Basmaci R, Bielicki J, et al. Antibiotics and cure rates in childhood febrile urinary tract infections in clinical trials: a systematic review and meta-analysis. Drugs. 2018 Oct;78(15):1593-604. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30311096?tool=bestpractice.com
პერორალური თერაპია, როგორც წესი, საკმარისია გაურთულებელი ქვედა საშარდე ინფექციების მქონე ბავშვებში. შესაძლო ვარიანტებია მეორე ან მესამე რიგის ცეფალოსპორინი (მაგ. ცეფიქსიმი), ამოქსიცილინი/კლავულანატი, ტრიმეთოპრიმი, ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი ან ნიტროფურანტოინი.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [65]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection (lower): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng109 [66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance ცეფალექსინი ან ამოქსიცილინი შეიძლება გამოყენებულ იქნას მეორე რიგის ვარიანტებად, თუ კულტურის შედეგები ადასტურებს მგრძნობელობას.[83]National Institute for Health and Care Excellence. Antimicrobial prescribing guidelines. Jan 2024 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/about/what-we-do/our-programmes/nice-guidance/antimicrobial-prescribing-guidelines
ტრიმეტოპრიმი/სულფამეთოქსაზოლი აქტიურია მრავალი ანტიბიოტიკებისადმი მდგრადი ბაქტერიების მიმართ, მათ შორის გაფართოებული სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას (ESBL) მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიების, როგორიცაა E coli და AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას წარმომქმნელი ენტერობაქტერიების, როგორიცაა Klebsiella სახეობები.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance ნიტროფურანტოინი აქტიურია ცისტიტის წინააღმდეგ, რომელიც გამოწვეულია ESBL-ის წარმომქმნელი Enterobacterales და AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას წარმომქმნელი Enterobacterales-ით.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
პენიცილინზე ალერგიის მქონე პაციენტების მკურნალობა დამოკიდებულია პაციენტის ასაკზე, წამლისმიერი ალერგიის ანამნეზზე და დაავადების სიმძიმეზე. ამ პაციენტებისთვის ანტიბიოტიკის არჩევანის შესათანხმებლად საჭიროა კონსულტაცია სპეციალისთან. ახალშობილებში და პატარა ასაკის ჩვილებში პენიცილინზე ალერგია ზოგადად პრობლემას არ წარმოადგენს, რადგან მათ ადრე ეს პრეპარატი არ მიუღიათ.
მკურნალობის ტიპური კურსია 7 -დან 14 დღემდე.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction ერთი სისტემური მიმოხილვის თანახმად, ანტიბიოტიკების 2-4 დღიანი კურსი ისეთივე ეფექტური იყო ბავშვებში ქვედა საშარდე გზების ინფექციის სამკურნალოდ, როგორც 7-14 დღიანი კურსი.[67]Michael M, Hodson EM, Craig JC, et al. Short versus standard duration oral antibiotic therapy for acute urinary tract infection in children. Cochrane Database Syst Rev. 2003;(1):CD003966. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD003966/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12535494?tool=bestpractice.com შეიძლება განიხილებოდეს 3-დან 5-დღიან კურსი.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction
პირველადი პარამეტრები
ცეფიქსიმი: 8 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 1-2 დაყოფილ დოზად
ან
ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 20-40 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 3 დაყოფილ დოზად; 25-45 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 2 დაყოფილ დოზად
მეტი ამოქსიცილინ/კლავულანატიდოზა ეხება ამოქსიცილინის კომპონენტს.
ან
ტრიმეტოპრიმი: 2-6 მგ/კგ/დღეში პერორალურად 2-ჯერ დღეში
ან
ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 6-12 მგ/კგ/დღეში პერორალურად 2-ჯერ დღეში
მეტი ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლიდოზა მიეკუთვნება ტრიმეტოპრიმის კომპონენტს.
ან
ნიტროფურანტიონი: 5-7 მგ/კგ/დღეში პერორალურად მიცემული 4 დაყოფილ დოზად
მეორეული ვარიანტები
ცეფალექსინი: 25-50 მგ/კგ/დღეში პერორალურად დაყოფილი დოზა 2-4 მიღებაზე, მაქსიმალური 500 მგ/დოზა
ან
ამოქსიცინილი: 20-40 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 3 დაყოფილ დოზად; 25-45 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 2 დაყოფილ დოზად
პერორალური ან ინტრავენური ანტიბიოტიკები
გართულებული UTI არის ის, რომელიც ხდება ბავშვში, რომელსაც აქვს საშარდე გზების სტრუქტურული ან ფუნქციური დარღვევები. გართულებული საშარდე გზების ინფექციები ძირითადად მოიცავს ზედა საშარდე გზებს (პიელონეფრიტი) და არა ქვედა საშარდე გზებს.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction
პერორალურ და ინტრავენურ თერაპიას შორის არჩევანი დამოკიდებულია: პაციენტის ასაკზე, სეფსისის ეჭვზე, დაავადების სიმძიმეზე, ჰიდრატაციის სტატუსზე, პერორალური მედიკამენტების მიმართ ტოლერანტობაზე და არის თუ არა ინფექციის გართულებები გამოვლენილი.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction ბრიტანეთის ჯანმრთელობისა და კლინიკური დახელოვნების ნაციონალური ინსტიტუტი (NICE) გვირჩევს ინტრავენურ ანტიბიოტიკებს პიელონეფრიტით დაავადებული ბავშვებისთვის, რომლებიც აღებინებენ, ვერ იღებენ პერორალურ ანტიბიოტიკებს ან მძიმედ ცუდად არიან.[70]National Institute for Health and Care Excellence. Pyelonephritis (acute): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng111
ემპირიული თერაპიის არჩევანი ეფუძვნება გადატანილ ინფექციებს და მათთან დაკავშირებულ ანტიბიოტიკების მიმართ მგრძნობელობის მონაცემებს ბოლო 6 თვის განმავლობაში, ანტიბიოტიკების ზემოქმედებას ბოლო 30 დღის განმავლობაში და ლოკალურ ანტიმიკრობული რეზისტენტობის დამახასიათებელ სურათს.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance თერაპია უნდა გადაიხედოს როცა მიკროორგანიზმი და მისი რეზისტენტობის პროფილი დადასტურებულია კულტურაზე. აუცილებელია შეცვლა უფრო ვიწრო სპექტრის აგენტით, შეძლებისდაგვარად.
შესაბამისი პერორალური ანტიბიოტიკების მაგალითებია ცეფალექსინი, ცეფიქსიმი და ამოქსიცილინი/კლავულანატი (თუ კულტურები ადასტურებს მგრძნობელობას).[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [70]National Institute for Health and Care Excellence. Pyelonephritis (acute): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng111 თუ საჭიროა ინტრავენური მკურნალობა, შეიძლება გამოყენებულ იქნას: ცეფუროქსიმი, ცეფტრიაქსონი, გენტამიცინი (ამპიცილინთან ერთად ან მის გარეშე), ამიკაცინი ან ტობრამიცინი.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [70]National Institute for Health and Care Excellence. Pyelonephritis (acute): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng111
ამპიცილინი ემატება ენტეროკოკების დასაფარად.[62]Leung AKC, Wong AHC, Leung AAM, et al. Urinary tract infection in children. Recent Pat Inflamm Allergy Drug Discov. 2019;13(1):2-18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6751349 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30592257?tool=bestpractice.com ამიკაცინი აქტიურია გაფართოებული სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას (ESBL) მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიების მიმართ, როგორიცაა Escherichia coli.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance გენტამიცინი აქტიურია მრავალი ანტიბიოტიკებისადმი რეზისტენტული ბაქტერიების მიმართ, მათ შორის ESBL-ის გამომმუშავებელი ენტერობაქტერიები, როგორიცაა E coli, AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიები, როგორიცაა Klebsiella სახეობები და Pseudomonas aeruginosa რთულად სამკურნალო რეზისტენტობით (DTR).[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
მკურნალობის კურსი: 7-14 კვირა.[84]Kyriakidou KG, Rafailidis P, Matthaiou DK, et al. Short- versus long-course antibiotic therapy for acute pyelonephritis in adolescents and adults: a meta-analysis of randomized controlled trials. Clin Ther. 2008 Oct;30(10):1859-68. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19014841?tool=bestpractice.com პარენტერალურიდან ორალურ ანტიბიოტიკზე გადასვლა ჰოსპიტალიზებული პაციენტებისთვის ეტაპობრივად უნდა განიხილებოდეს შეძლებისდაგვარად.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ არ აჩვენა მნიშვნელოვანი განსხვავება მიკრობიოლოგიური ერადიკაციის, თირკმლის ნაწიბურების, კლინიკური განკურნების, განმეორებითი ინფექციის, მწვავე პიელონეფრიტის შენარჩუნების კუთხით ბავშვებში, რომლებიც გადავიდნენ პერორალურ ანტიბიოტიკებზე 5-10 დღის შემდეგ, იმ ბავშვებთან შედარებით, რომლებიც ინტრავენურად იღებდნენ ანტიბიოტიკებს 14 დღის განმავლობაში.[71]Vouloumanou EK, Rafailidis PI, Kazantzi MS, et al. Early switch to oral versus intravenous antimicrobial treatment for hospitalized patients with acute pyelonephritis: a systematic review of randomized controlled trials. Curr Med Res Opin. 2008 Dec;24(12):3423-34. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19032124?tool=bestpractice.com
მიმართეთ სპეციალისტს ანტიბიოტიკის შესარჩევად პენიცილინის მიმართ ალერგიის მქონე პაციენტებში, რომლებსაც აღენიშნებათ იმუნოსუპრესია, თირკმელების ფუნქციის დარღვევა ან რომლებიც სათანადოდ ვერ პასუხობენ საწყის მკურნალობას. პენიცილინზე ალერგიული პაციენტების მკურნალობა დამოკიდებულია პაციენტის ასაკზე, წამლისმიერი ალერგიის ანამნეზზე და დაავადების სიმძიმეზე.
თირკმელების ფუნქციის დარღვევის დროს უნდა მოვერიდოთ ნიტროფურანტოინის გამოყენებას ბავშვებში. საწყის თერაპიაზე პასუხის არარსებობა შეიძლება მიუთითებდეს, რომ მიკროორგანიზმი არ არის მგრძნობიარე ანტიმიკრობული აგენტის მიმართ ან ვითარდება პიონეფროზი, თირკმლის აბსცესი ან შარდის დრენაჟის ობსტრუქცია. კულტურის შედეგები უნდა გადაისინჯოს და ჩატარდეს გადაუდებელი ექოსკოპია.
პირველადი პარამეტრები
ცეფალექსინი: 50-100 მგ/კგ/დღეში პერორალურად დაყოფილი დოზა3-4 მიღებაზე, მაქსიმალური 1000 მგ/დოზა
ან
ცეფიქსიმი: 8 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 1-2 დაყოფილ დოზად
ან
ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 20-40 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 3 დაყოფილ დოზად; 25-45 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 2 დაყოფილ დოზად
მეტი ამოქსიცილინ/კლავულანატიდოზა ეხება ამოქსიცილინის კომპონენტს.
ან
ცეფუროქსიმი: 50-100 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით 6-8 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 9 გ/დღეში
ან
ცეფტრიაქსონი: 50-75 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად, გაყოფილი დოზებით ყოველ 12-24 საათში
ან
გენტამიცინი: 5-7.5 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 საათში
მეტი გენტამიცინიმოარგეთ დოზა შრატში გენტამიცინის დონეს. აწარმოეთ თირკმელების ფუნქციის მონიტორინგი მკურნალობის დროს.
ან
ამპიცილინიამპიცილინი: 50-200 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით 6 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 8 გ/დღეში
და
გენტამიცინი: 5-7.5 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 საათში
მეტი გენტამიცინიმოარგეთ დოზა შრატში გენტამიცინის დონეს. აწარმოეთ თირკმელების ფუნქციის მონიტორინგი მკურნალობის დროს.
ან
ამიკაცინი: 15-22.5 მგ / კგ ინტრავენურად ყოველ 24 საათში
მეტი ამიკაცინიმოარგეთ დოზა შრატში ამიკაცინის დონეს. აწარმოეთ თირკმელების ფუნქციის მონიტორინგი მკურნალობის დროს.
ან
ტობრამიცინი: 2-2,5 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად ყოველ 8 საათში ერთხელ
მეტი ტობრამიცინიდოზის კორექტირება შრატში ტობრამიცინის დონის მიხედვით. აწარმოეთ თირკმელების ფუნქციის მონიტორინგი მკურნალობის დროს.
დამხმარე მკურნალობა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ზოგიერთ პაციენტს შესაძლოა დასჭირდეს დამხმარე ტიპის მოვლა ინტრავენური სითხეებით და/ან სიცხის დამწევი საშუალებებით (მაგ. პარაცეტამოლი).
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: 10-15 მგ/კგ პერორალურად, ყოველ 4-6 საათში საჭიროებისამებრ, მაქსიმალური დოზა 75 მგ/კგ/დღეში
სოკოს საწინააღმდეგო თერაპია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
შესაძლოა საჭირო გახდეს იმუნოსუპრესირებულ პაციენტებში. სოკოს საწინააღმდეგო რეჟიმის შესარჩევად გაეცანით ადგილობრივ გაიდლაინებს.
პერორალური ან ინტრავენური ანტიბიოტიკები
გართულებული UTI არის ის, რომელიც ხდება ბავშვში, რომელსაც აქვს საშარდე გზების სტრუქტურული ან ფუნქციური დარღვევები. გართულებული საშარდე გზების ინფექციები ძირითადად მოიცავს ზედა საშარდე გზებს (პიელონეფრიტი) და არა ქვედა საშარდე გზებს.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction
ემპირიული თერაპიის არჩევანი ეფუძვნება გადატანილ ინფექციებს და მათთან დაკავშირებულ ანტიბიოტიკების მიმართ მგრძნობელობის მონაცემებს ბოლო 6 თვის განმავლობაში, ანტიბიოტიკების ზემოქმედებას ბოლო 30 დღის განმავლობაში და ლოკალურ ანტიმიკრობული რეზისტენტობის დამახასიათებელ სურათს.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
ცეფალექსინი ან ამოქსიცილინი/კლავულანატი შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც პირველი რიგის ორალური ანტიბიოტიკები (თუ ხელმისაწვდომია კულტურის შედეგები და ბაქტერიები მგრძნობიარეა)).[70]National Institute for Health and Care Excellence. Pyelonephritis (acute): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng111
თირკმლის ფონური დაავადების მქონე პაციენტებს, რომლებიც საჭიროებენ უფრო ფართო Pseudomonas და გრამ-უარყოფით დაფარვას და რომლებიც სისტემურად სტაბილურები არიან, მიეცით ფთორქინოლონი, მაგ. პერორალური ციპროფლოქსაცინი.[72]Jackson MA, Schutze GE; Committee On Infectious Diseases. The use of systemic and topical fluoroquinolones. Pediatrics. 2016 Nov;138(5):e20162706. https://pediatrics.aappublications.org/content/138/5/e20162706.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27940800?tool=bestpractice.com [73]Committee on Infectious Diseases. The use of systemic fluoroquinolones. Pediatrics. 2006 Sep;118(3):1287-92. https://pediatrics.aappublications.org/content/118/3/1287.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16951028?tool=bestpractice.com
ციპროფლოქსაცინი აქტიურია გაფართოებული სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას (ESBL) მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიების მიმართ, როგორიცაა Escherichia coli და AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიები, როგორიცაა Klebsiella სახეობები.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
სისტემურმა ფტორქინოლონებმა, როგორიცაა მოქსიფლოქსაცინი, შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული, უნარშემზღუდველი და პოტენციურად ხანგრძლივი ან შეუქცევადი გვერდითი მოვლენები. ეს მოიცავს, მაგრამ არ შემოიფარგლება მხოლოდ: ტენდიოპათია/მყესების გაწყვეტა; პერიფერიული ნეიროპათია; ართროპათია/ართრალგია; აორტის ანევრიზმა და დისექცია; გულის სარქვლის რეგურგიტაცია; დისგლიკემია; და ცენტრალური ნერვული სისტემის ეფექტები, მათ შორის კრუნჩხვები, დეპრესია, ფსიქოზი და სუიციდური აზრები და ქცევა.[74]Rusu A, Munteanu AC, Arbănași EM, et al. Overview of side-effects of antibacterial fluoroquinolones: new drugs versus old drugs, a step forward in the safety profile? Pharmaceutics. 2023 Mar 1;15(3):804. https://www.mdpi.com/1999-4923/15/3/804 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36986665?tool=bestpractice.com დანიშნულების შეზღუდვები ვრცელდება ფტორქინოლონების გამოყენებაზე და ეს შეზღუდვები შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის. ზოგადად, ფტორქინოლონები უნდა შეიზღუდოს, გამოყენებული იქნას მხოლოდ სერიოზული, სიცოცხლისათვის საშიში ბაქტერიული ინფექციებისას. ზოგიერთმა მარეგულირებელმა სააგენტომ შეიძლება ასევე გირჩიოს მათი გამოყენება მხოლოდ იმ სიტუაციებში, როდესაც სხვა ანტიბიოტიკები, რომლებიც ჩვეულებრივ რეკომენდებულია ინფექციისთვის, შეუსაბამოა (მაგ., რეზისტენტობა, უკუჩვენებები, მკურნალობის წარუმატებლობა, მიუწვდომლობა). ვარგისიანობის/მიზანშეწონილობის, უკუჩვენებებისა და სიფრთხილის ზომების შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის მიმართეთ თქვენს ადგილობრივ გაიდლაინებსა და წამლების ფორმულარს.
განიხილეთ ამპიცილინი პლუს გენტამიცინის პარენტერალური შეყვანის შესაძლებლობა, როგორც მეორე რიგის, თირკმლის ადრე არსებული სტრუქტურული დაავადების და თირკმლის ნორმალური ფუნქციის მქონე პაციენტებისთვის. ალტერნატიული ვარიანტები მოიცავს ცეფოტაქსიმს ან ცეფტრიაქსონს.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction ცეფალოსპორინების პერორალური და ინტრავენური ფორმები თანაბრად ეფექტური აღმოჩნდა.[75]Neuhaus TJ, Berger C, Buechner K, et al. Randomised trial of oral versus sequential intravenous/oral cephalosporins in children with pyelonephritis. Eur J Pediatr. 2008 Sep;167(9):1037-47. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18074149?tool=bestpractice.com
გენტამიცინი აქტიურია მრავალი ანტიბიოტიკებისადმი მდგრადი ბაქტერიების მიმართ, მათ შორის ESBL-ის მაპროდუცირებელი Enterobacterales, AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას მაპროდუცირებელი Enterobacterales და Pseudomonas aeruginosa რთულად სამკურნალო რეზისტენტობით.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
მიმართეთ სპეციალისტს ანტიბიოტიკის შესარჩევად პენიცილინის მიმართ ალერგიის მქონე პაციენტებში, რომლებსაც აღენიშნებათ იმუნოსუპრესია, თირკმელების ფუნქციის დარღვევა ან რომლებიც სათანადოდ ვერ პასუხობენ საწყის მკურნალობას. პენიცილინზე ალერგიული პაციენტების მკურნალობა დამოკიდებულია პაციენტის ასაკზე, წამლისმიერი ალერგიის ანამნეზზე და დაავადების სიმძიმეზე.
თირკმელების ფუნქციის დარღვევის დროს უნდა მოვერიდოთ ნიტროფურანტოინის გამოყენებას ბავშვებში. საწყის თერაპიაზე პასუხის არარსებობა შეიძლება მიუთითებდეს, რომ მიკროორგანიზმი არ არის მგრძნობიარე ანტიმიკრობული აგენტის მიმართ ან ვითარდება პიონეფროზი, თირკმლის აბსცესი ან შარდის დრენაჟის ობსტრუქცია. კულტურის შედეგები უნდა გადაისინჯოს და ჩატარდეს გადაუდებელი ექოსკოპია.
პირველადი პარამეტრები
ცეფალექსინი: 50-100 მგ/კგ/დღეში პერორალურად დაყოფილი დოზა3-4 მიღებაზე, მაქსიმალური 1000 მგ/დოზა
ან
ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 20-40 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 3 დაყოფილ დოზად; 25-45 მგ/კგ/დღე პერორალურად, მიცემული 2 დაყოფილ დოზად
მეტი ამოქსიცილინ/კლავულანატიდოზა ეხება ამოქსიცილინის კომპონენტს.
ან
ციპროფლოქსაცინი: 20-48 მგ/კგ/დღეში პერორალურად 2-ჯერ დღეში
მეორეული ვარიანტები
ამპიცილინიამპიცილინი: 50-200 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით 6 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 8 გ/დღეში
და
გენტამიცინი: 5-7.5 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 საათში
მეტი გენტამიცინიმოარგეთ დოზა შრატში გენტამიცინის დონეს. აწარმოეთ თირკმელების ფუნქციის მონიტორინგი მკურნალობის დროს.
ან
ცეფოტაქსიმი: 150-180 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით 8 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 8 გ/დღეში
ან
ცეფტრიაქსონი: 50-75 მგ/კგ/დღეში ინტრავენურად, გაყოფილი დოზებით ყოველ 12-24 საათში
დამხმარე მკურნალობა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ზოგიერთ პაციენტს შესაძლოა დასჭირდეს დამხმარე ტიპის მოვლა ინტრავენური სითხეებით და/ან სიცხის დამწევი საშუალებებით (მაგ. პარაცეტამოლი).
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: 10-15 მგ/კგ პერორალურად, ყოველ 4-6 საათში საჭიროებისამებრ, მაქსიმალური დოზა 75 მგ/კგ/დღეში
სოკოს საწინააღმდეგო თერაპია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
შესაძლოა საჭირო გახდეს იმუნოსუპრესირებულ პაციენტებში. სოკოს საწინააღმდეგო რეჟიმის შესარჩევად გაეცანით ადგილობრივ გაიდლაინებს.
განმეორებითი საშარდე გზების ინფექციები
განიხილეთ პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკების გამოყენება
მორეციდივე UTI განისაზღვრება ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი როგორც: მწვავე პიელონეფრიტის ≥2 ეპიზოდი, ან მწვავე პიელონეფრიტის 1 ეპიზოდი პლუს ცისტიტის მინიმუმ ერთი ეპიზოდი, ან ცისტიტის ≥3 ეპიზოდი.[4]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection in under 16s: diagnosis and management. Jul 2022 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng224
რეკურენტულ (განმეორებითი/მორეციდივე) UTI შეიძლება გამოწვეული იყოს გადაუჭრელი ინფექციით (თავდაპირველი მკურნალობა არაადეკვატურია საშარდე გზებში ბაქტერიების აღმოსაფხვრელად) ან მუდმივი ინფექციით (გამოწვეული საშარდე გზებში ბაქტერიების ხელახალი გაჩენით მუდმივი ინფექციის ადგილის გამო, რომელიც არ შეიძლება აღმოიფხვრას [მაგ. ინფიცირებული ქვები ან ფისტულები]). ერთი და იგივე პათოგენი მონაწილეობს თითოეულ რეკურენტულ ინფექციაში.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction
ამერიკის უროლოგიური ასოციაცია გვირჩევს ანტიბიოტიკების პროფილაქტიკას <1 წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის, რომლებსაც აქვთ ვეზიკოურეთრალური რეფლუქსი (VUR) და ფებრილური საშარდე ინფექციების ანამნეზი. ანტიბიოტიკოთერაპით პროფილაქტიკა ვეზიკულოურეთრული რეფლუქსის მქონე ≥1 წლის ბავშვებში გადაწყდება ინდივიდუალურად. გასათვალისწინებელია კლინიკური კონტექსტი, შარდის ბუშტის და ნაწლავის დისფუნქცია, პაციენტის ასაკი, ვეზიკულოურეთრული რეფლუქსის ხარისხი, მშობლების არჩევანი და ნაწიბურის არსებობა. პროფილაქტიკა რეკომენდირებულია როგორც რეფლუქსის, ასევე დისფუნქციის მქონე ბავშვებისთვის.[37]Peters CA, Skoog SJ, Arant BS Jr, et al; American Urological Association. Management and screening of primary vesicoureteral reflux in children: AUA guideline. 2017 [internet publication]. https://www.auanet.org/guidelines-and-quality/guidelines/vesicoureteral-reflux-guideline
პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკების კურსი შეიძლება განიხილებოდეს ბავშვებში, რომლებიც აღარ იყენებენ პამპერსს, აქვთ განმეორებითი ინფექციები და შარდის ბუშტის დისფუნქცია. პარალელურად ოპტიმალური უნდა იყოს შარდის ბუშტის და ნაწლავის მართვა.[19]Yang S, Chua ME, Bauer S, et al. Diagnosis and management of bladder bowel dysfunction in children with urinary tract infections: a position statement from the International Children's Continence Society. Pediatr Nephrol. 2018 Dec;33(12):2207-19. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28975420?tool=bestpractice.com
ანტიბიოტიკური პროფილაქტიკა გასათვალისწინებელია მძიმე უროლოგიური ანომალიის მქონე ბავშვებისთვისაც.[38]Robinson JL, Finlay JC, Lang ME, et al. Prophylactic antibiotics for children with recurrent urinary tract infections. Paediatr Child Health. 2015 Jan-Feb;20(1):45-51. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4333755 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25722643?tool=bestpractice.com
არ არსებობს საბოლოო დასკვნა, რომ პროფილაქიტკური ანტიბიოტიკები ამცირებს განმეორებითი ინფექციის ან თირკმელის დანაწიბურების რისკს ვეზიკოურეტერული რეფლუქსის მქონე ან არმქონე ბავშვებში.[76]Williams G, Craig JC. Long-term antibiotics for preventing recurrent urinary tract infection in children. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Apr 1;(4):CD001534.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD001534.pub4/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30932167?tool=bestpractice.com
[77]RIVUR Trial Investigators; Hoberman A, Greenfield SP, Mattoo TK, et al. Antimicrobial prophylaxis for children with vesicoureteral reflux. N Engl J Med. 2014 Jun 19;370(25):2367-76.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4137319
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24795142?tool=bestpractice.com
[78]Mattoo TK, Chesney RW, Greenfield SP, et al; RIVUR Trial Investigators. Renal scarring in the randomized intervention for children with vesicoureteral reflux (RIVUR) trial. Clin J Am Soc Nephrol. 2016 Jan 7;11(1):54-61.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4702233
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26555605?tool=bestpractice.com
[79]Williams G, Hodson EM, Craig JC. Interventions for primary vesicoureteric reflux. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Feb 20;(2):CD001532.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD001532.pub5/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30784039?tool=bestpractice.com
[ ]
How does antibiotic treatment compare with no treatment or placebo for preventing recurrent urinary tract infection (UTI) in children?/cca.html?targetUrl=https://www.cochranelibrary.com/cca/doi/10.1002/cca.2607/fullსწორი პასუხის ჩვენება
პროფილაქტიკისთვის შესაფერისი არჩევანია პირველი ან მეორე თაობის ცეფალოსპორინი (მაგ. ცეფალექსინი), ტრიმეტოპრიმი, სულფამეთოქსაზოლი, ტრიმეტოპრიმი/სულფამეთოქსაზოლი ან ნიტროფურანტოინი.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction [80]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection (recurrent): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng112 ნიტროფურანტოინი და ტრიმეთოპრიმი სასურველია იქ, სადაც შესაძლებელია.[1]European Association of Urology. Guidelines on paediatric urology. 2023 [internet publication]. https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/chapter/introduction
ტრიმეტოპრიმი/სულფამეთოქსაზოლი აქტიურია მრავალი ანტიბიოტიკებისადმი მდგრადი ბაქტერიების მიმართ, მათ შორის გაფართოებული სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას (ESBL) მაპროდუცირებელი ენტერობაქტერიების, როგორიცაა E coli და AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას წარმომქმნელი ენტერობაქტერიების, როგორიცაა Klebsiella სახეობები.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance ნიტროფურანტოინი აქტიურია ცისტიტის წინააღმდეგ, რომელიც გამოწვეულია ESBL-ის წარმომქმნელი Enterobacterales და AmpC-ბეტა-ლაქტამაზას წარმომქმნელი Enterobacterales-ით.[66]Tamma PD, Aitken SL, Bonomo RA, et al. IDSA guidance on the treatment of antimicrobial-resistant gram-negative infections: version 1.0. Jul 2023 [internet publication]. https://www.idsociety.org/practice-guideline/amr-guidance
იქ, სადაც შესაძლებელია, პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკის არჩევანი უნდა ეფუძვნებოდეს კულტურის და მგრძნობელობის უახლოეს შედეგებს. გამოყენებული პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკის როტაციამ შეიძლება გაზარდოს ანტიბიოტიკორეზისტენტობის რისკი. ერთ-ერთი მეტა ანალიზის გამოთვლის მიხედვით, გვხვდება ერთი მულტირეზისტენტული ინფექცია ყოველ 21 პაციენტზე, რომლებსაც უმკურნალეს ანტიბიოტიკური პროფილაქტიკით.[81]Selekman RE, Shapiro DJ, Boscardin J, et al. Uropathogen resistance and antibiotic prophylaxis: a meta-analysis. Pediatrics. 2018 Jul;142(1):e20180119. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6317567 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29954832?tool=bestpractice.com თუ ბავშვს პროფილაქტიკის მიღების დროს განუვითარდა მწვავე საშარდე გზების ინფექცია, უნდა დაინიშნოს სხვა ანტიბიოტიკი.[80]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection (recurrent): antimicrobial prescribing. Oct 2018 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng112
რეზისტენტობის რისკი იმატებს ანტიბიოტიკოთერაპიის ხანგრძლივობასთან ერთად. პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკების კურსი, როგორც წესი, გრძელდება 3-6 თვის განმავლობაში, რის შემდეგაც ხელახლა უნდა შეფასდეს მკურნალობა.[37]Peters CA, Skoog SJ, Arant BS Jr, et al; American Urological Association. Management and screening of primary vesicoureteral reflux in children: AUA guideline. 2017 [internet publication]. https://www.auanet.org/guidelines-and-quality/guidelines/vesicoureteral-reflux-guideline [38]Robinson JL, Finlay JC, Lang ME, et al. Prophylactic antibiotics for children with recurrent urinary tract infections. Paediatr Child Health. 2015 Jan-Feb;20(1):45-51. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4333755 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25722643?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ნიტროფურანტიონი: 1 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, დაძინებამდე
ან
ტრიმეტოპრიმი: 2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, დაძინებამდე
მეორეული ვარიანტები
ცეფალექსინი: 10-15 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ ძილის წინ
ან
ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ბავშვები ≥2 თვის ასაკიდან: 1-2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ ძილის წინ
მეტი ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლიდოზა მიეკუთვნება ტრიმეტოპრიმის კომპონენტს.
შარდის ბუშტისა და ნაწლავის ფუნქციის ოპტიმიზაცია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
საჭიროა ვუმკურნალოთ შარდის ბუშტისა და ნაწლავის დისფუნქციის ნებისმიერ ფორმას, რომელიც დაკავშირებულია მორეციდივე საშარდე გზების ინფექციებთან. შარდის ბუშტისა და ნაწლავის დისფუნქცია ზრდის მორეციდივე საშარდე გზების ინფექციის რისკს ორჯერ და გამრღვევი საშარდე გზების ინფექციის რისკს ბავშვებში, რომელთაც აღენიშნებათ ვეზიკოურეტერული რეფლუქსი.[25]Keren R, Shaikh N, Pohl H, et al. Risk factors for recurrent urinary tract infection and renal scarring. Pediatrics. 2015 Jul;136(1):e13-21. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4485012 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26055855?tool=bestpractice.com [27]Arlen AM, Alexander SE, Wald M, et al. Computer model predicting breakthrough febrile urinary tract infection in children with primary vesicoureteral reflux. J Pediatr Urol. 2016 Oct;12(5):288.e1-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27072485?tool=bestpractice.com ბავშვები და მათი აღმზრდელები ინფორმირებულნი უნდა იყვნენ სათანადო ჰიდრაციის და ტუალეტებზე ადვილად წვდომის შესახებ, დაგვიანებული მოშარდვის პრევენციის მიზნით.[4]National Institute for Health and Care Excellence. Urinary tract infection in under 16s: diagnosis and management. Jul 2022 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng224 ყაბზობა უნდა განიკურნოს შემდგომი ინფექციების თავიდან ასაცილებლად. განავლის გამოდევნას ოყნით და გამათხელებლებით უნდა მოყვეს შენარჩუნებითი თერაპია განავლის დამარბილებლებით, როგორიცაა პოლიეთილენის გლიკოლი.[19]Yang S, Chua ME, Bauer S, et al. Diagnosis and management of bladder bowel dysfunction in children with urinary tract infections: a position statement from the International Children's Continence Society. Pediatr Nephrol. 2018 Dec;33(12):2207-19. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28975420?tool=bestpractice.com შემანარჩუნებელი თერაპია შეიძლება თვეების ან წლების განმავლობაში იყოს საჭირო.
გაგზავნა უროლოგთან.
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ასევე რეკომენდებულია მაღალი ხარისხის ვეზიკოურეტერული რეფლუქსის ქირურგიული მკურნალობა მორეციდივე საშარდე გზების ინფექციების მქონე ბავშვებში, თუმცა ვეზიკოურეტერული რეფლუქსის ქირურგიული ან ენდოსკოპიური კორექციის დამატებითი უპირატესობა ანტიბიოტიკოთერაპიასთან შედარებით დაუდგენელია.[79]Williams G, Hodson EM, Craig JC. Interventions for primary vesicoureteric reflux. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Feb 20;(2):CD001532.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD001532.pub5/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30784039?tool=bestpractice.com
[82]Brandström P, Esbjörner E, Herthelius M, et al. The Swedish reflux trial in children: III. Urinary tract infection pattern. J Urol. 2010 Jul;184(1):286-91.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20488494?tool=bestpractice.com
[ ]
What are the effects of antibiotics with/without surgical implantation of ureters or endoscopic injection for children with primary vesicoureteric reflux?/cca.html?targetUrl=https://www.cochranelibrary.com/cca/doi/10.1002/cca.2617/fullსწორი პასუხის ჩვენება მიმართეთ უროლოგთან მე-4-5 ხარისხის ვეზიკოურეტერული რეფლუქსის ან მნიშვნელოვანი უროლოგიური ანომალიის მქონე ბავშვები.[38]Robinson JL, Finlay JC, Lang ME, et al. Prophylactic antibiotics for children with recurrent urinary tract infections. Paediatr Child Health. 2015 Jan-Feb;20(1):45-51.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4333755
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25722643?tool=bestpractice.com
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას