შემთხვევების უმეტესობაში იმპეტიგო ლაგდება სამედიცინო დახმარების საჭიროების გარეშე.[25]Hoffmann TC, Peiris R, Glasziou P, et al. Natural history of non-bullous impetigo: a systematic review of time to resolution or improvement without antibiotic treatment. Br J Gen Pract. 2021;71(704):e237-42.
https://www.doi.org/10.3399/bjgp20X714149
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33558328?tool=bestpractice.com
სისტემური გამოვლინებების გარეშე დაავადების სტანდარტული მკურნალობა ხორციელდება ადგილობრივი გამოყენების ანტიბიოტიკებით.[26]Koning S, van der Sande R, Verhagen AP, et al. Interventions for impetigo. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Jan 18;(1):CD003261.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD003261.pub3/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22258953?tool=bestpractice.com
პერორალური ანტიბიოტიკები რეზერვირებულია პაციენტებისთვის უფრო მძიმე ან მკურნალობის მიმართ რეფრაქტერული დაავადებით.[24]National Institute for Health and Care Excellence. Impetigo: antimicrobial prescribing. Feb 2020 [internet publication].
https://www.nice.org.uk/guidance/ng153
[27]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52.
https://www.doi.org/10.1093/cid/ciu444
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com
[28]Kwak YG, Choi SH, Kim T, et al. Clinical guidelines for the antibiotic treatment for community-acquired skin and soft tissue infection. Infect Chemother. 2017 Dec;49(4):301-25.
https://www.icjournal.org/DOIx.php?id=10.3947/ic.2017.49.4.301
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29299899?tool=bestpractice.com
ინტრანაზალური ანტიბიოტიკები გამოიყენება გამომწვევი ბაქტერიების ცხვირის ლორწოვანში ქრონიკული მატარებლებისთვის. კანის ჰიგიენის ზომები და ანტისეპტიკური საშუალებების გამოყენება, რომლებიც ამცირებს პათოგენური ბაქტერიების სიმჭიდროვეს კანზე, სასარგებლოა პაციენტების უმეტესობისთვის.
კანი, რომლის მთლიანობა დარღვეულია მცირე ტრავმების ან სხვა დაავადებების შედეგად, განსაკუთრებით მგრძნობიარეა ინფექციის მიმართ. ამიტომ საჭიროა ყველა ფონური მიზეზის (მათ შორის ჭრილობების, დერმატიტის, მწერების ნაკბენების და მუნის) გამორიცხვა და მკურნალობა.[1]Hartman-Adams H, Banvard C, Juckett G. Impetigo: diagnosis and treatment. Am Fam Physician. 2014 Aug 15;90(4):229-35.
https://www.aafp.org/afp/2014/0815/p229.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25250996?tool=bestpractice.com
ახალშობილები
რეკომენდირებულია, რომ ახალშობილებში ანტიბიოტიკოთერაპია ჩატარდეს პედიატრ დერმატოლოგთან ან ინფექციურ დაავადებათა სპეციალისტთან ერთად.
პაციეტებს, რომლებსაც სიცოცხლის პირველი თვეების განმავლობაში აქვთ არა ბულოზური იმპეტიგო, სჭირდებათ პერორალური ანტიბიოტიკები, თუ MRSA გამორიცხული ან ნაკლებად სავარაუდოა. ერითრომიცინი რეკომენდებულია როგორც პირველი რიგის მკურნალობა. ინტრავენური ვანკომიცინი რეკომენდებულია, თუ ტესტირება მიუთითებს MRSA-ის არსებობაზე.[26]Koning S, van der Sande R, Verhagen AP, et al. Interventions for impetigo. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Jan 18;(1):CD003261.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD003261.pub3/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22258953?tool=bestpractice.com
[29]Wallin TR, Hern HG, Frazee BW. Community-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Emerg Med Clin North Am. 2008 May;26(2):431-55.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18406982?tool=bestpractice.com
ბულოზური იმპეტიგოს მქონე ახალშობილებისთვის რეკომენდებულია პარენტერალური ანტიბიოტიკოთერაპია ნაფცილინით, ოქსაცილინით ან კლინდამიცინით; ვანკომიცინი რეკომენდებულია MRSA შემთხვევებისთვის.[26]Koning S, van der Sande R, Verhagen AP, et al. Interventions for impetigo. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Jan 18;(1):CD003261.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD003261.pub3/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22258953?tool=bestpractice.com
[29]Wallin TR, Hern HG, Frazee BW. Community-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Emerg Med Clin North Am. 2008 May;26(2):431-55.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18406982?tool=bestpractice.com
მოზრდილები, ბავშვები და ჩვილები: ზედაპირული ან შეზღუდული ინფექცია
ამ პაციენტებს არა აქვთ რბილი ქსოვილის უფრო ღრმა დაზიანების (აბსცესი, ცელულიტი) ან ჰემატოგენური გავრცელების (ცხელება, სისტემური სიმპტომები) ნიშნები. დიდი ბრიტანეთის ჯანმრთელობისა და კლინიკური დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტის გაიდლაინები პირველი რიგის მკურნალობად რეკომენდაციას უწევს წყალბადის ზეჟანგის კრემის გამოყენებას.[24]National Institute for Health and Care Excellence. Impetigo: antimicrobial prescribing. Feb 2020 [internet publication].
https://www.nice.org.uk/guidance/ng153
ტოპიკური ანტიბიოტიკები, როგორებიცაა მუპიროცინი, ფუსიდის მჟავა, რეტაპამულინი და ოზენოქსაცინი გამოიყენებ იმ შემთხვევაში, როდესაც წყალბადის ზეჟანგის კრემი შეუფერებელია (მაგ. პაციენტს თვალების გარშემო აქვს იმპეტიგო) ან არაეფექტურია, გარდა შემთხვევისა, როდესაც აღინიშნება რეზისტენტობა.[26]Koning S, van der Sande R, Verhagen AP, et al. Interventions for impetigo. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Jan 18;(1):CD003261.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD003261.pub3/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22258953?tool=bestpractice.com
[27]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52.
https://www.doi.org/10.1093/cid/ciu444
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com
[28]Kwak YG, Choi SH, Kim T, et al. Clinical guidelines for the antibiotic treatment for community-acquired skin and soft tissue infection. Infect Chemother. 2017 Dec;49(4):301-25.
https://www.icjournal.org/DOIx.php?id=10.3947/ic.2017.49.4.301
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29299899?tool=bestpractice.com
[30]Vogel A, Lennon D, Best E, et al. Where to from here? The treatment of impetigo in children as resistance to fusidic acid emerges. N Z Med J. 2016 Oct 14;129(1443):77-83.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27736855?tool=bestpractice.com
[31]Rosen T, Albareda N, Rosenberg N, et al. Efficacy and safety of ozenoxacin cream for treatment of adult and pediatric patients with impetigo: a randomized clinical trial. JAMA Dermatol. 2018 Jul 1;154(7):806-13.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29898217?tool=bestpractice.com
[32]Gropper S, Albareda N, Chelius K, et al; Ozenoxacin in Impetigo Trial Investigators Group. Ozenoxacin 1% cream in the treatment of impetigo: a multicenter, randomized, placebo- and retapamulin-controlled clinical trial. Future Microbiol. 2014;9(9):1013-23.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25340832?tool=bestpractice.com
მოზრდილები, ბავშვები და ჩვილები: კანის გავრცელებული დაზიანებები
ამ პაციენტებს არა აქვთ რბილი ქსოვილის უფრო ღრმა დაზიანების (აბსცესი, ცელულიტი) ან ჰემატოგენური გავრცელების (ცხელება, სისტემური სიმპტომები) ნიშნები. პაციენტების მკურნალობისთვის რეკომენდებულია პერორალური ანტიბიოტიკები, მათ შორის დიკლოქსაცილინი ან ფლუკლოქსაცილინი, ერითრომიცინი ან პირველი თაობის ცეფალოსპორინები (მაგ., ცეფალექსინი )[24]National Institute for Health and Care Excellence. Impetigo: antimicrobial prescribing. Feb 2020 [internet publication].
https://www.nice.org.uk/guidance/ng153
[27]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52.
https://www.doi.org/10.1093/cid/ciu444
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com
პარენტერალური ანტიბიოტიკოთერაპია მხედველობაში მიიღება გავრცელებული დაზიანებების და ძლიერ შესუსტებული იმუნიტეტის მქონე პაციენტებისთვის.[26]Koning S, van der Sande R, Verhagen AP, et al. Interventions for impetigo. Cochrane Database Syst Rev. 2012 Jan 18;(1):CD003261.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD003261.pub3/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22258953?tool=bestpractice.com
[29]Wallin TR, Hern HG, Frazee BW. Community-associated methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Emerg Med Clin North Am. 2008 May;26(2):431-55.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18406982?tool=bestpractice.com
თუ სავარაუდოა MRSA (სპონტანური აბსცესის ან ცელულიტის შემთხვევები, დაზიანებები, რომლებიც არ ლაგდება რეკომენდებული ანტიბიოტიკებით მკურნალობისას) და/ან დადგენილია ანტიბიოტიკების მიმართ მგრძნობელობის ტესტირებით, ანტიბიოტიკების შესაბამისი არჩევანი მოიცავს კლინდამიცინს, ტრიმეტოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლს ან დოქსიციკლინს.[27]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52.
https://www.doi.org/10.1093/cid/ciu444
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com
[28]Kwak YG, Choi SH, Kim T, et al. Clinical guidelines for the antibiotic treatment for community-acquired skin and soft tissue infection. Infect Chemother. 2017 Dec;49(4):301-25.
https://www.icjournal.org/DOIx.php?id=10.3947/ic.2017.49.4.301
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29299899?tool=bestpractice.com
[33]Bowen AC, Tong SY, Andrews RM, et al. Short-course oral co-trimoxazole versus intramuscular benzathine benzylpenicillin for impetigo in a highly endemic region: an open-label, randomised, controlled, non-inferiority trial. Lancet. 2014 Dec 13;384(9960):2132-40.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25172376?tool=bestpractice.com
მოზრდილები, ბავშვები და ჩვილები: რბილი ქსოვილის ღრმა ჩართულობა ან ჰემატოგენური გავრცელება
ეს პაციენტები შემოდიან კანის უფრო ფართო დაავადებით (აბსცესი, ცელულიტი) ან ჰემატოგენური გავრცელების (ცხელება, კონსტიტუციური სიმპტომები) მტკიცებულებით. რეკომენდირებულია პარენტერალური ანტიბიოტიკული თერაპია ნაფცილინით, ოქსაცილინით ან კლინდამინიცინით.[34]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3.
https://www.doi.org/10.1186/s13017-022-00406-2
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com
თუ სავარაუდოა MRSA (სპონტანური აბსცესის ან ცელულიტის შემთხვევები, დაზიანებები, რომლებიც არ ლაგდება რეკომენდებული ანტიბიოტიკებით მკურნალობისას) და/ან დადგენილია ანტიბიოტიკების მიმართ მგრძნობელობის ტესტირებით,[27]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52.
https://www.doi.org/10.1093/cid/ciu444
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com
ვანკომიცინის ალტერნატივები მოიცავს ორიტავანცინს, დალბავანცინს და ტედიზოლიდს. შეიძლება საჭირო იყოს ინფექციურ დაავადებათა სპეციალისტთან (პედიატრთან ან მოზრდილთა ინფექციონისტთან) თანამშრომლობა ჩვილების, ბავშვების, სუსტი იმუნიტეტის მქონე პაციენტების ან ნებისმიერი ისეთი პაციენტის შემთხვევაში, რომელიც ცუდად რეაგირებს საწყის პარენტერალურ ანტიბიოტიკოთერაპიაზე.
ინტრანაზალური ანტიბიოტიკები ცხვირის ქრონიკული ბაქტერიული კოლონიზაციისთვის
პაციენტებისთვის, რომლებსაც ხშირად აქვთ იმპეტიგოს რეციდივი, დამატებით გამოიყენება ინტრანაზალური ანტიბიოტიკი (რომელიც გამოიყენება ნესტოებზე იმავე სიხშირით, როგორც ანტიბიოტიკის კანზე დატანა, თვის 5-7 დღის განმავლობაში).[35]The Primary Care Dermatology Society. Impetigo. May 2022 [internet publication].
https://www.pcds.org.uk/clinical-guidance/impetigo
იმ შემთხვევაში, თუ პაციენტის გარდა ოჯახის სხვა რამდენიმე წევრს აქვს იმპეტიგო, ოჯახის დაუსნებოვნებელი წევრ(ებ)ისთვის დაინიშნება მხოლოდ ინტრანაზული ანტიბიოტიკი. ნებისმიერ შემთხვევაში, მიზანია ცხვირში ბაქტერიების კოლონიზაციის შემცირება, რადგან ცხვირის რეზერვუარი შეიძლება გახდეს ადამიანის ხელახლა დაინფიცირების წყარო ან გაავრცელოს ინფექცია ახლო კონტაქტის გზით.
კანის ჰიგიენის ზომები
იმპეტიგოს მქონე პაციენტებისთვის დღეში ორჯერ საპნით და წყლით დაბანა კანის ზოგადი მოვლის კარგი საშუალებაა, ვინაიდან ის ხელს უწყობს კანზე ბაქტერიების რაოდენობის შემცირებას. უფროსი ასაკის ბავშვებისა და მოზრდილებისთვის, განსაკუთრებით, კანის უფრო ფართოდ გავრცელებული ჩართულობის მქონეთათვის, ქლორჰექსიდინი შეიძლება იყოს კარგი ანტიბაქტერიული გამწმენდი მათ რუტინულ პროცედურაზე დასამატებლად.[35]The Primary Care Dermatology Society. Impetigo. May 2022 [internet publication].
https://www.pcds.org.uk/clinical-guidance/impetigo
თუმცა, ქლორჰექსიდინის გამოყენება არ არის რეკომენდებული ახალშობილებში ან 4 წლამდე ბავშვებში (აბსორბციის დროს შესაძლო ტოქსიკური ეფექტის გამო).