კვლევები
1-ად შესაკვეთი გამოკვლევები
იმუნოფერმენტული ანალიზი ან იმუნოფლუორესცენტული ანალიზი
ტესტი
სეროლოგიური დიაგნოზი მოიცავს IgM და IgG ანტისხეულებს 2 დონიან მიდგომას. პირველ ეტაპზე გამოიყენეთ მგრძნობელობის მქონე იმუნოფერმენტული ანალიზი ან იმუნოფლუორესცენტული ანალიზი. დადებითი ან ორაზროვანი პასუხის შემთხვევაში დიაგნოზი დაადასტურეთ ვესტერნ ბლოტის სტანდარტიზებული ანალიზით.[30][31] აშშ-ში, იმუნოფერმენტული ანალიზების გამოყენება ლაიმის დაავადების სეროლოგიური დიაგნოსტიკისთვის დამტკიცებულია სურსათისა და წამლის სააგენტოს მიერ. მისი შესრულება, მეორე ეტაპზე, შესაძლებელია ვესტერნ ბლოტის ნაცვლად.[31] ლაიმის დაავადების ადრეულ ეტაპზე (პირველი 4 კვირა), შეამოწმეთ როგორც IgM, ასევე IgG, ანტისხეულები მეორე დამადასტურებელ ეტაპზე.
თუ ენზიმშეკავშირებული იმუნოსორბენტული ანალიზი ან იმუნოფლუორესცენტული ანალიზით ნიმუში უარყოფითია, შემდგომი ტესტირება საჭირო აღარ არის. თუმცა, ლაიმის დაავადების ადრეული სტადიის სავარაუდო შემთხვევებში, როცა ენზიმშეკავშირებული იმუნოსორბენტული ანალიზი უარყოფითია, უნდა ჩატარდეს განმეორებითი სეროლოგიური ტესტები გამოჯანმრთელების ფაზის დროს (შრატის დაწყვილებული ნიმუშები)2 კვირაზე მეტი დროის შემდეგ. მაღალენდემურ რეგიონებში ფონური სეროპოზიტიურობა შეიძლება 4%-ს აჭარბებდეს.[30]
IgM-ის ბლოტ ანალიზი მხოლოდ ინფექციის პირველი თვის განმავლობაში გამოიყენება.[30]
ორივე, IgM და IgG ანტისხეულები თავდაპირველი მკურნალობის შემდეგ დიდი ხნის (თვეებიდან წლებამდე) განმავლობაში შეიძლება დარჩეს დადებითი.
დიდი ბრიტანეთის ჯანდაცვისა და ექიმთა დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტის გაიდლაინებით რეკომენდებულია, რომ თუ სიმპტომების დაწყებიდან 4 კვირის მანძილზე გაკეთებული ELISA ტესტი უარყოფითია, მაგრამ ეჭვი ლაიმის დაავადებაზე მაინც არსებობს, პირველი ELISA ტესტიდან 4-6 კვირაში უნდა გაკეთდეს განმეორებითი ELISA ტესტი. იმ პაციენტებში, რომელთაც ჰქონდათ უარყოფით ELISA ტესტი, მაგრამ ეჭვი ლაიმის დაავადებაზე მაინც არსებობს და სიმპტომები 12 ან მეტი კვირის მანძილზე გრძელდება, უნდა გაკეთდეს იმუნობლოტური ანალიზი.[32]
შედეგი
დადებითი
გასათვალისწინებელი კვლევები
ლაიმის მიმართ სპეციფიკური იმუნოგლობულინი M და იმუნოგლობულინი G (იმუნობლოტინგის ანალიზი)
ტესტი
იმუნოფერმენტული ანალიზის ან იმუნოფლუორესცენტული ანალიზის დადებითი ან საეჭვო შედეგების შემთხვევაში იმუნური ბლოტ (ვესტერნ-ბლოტ) ანალიზი უნდა გაკეთდეს ლაიმის სპეციფიკური იმუნოგლობულინი M და G ანტისხეულების განსასაზღვრად.[30] აშშ-ში, იმუნოფერმენტული ანალიზების გამოყენება ლაიმის დაავადების სეროლოგიური დიაგნოსტიკისთვის დამტკიცებულია სურსათისა და წამლის სააგენტოს მიერ. მისი შესრულება, მეორე ეტაპზე, შესაძლებელია ვესტერნ ბლოტის ნაცვლად.[31]
ლაიმის დაავადების ადრეულ ეტაპზე (პირველი 4 კვირა), ჩაატარეთ ტესტირება იმუნოგლობულინ M და G ანტისხეულებზე.[30]
დაავადების ადრეულ სტადიაზე სენსიტიურობა დაბალია, სპეციფიკურობა კი მაღალი.[30]
დისემინირებული ან შორსწასული ლაიმის დაავადების მქონე პაციენტებში გამოხატულია ძლიერი IgG საპასუხო რეაქცია Borrelia burgdorferi-ის ანტიგენების მიმართ.[30]
ორივე, IgM და IgG ანტისხეულები თავდაპირველი მკურნალობის შემდეგ დიდი ხნის (თვეებიდან წლებამდე) განმავლობაში შეიძლება დარჩეს დადებითი.
ლაიმის დაავადების მქონე ზოგიერთ პაციენტში შრატის ანტისხეულები შეიძლება პასიურად გადავიდეს თავზურგტვინის სითხეში; შესაბამისად, ნეირობორელიოზზე ეჭვის შემთხვევაში თავზურგტვინის სითხე და შრატი ერთსა და იმავე დღეს უნდა აიღოთ და გახსნათ იმუნოგლობულინი G-ის ჯამური კონცენტრაციის შესაბამისად. თუ თავზურგტვინის სითხის/შრატის იმუნოგლობულინი G-ის თანაფარდობა არის >1.0, ეს მიუთითებს ინტრათეკურად ანტისხეულების აქტიურ გამომუშავებაზე.[34] უფრო მაღალი სპეციფიკურობის მისაღწევად, თავზურგტვინის სითხე/შრატის ანტისხეულების ინდექსის თანაფარდობა >1.3 აღებულია ნეირობორელიოზის დიაგნოზის დამხმარე ზღვრულ მაჩვენებლად.[35]
შედეგი
დადებითი
კანის ბიოპტატის კულტურა
ტესტი
ბორელიაზე კულტურები იშვიათად ტარდება. კულტურა საჭიროებს სპეციალურ აგარს და ხანგრძლივ პერიოდს (8 კვირამდე ან მეტი), ამასთან, როგორც წესი, არ არის ხელმისაწვდომი.
როგორც წესი, ტარდება ბარბურ-სტონერი-კელის აგარზე.
დადებითი კულტურის შედეგი სავარაუდოა კანის ბიოფსიის ნიმუშებიდან აღებული მიგრირებადი ერითემის დაზიანებებიდან, მაგრამ ნაკლებად სავარაუდოა შრატისა და ცერებროსპინალური სითხის ნიმუშებით.[36] არსებობს მხოლოდ ერთეული ცნობები ერთობლივი სითხის ნიმუშების შესახებ, რომლებიც დადებით შედეგებს იძლევა.
შედეგი
დადებითი
პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქცია (PCR)
ტესტი
კანის და სხვა ქსოვილის ბიოფტატის პოლიმერაზას ჯაჭვური რეაქცია შეიძლება გამოვიყენოთ, როგორც დამხმარე ტესტი კონკრეტულ პაციენტებში დიაგნოზის დასადასტურებლად, როდესაც სეროლოგიური ტესტი დადებითია, თუმცა კლინიკური სურათი ატიპური. არ არის ფართოდ ხელმისაწვდომი და საჭიროებს რეფერალს სპეციალისტთან, ბიოფსიისათვის.
პოლიმერაზას ჯაჭვურ რეაქციაზე ვლინდება დადებითი შედეგები სინოვიურ სითხეში, ანტიბიოტიკების გამოყენებამდე.[35]
შედეგი
დადებითი
ელექტროკარდიოგრამა
ტესტი
ეკგ ნაჩვენებია მხოლოდ იმ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ გულის დაავადების ნიშნები და სიმპტომები, როგორიცაა ქოშინი, შეშუპება, ტკივილი გულმკერდის არეში, ფიბრილაცია, თავბრუსხვევა ან სინკოპე.[25]
ეკგ-ის ნიშნები, როგორც წესი, მოიცავს სხვადასხვა ხარისხის გარდამავალი ატრიოვენტრიკულური (AV) ბლოკადის მწვავე დაწყებას, გულის სწრაფად ცვალებადი სრული ბლოკადით.
შესაძლოა განვითარდეს წინაგულების და პარკუჭების არითმიები.
მიოპერიკარდიტი იშვიათად ვითარდება.
შედეგი
ატრიოვენტრიკულური ბლოკადა
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას