ანამნეზი და გასინჯვა

ენდეთ მითითებებს

ebpracticenet პრიორიტეტი მიანიჭეთ ჩამოთვლილ ადგილობრივ გაიდლაინებს:

Convulsies bij kinderen en volwassenenავტორი: Werkgroep Ontwikkeling Richtlijnen Eerste Lijn (Worel)ბოლო გამოქვეყნება: 2020Convulsions chez l’enfant et l’adulteავტორი: Groupe de Travail Développement de recommmandations de première ligneბოლო გამოქვეყნება: 2020

ძირითადი დიაგნოსტიკური ფაქტორები

ხშირი

მთავარი რისკფაქტორები ოჯახურ ანამნეზს, ცენტრალური ნერვული სისტემის (ცნს) გადატანილ ინფექციას ან ტრავმას, ასევე გულყრის წინა ეპიზოდებს მოიცავს.

გამოკვლევისას ფოკალური დეფიციტები შესაძლოა სტრუქტურული დაზიანებით იყოს გამოწვეული, რაც სიმპტომური ეპილეფსიით გამოიხატება.

ეპილეფსიის ტიპის შესახებ ინფორმაციას გულყრამდე ან მის შემდეგ გამოვლენილი სპეციფიკური და სტერეოტიპული ნევროლოგიური სიმპტომები გვაწვდის.

გამაფრთხილებელი შეგრძნება ან შეგრძნებების თანმიმდევრობა სავარაუდოდ კეროვანი ეპილეფსიაზე, ყველაზე ხშირად კი საფეთქლის წილიდან მომდინარეობაზე მიუთითებს.

ხშირად პაციენტებს აურის აღწერა უჭირთ.

სხეულის ერთ მხარეს პოსტიქტალური დამბლა ან სისუსტე კეროვან ეპილეფსიაზე მიუთითებს და, ჩვეულებრივ, იმაზე მიანიშნებს, რომ გულყრის ცენტრი დეფიციტის საწინააღმდეგო მხარეს ლოკალიზდება.

პოსტიქტალური აფაზია შესაძლოა კეროვანი გულყრების დროსაც განვითარდეს, რაც დომინანტ ნახევარსფეროში მეტყველების ცენტრებს მოიცავს.

ვლინდება ცენტრალური ნერვული სისტემის ინფექციით გამოწვეული კრუნჩხვის მქონე პაციენტებში.

სხვა დიაგნოსტიკური ფაქტორები

იშვიათი

ზოგიერთი ფიზიკური ნიშანი (ნერვ-კუნთოვანი გამოვლინებები) შესაძლოა ფონურ ნევროლოგიურ დაავადებაზე მიუთითებდეს, რაც გულყრებთანაა დაკავშირებული. მაგალითად, იფანის ფურცლის მსგავსი ლაქების, შაგრენის ზოლების, სახის ანგიოფიბრომების და/ან ფრჩხილთან ახლოს მდებარე ფიბრომის არსებობა ხშირად ტუბეროზულ სკლეროზზე მიუთითებს. Café au lait (რძიანი ყავის) ლაქები, იღლიაში ჭორფლის მსგავსი ლაქების წარმოქმნა და/ან ფიბრომები ნეიროფიბრომატოზის არსებობაზე მიუთითებს.

რისკფაქტორები

ძლიერი

გენერალიზებული ტონურ-კლონური კრუნჩხვების დროს გენერალიზებული ეპილეფსიის გამო, დადებითი ოჯახური ისტორია მჭიდროდ არის დაკავშირებული კრუნჩხვების განვითარებასთან. ეს სავარაუდოდ გამოწვეულია მუტაციების გადაცემით გენებზე, რომლებიც კოდირებენ სხვადასხვა იონურ არხებს და/ან რეცეპტორებს, რომლებიც მონაწილეობენ ნერვულ სიგნალიზაციაში.[12][13]​​​

ნებისმიერი ძირითადი ცნს-ის დაავადება (მაგ. ენცეფალიტი, მენინგიტი, ნეიროცისტიცერკოზი) ზრდის კრუნჩხვების რისკს. ეს დაავადებები ეპილეფსიის ძირითადი მიზეზია დაბალი და საშუალო შემოსავლის მქონე ქვეყნებში.[10][17]

თავის ნებისმიერი ტრავმა, რომელიც ცნობიერების ხანგრძლივ დაკარგვას იწვევს ან გამჭოლია, მოგვიანებით გულყრების განვითარების რისკს ზრდის.[10][18]

ცენტრალური ნერვული სისტემის დაზიანებები, როგორიცაა სიმსივნე და სისხლძარღვთა მალფორმაციები, დაკავშირებულია კრუნჩხვების გაზრდილ რისკთან.[19][20]

ინსულტი არის ეპილეფსიის ყველაზე გავრცელებული თავიდან აცილებადი მიზეზი მოზრდილებში მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებში.[10]

ანტენატალური ან პერინატალური დაზიანება ტვინის არის ეპილეფსიის ძირითადი მიზეზი განსაკუთრებით დაბალი და საშუალო შემოსავლის მქონე ქვეყნებში.[10]

ეპილეფსიის გავრცელება უფრო მაღალია ინტელექტუალური შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანებში, ვიდრე ზოგადად პოპულაციაში.[21]

აივ-ით დაავადებულ პაციენტებს აღენიშნებათ კრუნჩხვების და ეპილეფსიის უფრო მეტი გავრცელება და სიხშირე, ვიდრე საერთო პოპულაციაში, ასევე უფრო მაღალია სიკვდილიანობა.[22]

ზოგ შემთხვევაში, შესაძლოა წარსულში გადატანილ გულყრის დიაგნოსტირება არასწორად მოხდა, შესაბამისად, წარსულში განვითარებული პოტენციური გულყრის ნებისმიერი შემთხვევის შესახებ გამოკითხვა ძალიან მნიშვნელოვანია.

სუსტი

ალკოჰოლის ან გარკვეული აკრძალული ნივთიერების მოხმარება ზრდის პროვოცირებული ან არაპროვოცირებული გულყრის რისკს. კოკაინი, ამფეტამინები, ჰეროინი, ფენციკლიდინი და გამა-ჰიდროქსიბუტირინის მჟავა ჩართული იყო.[23]

ნაადრევად დაბადებულ ბავშვებს აქვთ ეპილეფსიის განვითარების რისკი მოგვიანებით ცხოვრებაში, სავარაუდოდ პერივენტრიკულური სისხლდენის გაზრდილი სიხშირის გამო.​​[24][25]

პაციენტებს მორეციდივე ან ატიპიური ფებრილური კრუნჩხვით (როგორიცაა 15 წუთზე მეტი ხანგრძლივობით და/ან ფოკუსური კრუნჩხვები) შეიძლება ჰქონდეთ გენერალიზებული ტონურ-კლონური კრუნჩხვების გაზრდილი რისკი მოგვიანებით ასაკში.​​[26][27]

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას