მიდგომა

შეფასება მოიცავს 4 ძირითად კომპონენტს:[26][27]

  1. ანამნეზი.

  2. გასინჯვა

  3. ფსიქოსოციალური შეფასება

  4. გამოკვლევები.

ანამნეზისა და ფიზიკური გამოკვლევის მგრძნობელობა დაბალია. ტკივილი მარჯვენა ფერდქვეშა, ეპიგასტრიული, მარჯვენა ან მარცხენა მხარეს და შუა ქვედა უბნებში შეიძლება სასარგებლო იყოს ჩართული ორგანოების იდენტიფიცირებისთვის.[28] ​ფიზიკური გამოკვლევა უნდა იყოს ინტეგრირებული ანამნეზთან და სხვა ინფორმაციასთან, რათა ფოკუსირება მოახდინოს დიაგნოსტიკური ძიებაზე, შესაძლო დიაგნოზებზე.

ტკივილი შეიძლება გამოწვეული იყოს ორგანოთა ნებისმიერი სისტემის დაზიანებით, მათ შორის შარდ-სასქესო, კუჭ-ნაწლავისა და გინეკოლოგიური სისტემები. მუცლის ქრონიკული ტკივილის ეტიოლოგია იმდენად მრავალმხრივია, რომ აღნიშნულ ტექსტში მხოლოდ ყველაზე ხშირი მიზეზები იქნება განხილული.

სიმპტომების შეფასება

მუცლის ღრუს ორგანოების პათოლოგიებით გამოწვეული ტკივილი, განსაკუთრებით წვრილი ნაწლავის შემთხვევაში, ზუსტი ლოკალიზაციის არ არის. მომნელებელი სისტემის უმეტესი ნაწილი აღიქმება მუცლის შუა ხაზზე, სიმეტრიული ინერვაციის გამო. გამონაკლისია ასწვრივი/დასწვრივი მსხვილი ნაწლავისა და ნაღვლის ბუშტის პათოლოგიები, რომლებიც შეიძლება იწვევდნენ ცალმხრივ ტკივილს (ცალმხრივი ინერვაციის გამო).

ტკივილის ადგილმდებარეობა და პაციენტის მიერ ანატომიის აღქმა ზოგჯერ გვეხმარება დიფერენციული დიაგნოზების დავიწროებასა და დიაგნოსტიკური შეფასების ფოკუსირებაში:

  • ეპიგასტრიუმის/მუცლის ზედა ნაწილის ტკივილი შეიძლება მიუთითებდეს საყლაპავის (მაგ. გასტროეზოფაგური რეფლუქსი), კუჭის (მაგ. გასტრიტი, გასტროპარეზი), თორმეტგოჯა ნაწლავის (მაგ. წყლული), ნაღვლის ბუშტის (მაგ. ქოლეცისტიტი) ან პანკრეასის (მაგ. პანკრეასი) პათოლოგიაზე.

  • მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილი შეიძლება მიუთითებდეს მსხვილი ნაწლავის ჩართულობაზე, ხოლო ლატერალიზაცია დაგვეხმარება გავარჩიოთ დასწვრივი/სიგმოიდური ნაწლავის (მაგ. მარცხენამხრივი დივერტიკულიტი), ასწვრივი/ბრმა ნაწლავის (მაგ. კრონის ილეოკოლიტი), ან ჭიანაწლავის (მაგ. აპენდიციტი) პათოლოგიები.

  • მენჯის ტკივილი შეიძლება მიუთითებდეს გინეკოლოგიურ პრობლემაზე (მაგ. საკვერცხის ცისტები, მენჯის ანთებითი დაავადება) ან მენჯის ქრონიკული ტკივილის სინდრომზე (მაგ. ინტერსტიციული ცისტიტი, ენდომეტრიოზი, შარდსადინრის სინდრომი ან მენჯის კუნთების ცვლილებები და დისფუნქცია).

  • თუ მაქსიმალური ტკივილის წერტილი ლოკალიზებულია მუცლის წინა მხარეს, შესაძლებელია საქმე გვქონდეს მუცლის კედლის ქრონიკულ ტკივილთან ან მუცლის კანის ნერვის მოყოლის სინდრომთან.[21][29]​​[30]

ლოკალიზებული ტკივილი ასევე შეიძლება შეგვხვდეს სპეციფიკურ ადგილებში, როგორიცაა თირკმელები, შარდსაწვეთები და საკვერცხეები, ან პერიტონეუმის ფოკალური გაღიზიანების წერტილი.

მდგომარეობის დამძიმებასთან და შემსუბუქებასთან დაკავშირებული ფაქტორები ასევე მინიშნებების სახით უნდა გამოვიყენოთ:

  • თუ ტკივილი უარესდება საკვების მიღებით (პოსტპრანდიული ტკივილი), შესაძლებელია გამოვლინდეს კუჭის წყლული, ქრონიკული პანკრეატიტი, ნაღვლოვანი კენჭები, მუცლის იშემია (ასევე ეწოდება მუცლის ანგინა) ან ფუნქციური დაავადებები, როგორიცაა გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი, გასტროპარეზი, ფუნქციური დისპეპსია ან პოსტპრანდიული დისტრესის სინდრომი (პოსტპრანდიული სისავსე).

  • თუ ტკივილი მსუბუქდება საკვების მიღების შემდეგ, სავარაუდოა თორმეტგოჯა ნაწლავის პეპტიკური წყლული.

  • თუ ტკივილი მსუბუქდება დეფეკაციით, შესაძლებელია გვქონდეს გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი.[31]

  • მენსტრუალურ ციკლთან დაკავშირებული ტკივილი მიუთითებს გინეკოლოგიურ პათოლოგიაზე. ენდომეტრიოზის დამატებითი სიმპტომებია დისპარეუნია, დისმენორეა, ტკივილი დეფეკაციისას და უშვილობა.[32]

  • ინტერსტიციულ ცისტიტზე მიუთითებს ტკივილი, რომელიც ასოცირებულია შარდის შეუკავებლობასთან და ხშირ შარდვასთან.[33]

  • თუ ტკივილი ლოკალიზებულია მუცლის წინა მხარეს და უარესდება ფიზიკური დატვირთვისას, სავარაუდოა მუცლის კედლის ქრონიკული ტკივილი ან მუცლის კანის ნერვის მოყოლის სინდრომი.[29][34]

კლინიცისტებმა უნდა ჩაატარონ ტკივილთან ასოცირებული სიმპტომების სკრინინგიც, მათ შორის:

  • ცხელება

  • შეციება

  • ღამის ოფლიანობა

  • გულისრევა და ღებინება

  • დიარეა

  • ყაბზობა

  • სისხლიანი განავალი[35]

  • ანემია[35]

  • მადის ან ნაწლავური მოქმედების ცვლილება

  • წონის კლება/მომატება.

სიმპტომების ხანგრძლივობა და სიხშირე წარმოადგენს სადიაგნოსტიკო კრიტერიუმების ნაწილს ყველაზე ფუნქციური GI დარღვევებისათვის. გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომისა და ფუნქციური დისპეფსიის დიაგნოსტიკური კრიტერიუმები მოიცავს სიმპტომების დაწყებას, სულ მცირე, 6 თვით ადრე დიაგნოზამდე და სიმპტომების არსებობას წინა 3 თვის განმავლობაში.[31][36]

გასინჯვა

ფიზიკალური გასინჯვა თავდაპირველად სასიცოცხლო ნიშნებზეა მიმართული. ცხელება, ტაქიკარდია, ტაქიპნოე და ჰიპოტენზია მიუთითებს მწვავე ავადმყოფობაზე, რომელიც დაუყოვნელივ შეფასებას საჭიროებს.

თავ-კისრის გასინჯვა გამოსადეგია მუცლის შიდა პათოლოგიის არასპეციფიკური ნიშნების გამოსავლენად, მათ შორის:

  • საფეთქლის კუნთების განლევა, ჩავარდნილი თვალები, გამოხატული ლავიწის ძვლები მიუთითებს წონის მნიშვნელოვან კლებაზე

  • მშრალი ლორწოვანი გარსები, სავარაუდოა სითხის მოცულობის შემცირება

  • იქტერული სკლერა, მიუთითებს ჰეპატობილიურ დაავადებაზე

  • ფერმკრთალი კონიუნქტივა, მიუთითებს ანემიაზე

პერიფერიული სისხლძარღვთა დაავადება ვარაუდია პულსის დაქვეითებით და შეიძლება თანაარსებობდეს ნაწლავის ან მეზენტერულ იშემიასთან. ტკივილი ღრმა ჩასუნთქვისას მიუთითებს გადაცემით ტკივილზე ფილტვებიდან ან ზედა მარჯვენა/ზედა მარცხენა კვადრანტიდან.

ხშირ შემთხვევაში, გასინჯვით მნიშვნელოვან ინფორმაციას ვერ ვიღებთ, თუმცა უკუცემითი ტკივილი, მუცლის დეფანსი ან პალპაციისას მტკივნეულობა საჭიროებს გადაუდებელ ყურადღებას. თუ ტკივილი ზუსტად ლოკალიზებულია მუცლის წინა მხარეს და დადებითია კარნეტის ნიშანი (ტკივილის/მტკივნეულობის გაძლიერება ხელახალი პალპაციისას მუცლის კუნთების შეკუმშვის ფონზე, მიუთითებს მუცლის კედლის დაზიანებაზე) შეიძლება განვასხვავოთ მუცლის კედლის პრობლემით გამოწვეული და მუცლის ღრუს შიდა პათოლოგიით განპირობებული ტკივილი.[21][29][30]

დეტალური შეფასების ნაწილია ფრთხილი რექტული გასინჯვა და მენჯის გასინჯვა. ფონური დაავადების პროცესების შესახებ დამატებით მინიშნებას წარმოადგენს სისხლდენა, დიარეა, გამონადენი/ლორწო, მტკივნეულობა, რექტული წარმონაქმნები ან ობსტრუქცია. თუ მენჯის/მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილი ქალს აწუხებს, უნდა განვიხილოთ გინეკოლოგიური გასინჯვის საკითხიც.

გასინჯვისას უნდა შეფასდეს კანი და პირის ღრუ, რათა გამოვავლინოთ არასპეციფიკური ნიშნები: წყლულები, ვეზიკულები, ანგიომატა, სისხლდენა ან დაჟეჟილობა ან სპეციფიკური დაზიანებები (კვანძოვანი ერითემა).

მენჯის სარტყელი, წელი და გულმკერდი (ნეკნები და ხერხემალი) უნდა გაისინჯოს, რადგანაც შესაძლოა გამოვლინდეს მინიშნებები იმ სიმპტომების შესახებ, რომლებიც არასწორად მივაკუთვნეთ მუცლის ორგანოებს.

ფსიქოსოციალური შეფასება

ასოციაცია მუცლის ქრონიკულ ტკივილსა და PTSD-ს, ძალადობის, სომატიზაციის, შფოთვისა და დეპრესიის ისტორიას შორის კარგად არის ცნობილი.​[37]​​​[38] ასევე, ოჯახური ურთიერთობები შეიძლება მნიშვნელოვანი ფაქტორი იყოს ტკივილთან დაკავშირებული ქმედუუნარობის შეფასებისას, განსაკუთრებით ბავშვებსა და მოზარდებში.[39] ფსიქოსოციალური ფაქტორების შეფასება დაგვეხმარება არასაჭირო გამოკვლევების შესამცირებლად, მართვის სწორი გეგმის შესამუშავებლად და მკურნალობის გამოსავლის შესაცვლელად.

ქრონიკულმა ტკივილმა შეიძლება გამოიწვიოს აფექტური აშლილობა, ისევე, როგორც აფექტური აშლილობა შეიძლება იყოს ქრონიკული ტკივილის ხელშემწყობი ფაქტორი. ფსიქიკური მდგომარეობის აშლილობის მიხედვით ვარირებს კლინიკური გამოვლინება, სიმპტომთა სიმძიმე და მკურნალობაზე პასუხი.[40]

სიმპტომების ცვალებადობა და ფსიქიკური მდგომარეობა მუდმივი დაკვირვების ქვეშ უნდა იყოს.

კვლევები

არ არსებობს სპეციფიკური ალგორითმები მუცლის ქრონიკული ტკივილის დიაგნოსტიკური გამოკვლევების შესახებ. შესაბამისი კვლევები უნდა შეირჩეს ანამნეზის და გასინჯვის მიხედვით, ინდივიდუალური შემთხვევებისათვის. საგანგაშო სიმპტომების არარსებობის შემთხვევაში, გამოიყენება ლაბორატორიული და რადიოლოგიური კვლევები კონსერვატული, ხარჯთეფექტური მიდგომით.

ლაბორატორული გამოკვლევები

პაციენტს უნდა ვკითხოთ წარსულში ჩატარებული გამოკვლევების შესახებ, რადგანაც სიმპტომები ხშირად ქრონიკულია და მრავალ პაციენტს უკვე ჩატარებული ექნება შესაბამისი ტესტები. არსებული ინფორმაცია შეიძლება ხელმისაწვდომი იყოს განხილვისათვის.

სტანდარტული ლაბორატორიული ტესტებია:

  • სისხლის საერთო ანალიზი ლეიკოციტური ფორმულით, ინფექციის ან ანემიის სკრინინგის მიზნით.[35] თრომბოციტების რაოდენობა და ედსი შეიძლება მიუთითებდეს ანთებით პროცესზე.

  • შრატში ელექტროლიტები, გლუკოზა, კრეატინინი და შარდოვანა, მეტაბოლური მიზეზების დასადგენად.

  • ღვიძლის ფუნქციური სინჯები, ლიპაზა და ამილაზა, განსაკუთრებით მუცლის ზედა ნაწილის ტკივილის შემთხვევაში.

  • შარდის ანალიზი და შარდის კულტურა შესაძლოა დაგვეხმაროს საშარდე გზების ინფექციის და ინტერსტიციული ცისტიტის გამორიცხვაში.[33]

ინდივიდუალური შემთხვევის მიხედვით განისაზღვრება დამატებითი ლაბორატორიული ტესტები, როგორიცაა:

  • განავლის ტესტები კულტურაზზე, კვერცხებსა დაპარაზიტებზე და გიარდიას ანტიგენებზე უნდა ჩატარდეს, თუ ბაქტერიულ, პარაზიტულ ან პროტოზოულ მუცლის ტკივილზე გვაქვს ეჭვი.

  • ფეკალური კალპროტექტინის ტესტირება არის ვალიდური, არაინვაზიური ბიომარკერი, რომელიც შეიძლება იყოს გამოსადეგი ნაწლავის ანთებითი დაავადების (IBD) და არა-IBD პირობების (მათ შორის გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომის) განსხვავება მოზრდილებში და ბავშვებში. ეს საშუალებას გაძლევთ შეაფასოთ ნაწლავის ანთების სიმძიმე და მიმდინარეობა.[41][42]

  • ორსულობის ტესტი შრატზე ან შარდზე: აღნიშნული ტესტი უნდა გაკეთდეს რადიოლოგიურ ან ენდოსკოპიურ გამოკვლევებამდე.

  • სეროლოგიური ტესტირება Helicobacter pylori-ზე პაციენტებში კუჭ-ნაწლავის ზედა ნაწილის სიმპტომებით, მათ შორის კუჭის ადრეული ავსება და ეპიგასტრიკლი დისკომფორტი (ანუ დისპეფსიური სიმპტომები).

  • ცელიაკიის შესაძლო შემთხვევაში სეროლოგიური ტესტირება გულისხმობს იმუნოგლობულინ A-ქსოვილოვანი ტრანსგლუტამინაზას, იმუნოგლობულინ G-ქსოვილოვანი ტრანსგლუტამინაზას, IgG-დეამიდაციური გლიადინის პეპტიდებისა და ენდომიზიული ანტისხეულების განსაზღვრას.[43]

  • საშოს ნაცხი, პროსტატის სპეციფიკური ანტიგენი და შარდის ციტოლოგია გარკვეულ შემთხვევებში შეიძლება დაგეხმაროთ მენჯის და მუცლის ქვედა ნაწილების ტკივილის შემთხვევაში.

  • კოლორექტალური კიბოს შეფასება: აშშ-ისა და დიდი ბრიტანეთის გაიდლაინები იუწყებიან რისკის ზღურბლებს სიმპტომური პაციენტების ტესტირებისთვის.[44][45]​​​​​​[46] აშშ-ის გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევს 50 წლამდე ასაკის მოზრდილებს, რომლებსაც აქვთ კოლორექტალური სისხლდენის სიმპტომები, გაიარონ კოლონოსკოპია ან შეფასება, რომელიც საკმარისია სისხლდენის მიზეზის დასადგენად.[44]​ გაერთიანებული სამეფოს გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევს გარკვეულ რაოდენობრივ ფეკალურ იმუნოქიმიურ ტესტებს (FITs) მოზრდილებში საეჭვო კოლორექტალური კიბოს მიმართ რეფერირებას:[45][46]

    • 40 წელზე უფროსი ასაკის წონაში აუხსნელი დაკლებით და მუცლის ტკივილით

    • 50 წლამდე ასაკის რექტალური სისხლდენა და აუხსნელი მუცლის ტკივილი

    • 40 წელზე მეტი ასაკის პაციენტი აუხსნელი წონაში დაკლებით და მუცლის ტკივილით.

იხილეთ გაიდლაინები ნიშნების და/ან სიმპტომების ამომწურავი ჩამონათვალისთვის, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიოს კოლორექტალური კიბოს შეფასება.[44][45][46]​​

ენდოსკოპია

განიხილება 50 წელზე უფროსი ასაკის ნებისმიერი პაციენტისთვის მუცლის ქრონიკული ტკივილით და ნაჩვენებია ზოგიერთ პაციენტში, რომელსაც აქვს მითითებული თანმხლები სიმპტომები.

  • კოლონოსკოპია (და/ან FIT) ნაჩვენებია კოლორექტალური კიბოს საეჭვო პაციენტში. იხილეთ გაიდლაინები კოლორექტალური კიბოს დამახასიათებელი ნიშნების და/ან სიმპტომების ამომწურავი ჩამონათვალისთვის.[44][45][46]

  • ზედა გასტროინტესტინური ენდოსკოპია ნაჩვენებია იმ შემთხვევაში, თუ ტკივილი ლოკალიზებულია ზედა მუცელში, განსაკუთრებით თუ ვლინდება კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის სიმპტომები (ადრეული დანაყრება, გულისრევა, ღებინება) ან ეჭვია ცელიაკიაზე.[43]

  • გაერთიანებული სამეფოს ჯანმრთელობისა და ზრუნვის ბრწყინვალების ეროვნული ინსტიტუტი (NICE) რეკომენდაციას უწევს, რომ 55 წელზე მეტი ასაკის პაციენტებს, რომლებსაც აქვთ ტკივილი მუცლის ზედა ნაწილში და წონაში კლებულობენ, გადაუდებელი ზედა ენდოსკოპია (2 კვირის განმავლობაში).[45] 55 წელზე მეტი ასაკის პირებს, რომლებსაც აქვთ ტკივილი მუცლის ზედა ნაწილში, თრომბოციტების მომატებული რაოდენობის ან დაბალი ჰემოგლობინის ან გულისრევისა და ღებინების დროს, უნდა ჩაუტარდეთ არასასწრაფო ზედა ენდოსკოპია.[45]

გამოსახულების მიღება

შემდგომი გამოკვლევები კლინიკურ მონაცემებზეა დამოკიდებული.

  • მუცლის ზედა ულტრაბგერითი და/ან მუცლის CT შეიძლება იყოს ნაჩვენები RUQ-ის ან ეპიგასტრიკული ტკივილის შესაფასებლად, განსაკუთრებით თუ აღმოჩენილია ღვიძლის ან პანკრეასის ფერმენტების მომატებული დონე.[47][48]

  • მენჯის მუცლის ღრუს ულტრაბგერა და ტრანსვაგინალური და/ან ტრანსრექტალური ულტრაბგერა ნაჩვენებია მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილის შესაფასებლად.​[49] დიდი ბრიტანეთის გაიდლაინების მიხედვით ქალებს, რომლებსაც აქვთ შრატში Ca125-ის დონე ≥35 IU / მლ, უნდა ჩაუტარდეთ მუცლის და მენჯის ულტრაბგერითი სკანირება.[45]

  • CT სკანირება და/ან MRI დაგეხმარებათ შეაფასოს გაფართოებული ნაწლავის მარყუჟები; გამორიცხეთ ნაწლავის ნაწილობრივი გაუვალობა; მუცლის სხვა ორგანოებში (მაგალითად, პანკრეასი, ღვიძლი, თირკმელები) დარღვევების აღმოჩენა; ანთებითი პროცესების იდენტიფიცირება (მაგ., ნაწლავის ანთებითი დაავადება, დივერტიკულიტი, აბსცესები); გამოიკვლიეთ რეტროპერიტონეალური ან მენჯის მასები; და დაადგინეთ თანდაყოლილი ანატომიური დარღვევები (მაგ., თორმეტგოჯა ნაწლავის დუბლიკაციების კისტა).[50][51] გადაუდებელი კომპიუტერული ტომოგრაფია (2 კვირის განმავლობაში) უნდა ჩატარდეს 60 წლის და მეტი ასაკის პაციენტებში მუცლის ტკივილით და წონის კლებით, პანკრეასის კიბოს შესაფასებლად. თუ გადაუდებელი კომპიუტერული ტომოგრაფი მიუწვდომელია, უნდა გაკეთდეს გადაუდებელი ულტრაბგერითი სკანირება.[45]​​

  • მუცლის ღრუს ულტრაბგერითი შეიძლება გამოყენებულ იქნას ნაწლავებსა და მუცლის კედელს შორის პოსტოპერაციული ადჰეზიების არსებობის დასადგენად.[52]​ MRI შეიძლება გამოყენებულ იქნას ნაწლავებს შორის ადჰეზიების ვიზუალიზაციისთვის; თუმცა, არსებობს ადჰეზიების ზედმეტად დიაგნოსტიკის ტენდენცია.[52] არ არის საკმარისი მტკიცებულება CT-ის, როგორც ადჰეზიების სადიაგნოსტიკო მეთოდის გამოსაყენებლად.[52] კუჭის დაცლის გამოკვლევა შესაძლოა ჩატარდეს გასტროპარეზის შესაბამისი სიმპტომების მქონე პაციენტში.[53]

ქირურგიული ჩარევა

  • მუცლის ლაპაროსკოპია შეიძლება ჩაითვალოს შესაბამის პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ ქრონიკული მუცლის ტკივილი, რომლებშიც ორგანული ეტიოლოგია არის ეჭვი. დიაგნოსტიკური ლაპაროსკოპია შეიძლება გამოყენებულ იქნას ორგანული მიზეზების იდენტიფიცირებისთვის, როგორიცაა ნაწლავის ადჰეზიები, შიდა თიაქარი, გადიდებული მეზენტერული ლიმფური კვანძები, ენდომეტრიოზი და ქრონიკული აპენდიციტი.[54]

კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ფუნქციური დაავადებები

თუ ყველა გამოკვლევა უარყოფითია, სავარაუდო დიაგნოზი არის კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ფუნქციური დარღვევა (FGID), რომელსაც ამჟამად ასევე უწოდებენ ნაწლავ-ტვინის ურთიერთქმედების დარღვევას (DGBI).[55]​ სპეციფიკური ფუნქციური დარღვევების დიაგნოზი დამოკიდებულია მუცლის ტკივილის არსებობასა და მახასიათებლებზე და დამატებით ასოცირებულ სიმპტომებზე. გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი და ფუნქციური დისპეფსია მოზრდილებში მუცლის ქრონიკული ტკივილის ხშირი მიზეზებია.[12]

​თუ მუცლის ტკივილი არსებობს, ნაწლავის სხვა სიმპტომების ან ნაწლავის სენსორულ-მოტორული დარღვევებისგან დამოუკიდებლად, შესაძლებელია დიაგნოსტიკა ცენტრალურად გადაცემით გამოწვეული მუცლის ტკივილის სინდრომი (CAPS).[25] დიაგნოზი არის კლინიკური და ახასიათებს ტკივილის ძლიერი ცენტრალური კომპონენტი, რომელიც არ აიხსნება სხვა სტრუქტურული ან ფუნქციური კუჭ-ნაწლავის დარღვევით ან სხვა სამედიცინო პირობებით.[25] ითვლება, რომ CAPS (ადრე ეწოდებოდა მუცლის ფუნქციური ტკივილის სინდრომი) გამოწვეულია ცენტრალური სენსიბილიზაციის შედეგად, ტკივილის სიგნალების დეზინჰიბირებით, ვიდრე გაზრდილი აფერენტული აგზნებადობა.[25]

CAPS-ით გამოწვეული ტკივილი ხშირად მუცლის არეშია და არა მენჯის არეში და არ არის დაკავშირებული საკვების მიღებასთან ან დეფეკაციასთან. მუცლის ტკივილი არის მორეციდივე, უწყვეტი ან თითქმის უწყვეტი, დაკავშირებულია ყოველდღიური აქტივობების დაკარგვასთან და უნდა იყოს მინიმუმ 6 თვით ადრე დიაგნოზამდე.[25]

ნარკოტიკული ნაწლავის სინდრომი, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ტკივილის ცენტრალიზებული დარღვევების კიდევ ერთი ერთეული, ეხება ოპიოიდებით გამოწვეულ GI ჰიპერალგეზიას. მას ახასიათებს მუცლის ტკივილის პარადოქსული მატება ნარკოტიკული საშუალებების მუდმივი ან მზარდი დოზებით.[25][56]

​სხვა ფუნქციური კუჭ-ნაწლავის დარღვევების მსგავსად, CAPS და ნარკოტიკული ნაწლავის სინდრომი არ შეიძლება აიხსნას სტრუქტურული ან მეტაბოლური დარღვევებით და ითვლება, რომ ისინი შეიძლება გამოწვეული იყოს ტკივილის აღქმისა და ტკივილის მოდულაციის სქემების შეცვლით.[25][57]

მნიშვნელოვანია იმის აღიარება, რომ FGID/DGBI ან CAPS შეიძლება იყოს და თანაარსებობდეს პაციენტებში ცნობილი ორგანული კუჭ-ნაწლავის დაავადებებით, როგორიცაა მშვიდი IBD ან ცელიაკია. ამ პირობებში ფუნქციური კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სიმპტომების იდენტიფიცირება და მართვა შეიძლება სასარგებლო იყოს შესაბამისი მკურნალობის და არასაჭირო დიაგნოსტიკური ტესტებისა და მკურნალობის თავიდან ასაცილებლად.[58]


ვენიპუნქტურა და ფლებოტომია - ანიმაციური დემონსტრაცია
ვენიპუნქტურა და ფლებოტომია - ანიმაციური დემონსტრაცია

როგორ ავიღოთ ვენური სისხლის ნიმუში ანტეკუბიტალური ფოსოდან ვაკუუმის ნემსის გამოყენებით.


ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას