მკურნალობის ალგორითმი

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება

მწვავე

ასიმპტომური დოკუმენტირებული ინფექცია

1-ლი რიგის – დაკვირვება

Back
მწვავე
|
ასიმპტომური დოკუმენტირებული ინფექცია
1-ლი რიგის – 

დაკვირვება

ანტიმიკრობული თერაპია საჭირო არ არის, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც პარაზიტები ჩანს სისხლის თხელ ნაცხზე 1 თვეზე ხანგრძლივად. პარაზიტემიის მონიტორინგი პოლიმერაზას ჯაჭვური რეაქციის (PCR) გამოყენებით არ არის მოწოდებული უსიმპტომო იმუნოკომპეტენტურ მასპინძლებში.[31]

მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის დაავადება

1-ლი რიგის – პერორალური ანტიმიკრობული თერაპია

Back
მწვავე
|
მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის დაავადება
1-ლი რიგის – 

პერორალური ანტიმიკრობული თერაპია

პაციენტები ძირითადად იმუნოკომპეტენტურები არიან, აღენიშნებათ მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის სიმპტომები, აქვთ <4% პარაზიტემია, შეუძლიათ დამოუკიდებლად გადაადგილება და არ საჭიროებენ ჰოსპიტალიზაციას.[31]

აზითრომიცინი პლუს ატოვაქინი არის პირველი რიგის მკურნალობის სასურველი ვარიანტი, რადგან ის კლინიკურად ეფექტურია და ხასიათდება კარგი ამტანობით პაციენტების მხრიდან. აზითრომიცინი მცირედ ზრდის პილორული სტენოზის რისკს 6 კვირამდე ასაკის ჩვილებში და ამიტომ სიფრთხილით უნდა იყოს გამოყენებული ამ ჯგუფში.[6][31]

კლინდამიცინი პლუს ქინინი არის ალტერნატიული ვარიანტი. ეს კომბინაცია ნაკლებად სასურველია, რადგან ის ხშირად ასოცირდება არასასურველ ეფექტებთან, როგორიცაა ტინიტუსი, თავბრუსხვევა და კუჭ-ნაწლავის პრობლემები. თუმცა, შეიძლება განვიხილოთ მისი გამოყენება, როდესაც აზითრომიცინი პლიუს ატოვაქინის მიმართ აღინიშნება ამტანობის პრობლემა ან ისინი ხელმისაწვდომი არ არის. კლინდამიცინი პლუს ქინინი სასურველია, როდესაც პარაზიტემია და სიმპტომები ვერ მცირდება ატოვაქინი პლუს აზითრომიცინის დაწყების შემდეგ.[6][31]

მკურნალობის კურსის ხანგრძლივობა 7-დან 10 დღეს შეადგენს. იმუნოდეფიციტის მქონე პაციენტებში მკურნალობის ხანგრძლივობა შეიძლება ასევე გაგრძელდეს მინიმუმ 6 კვირამდე. კლინიკური გაუმჯობესება ჩვეულებრივ მკურნალობის დაწყებიდან რამდენიმე დღეში იწყება. ცხელება და პარაზიტები სისხლის ნაცხზე ჩვეულებრივ ლაგდება ერთი კვირის ფარგლებში. მწვავე დაავადების მკურნალობისას რეკომენდებულია პარაზიტემიის მონიტორინგი პერიფერიული სისხლის ნაცხის გამოყენებით; თუმცა, ტესტირება არ არის რეკომენდებული სიმპტომების კუპირების შემდეგ. დაღლილობა და დაბალი ხარისხის პარაზიტემია შეიძლება გაგრძელდეს მკურნალობის შემდეგ კვირების ან თვეების განმავლობაში. ამ პაციენტებში ხშირად არ არის საჭირო შემდგომი მონიტორინგი და მკურნალობა, ვინაიდან რეციდივი იშვიათია.[6][31]

პირველადი პარამეტრები

აზიტრომიცინი: ბავშვები: 10 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ (მაქსიმუმი 500 მგ/დოზაზე), რასაც მოსდევს 5 მგ/კგ დღეში ერთხელ (მაქსიმუმი 250 მგ/დოზაზე); მოზრდილები: 500 მგ პერორალურად პირველ დღეს, რასაც მოსდევს 250 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

და

ატოვაკონი: ბავშვები: 20 მგ/კგ პერორალურად დღეში ორჯერ, მაქსიმუმი 750 მგ/დოზაზე; მოზრდილები: 750 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

მეორეული ვარიანტები

კლინდამიცინი: ბავშვები: 7-10 მგ/კგ პერორალურად სამი-ოთხჯერ დღეში, მაქსიმუმი 600 მგ/დოზაზე; მოზრდილები: 600 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში

და

ქინინის სულფატი: ბავშვები: 8 მგ/კგ პერორალურად სამჯერ დღეში, მაქსიმუმ 650 მგ/დოზა; მოზრდილები: 650 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში

მწვავე მძიმე დაავადება

1-ლი რიგის – პერორალური და პარენტერული ანტიმიკრობული თერაპია

Back
მწვავე
|
მწვავე მძიმე დაავადება
1-ლი რიგის – 

პერორალური და პარენტერული ანტიმიკრობული თერაპია

საჭიროა პაციენტების ჰოსპიტალიზაცია და მკურნალობა ინტრავენური აზითრომიცინისა და პერორალური ატოვაქინის; ან ინტრავენური კლინდამიცინი პლიუს პერორალური ქინინის კომბინაციით.

აზითრომიცინი ატოვაქინთან კომბინაციაში არის პირველი რიგის სამკურნალო ვარიანტი, ვინაიდან კლინიკურად ეფექტურია და პაციენტებისთვის კარგად ასატანი. აზითრომიცინი მცირედ ზრდის პილორული სტენოზის რისკს 6 კვირამდე ასაკის ჩვილებში, ამიტომ ამ ჯგუფში სიფრთხილით უნდა იყოს გამოყენებული. კლინდამიცინისა და ქინინის კომბინაცია არის ალტერნატიული ვარიანტი, როდესაც პარაზიტემია და სიმპტომები ვერ მცირდება აზითრომიცინ + ატოვაქინის დაწყების შემდეგ (ან პაციენტს არ შეუძლია მიიღოს აზითრომიცინი პლუს ატოვაქინი) მას აგრეთვე უპირატესობა ენიჭება ბავშვებში, ვინაიდან აზითრომიცინ + ატოვაქინის ბავშვებში გამოყენების შესახებ მტკიცებულებები არასაკმარისია. ზოგიერთმა ექსპერტმა ორალური ქინიდინის ნაცვლად შეიძლება გამოიყენოს ინტრავენური ქინიდინი; თუმცა, ზოგიერთ ქვეყანაში ქინიდინი აღარ არის ხელმისაწვდომი.[6][31]

აზითრომიცინის და ატოვაქინის, შემდგომ კი კლინდამიცინი პლიუს ქინინის გამოყენების მიუხედავად სიმპტომების გაუარესების ან პარაზიტემიის მატების შემთხვევაში უნდა ვიფიქროთ ალტერნატიული ანტიმიკრობული რეჟიმის დანიშვნაზე.[31] გაიარეთ კონსულტაცია ინფექციური დაავადების სპეციალისტთან ანტიბიოტიკების მიღების სწორი სქემის შერჩევის მიზნით.

ინტრავენური ანტიბიოტიკით მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს სიმპტომების შემსუბუქებამდე, შემდეგ კი პაციენტი გადადის მხოლოდ პერორალურ თერაპიაზე. მკურნალობის ხანგრძლივობა, ძირითადად, ჯამურად 7-10 დღე გრძელდება.[31] ძალიან მაღალი პარაზიტემიის ან მძიმე ან მუდმივი სიმპტომების მქონე პაციენტებში შეიძლება საჭირო იყოს უფრო ხანგრძლივი თერაპია, თუმცა გახანგრძლივებული თერაპია კონტროლირებად კვლევებში არ არის შეფასებული. იმუნოდეფიციტის მქონე პაციენტებში მკურნალობის ხანგრძლივობა შეიძლება ასევე გაგრძელდეს მინიმუმ 6 კვირამდე.[34][31]

პირველადი პარამეტრები

აზიტრომიცინი: ბავშვები: 10 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 საათში სიმპტომების შემსუბუქებამდე, შემდეგ 5-10 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 500 მგ/დღეში; მოზრდილები: 500 მგ ინტრავენურად ყოველ 24 საათში სიმპტომების შემსუბუქებამდე, შემდეგ 250-500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

მეტი

და

ატოვაკონი: ბავშვები: 20 მგ/კგ პერორალურად დღეში ორჯერ, მაქსიმუმი 750 მგ/დოზაზე; მოზრდილები: 750 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

მეორეული ვარიანტები

კლინდამიცინი: ბავშვები: 7-10 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 6-8 საათში სიმპტომების შემსუბუქებამდე, რასაც მოჰყვება 7-10 მგ/კგ პერორალურად დღეში 3-4-ჯერ, მაქსიმუმ 600 მგ/დოზა; მოზრდილები: 600 მგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში სიმპტომების შემსუბუქებამდე, შემდეგ 600 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში

და

ქინინის სულფატი: ბავშვები: 8 მგ/კგ პერორალურად სამჯერ დღეში, მაქსიმუმ 650 მგ/დოზა; მოზრდილები: 650 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში

განიხილე – დამხმარე მოვლა და მონიტორინგი

Back
მწვავე
|
მწვავე მძიმე დაავადება
განიხილე – 

დამხმარე მოვლა და მონიტორინგი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ზოგიერთ პაციენტთან შეიძლება საჭირო გახდეს აგრესიული დამხმარე თერაპია (მაგ. ვაზოპრესორული თერაპია, მექანიკური ვენტილაცია, დიალიზი).[36]​ B დივერგენებითა და B დივერგენების მსგავსი სახეობებით (როგორიცაა MO-1) ინფექციები არის გადაუდებელი სამედიცინო შემთხვევები და მკუნრალობა უნდა იწყებოდეს შესაბამისად. რეკომენდებულია კონსულტაცია კრიტიკული მედიცინის სპეციალისტთან და ინფექციონისტთან.[6]

მჭიდრო კლინიკური და ლაბორატორიული დაკვირვება, მათ შორის სისხლის საერთო ანალიზი, თირკმელების და ღვიძლის ფუნქციები და პერიფერიული სისხლის ნაცხი აუცილებელია კლინიკური გაუმჯობესების, პარაზიტემიის შემცირებისა და სხვა ლაბორატორიული პათოლოგიების გაუმჯობესების უზრუნველსაყოფად, როგორიცაა ანემია ან თირკმლის დისფუნქცია. იმუნოდეფიციტის მქონე პაციენტებში, რომლებსაც აღენიშნებათ მძიმე დაავადება, პერიფერიული სისხლის ნაცხის მონიტორინგი უნდა მიმდინარეობდეს მინიმუმ ყოველდღიურად, სანამ პარაზიტემია არ შეადგენს <4%-ს. ამის შემდეგ, სისხლის ნაცხი უნდა აიღოთ მინიმუმ კვირაში ერთხელ, სანამ პარაზიტები შეუმჩნეველ დონეს არ მიაღწევენ. პოლიმერაზას ჯაჭვური რეაქციის ტესტირება განიხილება, როდესაც სისხლის ნაცხი უარყოფითია, მაგრამ სიმპტომები ნარჩუნდება. არ არსებობს სტანდარტიზებული მიდგომა ძლიერი იმუნოდეფიციტის მქონე პაციენტების მონიტორინგისთვის, მაგრამ მნიშვნელოვანია მჭიდრო კლინიკური და ლაბორატორიული დაკვირვება.[31]პაციენტებს შეიძლება ჰქონდეთ პარაზიტემიის დაბალი დონეები მკურნალობის დასრულებიდან თვეების განმავლობაში.

განიხილე – გაცვლითი ტრანსფუზია

Back
მწვავე
|
მწვავე მძიმე დაავადება
განიხილე – 

გაცვლითი ტრანსფუზია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

სისხლის წითელი უჯრედების გაცვლითი ტრანსფუზია სწრაფად ამცირებს პარაზიტემიას პარაზიტული ერითროციტების არაპარაზიტულით ჩანაცვლებით. ის შეიძლება განიხილებოდეს მაღალი ხარისხის პარაზიტემიის მქონე პაციენტებისთვის (>10%) ან მათთვის, ვისაც აღენიშნება ქვემოთ ჩამოთვლილთაგან ერთი ან მეტი: მძიმე ჰემოლიზური ანემია და/ან მძიმე ფილტვის, თირკმელების ან ღვიძლის უკმარისობა. სიცოცხლისთვის საშიში ბაბეზიოზის შემთხვევაში, გაცვლითი ტრანსფუზიის პოტენციური სარგებელი სავარაუდოდ აღემატება პოტენციურ რისკებს. გვერდითი მოვლენები მოიცავს ტრანსფუზიულ რეაქციებს, თრომბოციტოპენიის გაუარესებას და ვენური წვდომის მოწყობილობებთან დაკავშირებულ გართულებებს. რეკომენდებულია ტრანსფუზიის სერვისის ექიმთან ან ჰემატოლოგთან და ინფექციონისტთან კონსულტაცია.[6][31]

მხოლოდ ანტიმიკრობულ თერაპიასა და ანტიმიკრობულ თერაპიას პლუს გაცვლით ტრანსფუზიას შორის სისტემური შედარებების კვლევბი არ გამოქვეყნებულა.

განიხილე – კოინფექციების მკურნალობა

Back
მწვავე
|
მწვავე მძიმე დაავადება
განიხილე – 

კოინფექციების მკურნალობა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მუდმივი სიმპტომების ან განსაკუთრებით მძიმე დაავადების მქონე პაციენტებს, სათანადო თერაპიის მიუხედავად, შეიძლება ჰქონდეთ თანაინფექცია B burgdorferi ან A phagocytophilum ან ორივეთი. თანაინფექციის მქონე პირებს სათანადო მკურნალობა უნდა ჩაუტარდეს. რეკომენდებულია კონსულტაცია ინფექციონისტთან.

მიმდინარე

მორეციდივე ან რეზისტენტური დაავადება

1-ლი რიგის – სპეციალისტის მიმართვა და განმეორებითი მკურნალობა

Back
მიმდინარე
|
მორეციდივე ან რეზისტენტური დაავადება
1-ლი რიგის – 

სპეციალისტის მიმართვა და განმეორებითი მკურნალობა

მორეციდივე ან გახანგრძლივებული პარაზიტემია უფრო ხშირად აღინიშნება სუსტი იმუნიტეტის მქონე ადამიანებში, განსაკუთრებით აივ ინფიცირებულ პაციენტებში.[1]

შეიძლება საჭირო იყოს ხელახალი მკურნალობა ანტიბაბეზიური თერაპიით, რომელიც მორგებულია განმეორებითი დაავადების სიმძიმეზე, თუ პარაზიტები ჩანს სისხლის ნაცხებში ან თუ ბაბეზიას დნმ აღმოჩენილია პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქციით >3 თვეში საწყისი მკურნალობის შემდეგ, მიუხედავად სიმპტომებისა.[34]

კლინიკური რეზისტენტობა თერაპიის მიმართ დოკუმენტურად იქნა დაფიქსირებული ზოგიერთ მძიმე იმუნოკომპრომეტირებულ პაციენტში, რომელთაც თერაპიის მრავლობითი კურსი დასჭირდათ.[37]ამ შემთხვევებში განკურნებისთვის საჭიროა ხანგრძლივი თერაპია.

რეკომენდებულია კონსულტაცია ინფექციონისტთან.

back arrow

აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას